Cardano, Geronimo, Offenbarung der Natur und natürlicher dingen auch mancherley subtiler würckungen

Page concordance

< >
Scan Original
431 ccclxxv
432 ccclxxvi
433 ccclxxvij
434 ccclxxviij
435 ccclxxix
436 ccclxxx
437 ccclxxxi
438 ccclxxxii
439 ccclxxxiij
440 ccclxxxiiij
441 ccclxxxv
442 ccclxxxvi
443 ccclxxxvij
444 ccclxxxviij
445 ccclxxxix
446 cccxc
447 cccxci
448 cccxcij
449 cccxciij
450 cccxciiij
451 cccxcv
452 cccxcvi
453 cccxcvij
454 cccxcviij
455 cccxcix
456 cccc
457 cccci
458 ccccij
459 cccciij
460 cccciiij
< >
page |< < (ccccvii) of 997 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="de" type="free">
        <div xml:id="echoid-div572" type="section" level="1" n="55">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s13319" xml:space="preserve">
              <pb o="ccccvii" file="0463" n="463" rhead="ſachen/ Das acht bůch."/>
            ſeyen/ vnd diſes ſchnůrſchlecht. </s>
            <s xml:id="echoid-s13320" xml:space="preserve">darumb wöllen ſie dz in diſen puncten aller
              <lb/>
            vmbkreyßen Poli ſtandẽ/ alſo dz allwegen/ die him̃el bewegẽ ſich wie ſie wöl
              <lb/>
            len/ die Poli ein viertheil eines großen circkels eigentlich von einander ſey
              <lb/>
            en. </s>
            <s xml:id="echoid-s13321" xml:space="preserve">Deßhalben wann man ein puncten F ſtellet (zů einem exempel) für den
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0463-01" xlink:href="note-0463-01a" xml:space="preserve">xij.</note>
            Antarctiſchen Polen/ er ſeye beweglich oder vnbeweglich/ ſo iſt nach der an
              <lb/>
            deren weyß bekannt/ daß A zů der rechten/ B der punct/ doch A der Occi-
              <lb/>
            dent vnd nidergang/ zů der lincken D der Orient vnd auffgang/ vnd A deß
              <lb/>
            himmels mitte/ C deß him̃els nidere. </s>
            <s xml:id="echoid-s13322" xml:space="preserve">alſo wirt der gantz halb circkel F D G
              <lb/>
            ſein/ wölches mittel D iſt vñ Oriẽt geneñt wirt/ F B G Occidẽt/ F A G deß
              <lb/>
            Mittags/ F C G dz vn{der} theil deß him̃els/ D F B Antarcticus/ D G B Are
              <lb/>
            ticus halb circkel oder theil geneñet. </s>
            <s xml:id="echoid-s13323" xml:space="preserve">was auch gegẽ diſen halbẽ circklẽ laufft
              <lb/>
            wirt geſagt werden/ es bewege ſich gegen dem ſelbigen theil. </s>
            <s xml:id="echoid-s13324" xml:space="preserve">Man wirt auch
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0463-02" xlink:href="note-0463-02a" xml:space="preserve">xiij.</note>
            ſagen daß die mittel circkel/ ſo zwiſchen den Polis durch die puncten der po
              <lb/>
            ſition ghond/ vnd nit durch die Polen/ der bewegung circkel ſeye. </s>
            <s xml:id="echoid-s13325" xml:space="preserve">deßhalbẽ
              <lb/>
            wirt deß Orients vnd Occidents A B C D ſein/ dann es ghet durch B vñ
              <lb/>
            D/ vnd nit durch F G. </s>
            <s xml:id="echoid-s13326" xml:space="preserve">Arcticus vnnd Antarcticus D F B G/ die mittel vñ
              <lb/>
            nidereſt circkel A F C G. </s>
            <s xml:id="echoid-s13327" xml:space="preserve">Dañ ſo die Poli geſetzet/ hat man von ſtundan die
              <lb/>
            mittelcirckel/ vnd ſeind die ſo nit durch die Polos ghond. </s>
            <s xml:id="echoid-s13328" xml:space="preserve">Es ſeind aber ge-
              <lb/>
            wüſſe theil deß circkels/ wölche durch die puncten der theilen vnnd die Po-
              <lb/>
            los deſſelbigen lauff ghand.</s>
            <s xml:id="echoid-s13329" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s13330" xml:space="preserve">Der circkel aber der Poſition zeigt an/ was an dem einen orth/ den einen
