Cardano, Geronimo, Offenbarung der Natur und natürlicher dingen auch mancherley subtiler würckungen

Page concordance

< >
Scan Original
551 ccccxcv
552 ccccxcvi
553 ccccxcvij
554 ccccxcviij
555 ccccxcix
556 d
557 di
558
559 diij
560 diiij
561 dv
562 dvi
563 dvij
564 dviij
565 dix
566 dx
567 dxi
568 dxij
569 dxiij
570 dxiiij
571 dxv
572 dxvi
573 dxvij
574 dxviij
575 dxix
576 dxx
577 dxxi
578 dxxij
579 dxxiij
580 dxxiiij
< >
page |< < (cccclxxiij) of 997 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="de" type="free">
        <div xml:id="echoid-div673" type="section" level="1" n="62">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s15306" xml:space="preserve">
              <pb o="cccclxxiij" file="0529" n="529" rhead="ſachen/ Das eilfft bůch."/>
            es kennen die erfarnen ſolliches auch wol vermeiden/ wann es ſich von deß
              <lb/>
            meers ab vnd zůlauff/ anfahet zůſamen hauffen. </s>
            <s xml:id="echoid-s15307" xml:space="preserve">Es iſt aber diſes auch faſt
              <lb/>
            vngewüß/ weil ſie ihr orth verenderen. </s>
            <s xml:id="echoid-s15308" xml:space="preserve">wann man aber der dieffe zůfahret/
              <lb/>
            kommet man daruon.</s>
            <s xml:id="echoid-s15309" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s15310" xml:space="preserve">Die vierte gefahr iſt/ daß kein ſpalt vorhanden/ von einem ſtoß oder al-
              <lb/>
            ter/ damitt das ſchiff in gefahr komme. </s>
            <s xml:id="echoid-s15311" xml:space="preserve">Diſem kom̃en die fürſichtigen ſchiff
              <lb/>
            leüth auch vor/ durch kauderwullen/ vnnd andere ſtopfftücher. </s>
            <s xml:id="echoid-s15312" xml:space="preserve">Man ſoll
              <lb/>
            auch wol bedencken/ daß das ſchiff nitt zů alt ſeye. </s>
            <s xml:id="echoid-s15313" xml:space="preserve">ſolliches erkennet man
              <lb/>
            an dem pfeyſen/ bäch/ vnnd faulem holtz. </s>
            <s xml:id="echoid-s15314" xml:space="preserve">Es ſeind auch diſe gefahr mehr
              <lb/>
            der jrrenden/ dañ die ſonſt verfelet haben. </s>
            <s xml:id="echoid-s15315" xml:space="preserve">Sonſt iſt ein andere gefahr/ wañ
              <lb/>
            das ſchiff etwan von wegen deß großen laſt vnderghet. </s>
            <s xml:id="echoid-s15316" xml:space="preserve">wölliches dann für-
              <lb/>
            nemlich beſchicht/ wann die portbretter zů nider ſeind/ alſo daß das waſſer
              <lb/>
            hinein ghet. </s>
            <s xml:id="echoid-s15317" xml:space="preserve">diſes beſchicht auch am mehrſten/ wañ die ſchiff überladẽ ſeind.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s15318" xml:space="preserve">doch begegnet es auch von dem ſtarcken trib deß meers/ wañ der wind deß
              <lb/>
            meers lauff zů wider iſt/ oder die wind wider einanderen ghond.</s>
            <s xml:id="echoid-s15319" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s15320" xml:space="preserve">Es ſeind auch nach andere gefahr/ daß die ſchiff vnderghond/ vnnd iſt
              <lb/>
            die gröſte/ wann das ſchiff von den ſtreittenden winden erſchüttet/ vnd an
              <lb/>
            dem orth da man am mehrſten weeret/ überfallen wirt. </s>
            <s xml:id="echoid-s15321" xml:space="preserve">Diſes beſchicht inn
              <lb/>
            zwen weg/ beſeytz/ oder an einem eck/ doch fürnẽlich zů fordereſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s15322" xml:space="preserve">dann wañ
              <lb/>
            es vnden nit wol geladen/ vnnd der mehrtheil für das waſſer außghet/ wirt
              <lb/>
            es bald vmbkeeret. </s>
            <s xml:id="echoid-s15323" xml:space="preserve">wann man es auch beſchwert/ vnnd mitt den ſeglen nitt
              <lb/>
            leichteret/ wirt es von dem waſſer vndergetrucket/ vnnd ſincket zů boden.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s15324" xml:space="preserve">wann aber ſchon die ſegel beſchirmen/ vnnd das waſſer mit den winden hin
              <lb/>
            ein fallet/ wirt es auch vmbkeeret. </s>
            <s xml:id="echoid-s15325" xml:space="preserve">Man hat aber wider die einfallendẽ wäl-
              <lb/>
            len/ vnnd wann das ſchiff mit waſſer ſchon überladen/ ein einige hilff/ nam
              <lb/>
            lich in der mitte ein eingeſchloſſen ſchiff machen/ alſo dz diſes ob es wol mit
              <lb/>
            dem laſt getrucket/ von dem eingeſchloſſen lufft erhalten werde. </s>
            <s xml:id="echoid-s15326" xml:space="preserve">Es ſeind
              <lb/>
            auch die großen teüchel vnd ſpritzen von nötten vnnd faſt gůt/ daß waſſer
              <lb/>
            auß zů ſchöpffen.</s>
            <s xml:id="echoid-s15327" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s15328" xml:space="preserve">Es ſeind auch die ſegel faſt gůt/ daß die ſchiff von dem waſſer nit vnder-
              <lb/>
            getrucket werden/ dann wañ man ſchnell daruon fahret/ mag man der wäl
              <lb/>
            len vngeſtümigkeit entrinnen. </s>
            <s xml:id="echoid-s15329" xml:space="preserve">Wir wöllen aber anzeigen wie ein ſchiff/ ob
              <lb/>
            es wol von winden vnd wällen allenthalben vmbgeben/ von dem vnder-
              <lb/>
            gang ſicher ſeye.</s>
            <s xml:id="echoid-s15330" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s15331" xml:space="preserve">Alſo ſeye das theil vnder dem waſſer A E B/ vnd das E
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0529-01" xlink:href="fig-0529-01a" number="72">
                <variables xml:id="echoid-variables54" xml:space="preserve">C D A B E</variables>
              </figure>
            in mitten aller ſchwere/ das C D ein end der ſchiff bretter. </s>
            <s xml:id="echoid-s15332" xml:space="preserve">ſo
              <lb/>
            wirt das C A die weytte ſein/ die für dz waſſer hinauß ghet/
              <lb/>
            wie auch das B D. </s>
            <s xml:id="echoid-s15333" xml:space="preserve">die weyte aber ſo vnder dem waſſer/ iſt E
              <lb/>
            A vnnd E B. </s>
            <s xml:id="echoid-s15334" xml:space="preserve">damit nun das B D ſich gegen dem waſſer nei
              <lb/>
            ge/ můß das B E hinab fahren/ oder dem waſſer widerſtre-
              <lb/>
            ben. </s>
            <s xml:id="echoid-s15335" xml:space="preserve">Daß es aber nit hinab fahret/ machet alles das ſo nach
              <lb/>
            lär iſt/ nit allein ob dem A B/ ſonder auch darunder. </s>
            <s xml:id="echoid-s15336" xml:space="preserve">es hatt
              <lb/>
            aber diſes ein geleiche ſchwäre mit dem/ ſo von dẽ ſchiff mitt
              <lb/>
            waſſer vmbgeben. </s>
            <s xml:id="echoid-s15337" xml:space="preserve">dann diſes iſt an anderen orthen bewiſen. </s>
            <s xml:id="echoid-s15338" xml:space="preserve">wann aber das
              <lb/>
            ſchiff auß ſeinem orth fahret/ mag es ſchwerlich von dem laſt überwunden
              <lb/>
            werden.</s>
            <s xml:id="echoid-s15339" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s15340" xml:space="preserve">Widerumb wann es ſich neigen ſoll/ můß auch das centrum vnnd mit-
              <lb/>
            telpunct der ſchwere geenderet werden/ wölches dann faſt ſchwer zů </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>