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0463-03" xlink:href="note-0463-03a" xml:space="preserve">xiiij.</note>
            lauff antrifft/ vnd was an dem anderẽ orth das widerſpil. </s>
            <s xml:id="echoid-s13331" xml:space="preserve">als dz F D G B/
              <lb/>
            was oben ſthet/ laufft von Orient in Occident. </s>
            <s xml:id="echoid-s13332" xml:space="preserve">was vnden ſthet/ von Occi
              <lb/>
            dent in Orient. </s>
            <s xml:id="echoid-s13333" xml:space="preserve">alſo dienet ein ye{der} circkel den zweyen Poſitionen vnd gelegẽ
              <lb/>
            heiten/ vñ ein yede Poſition zweyen circklen/ wie du hie beyſetz ſichſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s13334" xml:space="preserve">Habe
              <lb/>
            diſes zů einẽ exempel/ A B C D E iſt ein circkel {der} Poſition am mittel vñ ni
              <lb/>
            derſten him̃el/ vnd
              <lb/>
            der mittel lauff võ
              <lb/>
            Orient in Occidẽt
              <lb/>
            vñ widerũ deß O-
              <lb/>
            rients vnnd Occi-
              <lb/>
            dents Poſütiõ hat
              <lb/>
            ein circkel/ ſo ge-
              <lb/>
            wüß anzeiget D F
              <lb/>
            B G/ vnd ein mit
              <lb/>
            len/ durch wölchen der lauff am ſchnelleſten ghet/ vnd iſt A B C D. </s>
            <s xml:id="echoid-s13335" xml:space="preserve">Dann
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0463-04" xlink:href="note-0463-04a" xml:space="preserve">xv.</note>
            ein yede bewegung in einẽ yeden kreyß hat ein großen circkel/ in wölchem al
              <lb/>
            le puncten ſeind/ ſo gar ſchnell lauffen. </s>
            <s xml:id="echoid-s13336" xml:space="preserve">dann wie die nateürliche oder Ma-
              <lb/>
            thematiſche Poli ſeind/ die da in einer yeden bewegung růwen/ alſo iſt auch
              <lb/>
            der groß circkel/ {der} mittel vnder jnen/ der nateürlich ſteyff vñ angehefft iſt.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s13337" xml:space="preserve">Oder es iſt der Mathematiſch/ der auß der bewegung am ſchnelleſtẽ laufft. </s>
            <s xml:id="echoid-s13338" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Man ſoll auch zů vorgender dingen erkañtnuß verſthen/ weil drey groß cir
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0463-05" xlink:href="note-0463-05a" xml:space="preserve">xvj.</note>
            ckel in {der} kugel ſich vndereinanderẽ ſchnůrſchlecht theilen/ ſeind jre gemeine
              <lb/>
            abtheilungen allwegen an ſtatt deß Poli/ vnd diſes von wegen deß dritten
              <lb/>
            circkel/ als A C/ B D/ F G/ theilẽ ſich grad in ſechß punchtẽ A B C D F G/
              <lb/>
            alſo das F G vnnd B D ſich in A C zertheilen/ werdend A C Poli ſein F D
              <lb/>
            G B/ wölliches der drit circkel iſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s13339" xml:space="preserve">Man vermeinet wol an der ebene es ſey-
              <lb/>
            end acht abtheylungen/ aber es ſeind nur ſechs/ wie man dann ſolliches an
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0463-06" xlink:href="note-0463-06a" xml:space="preserve">
                <lb/>
              # Poſition # Mittel
                <lb/>
              D F G B # Orient vñ Occi. # Arct vnnd Ant.
                <lb/>
              A B C D # Mitt. vnd Nid. # Orient. vnd Occid.
                <lb/>
              A F C G # Arct. vnd Ant. # Mittel vnd Nid.
                <lb/>
              Orie. vñ Occ. # D F B G # A B C D
                <lb/>
              Arct. vnd Ant. # A F C G # D F B G
                <lb/>
              Mittel vñ ni \\ dereſt. # A B C D # A F C G
                <lb/>
              </note>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>