1tiam, parum aut nihil conantur reſpectu huius lationis ſe
cundum naturam; ſed mouent ipſum, veluti motum ab in
trinſeco propter explicatam propenſionem, quam habet
ad eandem lationem. Non ſecus ac ſi mouerent onus deor
ſum, quo ex ſe illud naturaliter tendit. Solùm igitur impel
lentes circulum conantur, ac mouent illum ſecundum la
tionem obliquam, quæ eſt præter naturam, & ad quam ipſe
circulus non habet nutum ſiue inclinationem. Quod eſt fa
cillimè circularia ipſa corpora à mouentibus moueri. Nam
ſimpliciter loquendo de motione miſta, quæ ex ijs duabus
lationibus reſultat, mouentur quaſi à ſe ipſis.
cundum naturam; ſed mouent ipſum, veluti motum ab in
trinſeco propter explicatam propenſionem, quam habet
ad eandem lationem. Non ſecus ac ſi mouerent onus deor
ſum, quo ex ſe illud naturaliter tendit. Solùm igitur impel
lentes circulum conantur, ac mouent illum ſecundum la
tionem obliquam, quæ eſt præter naturam, & ad quam ipſe
circulus non habet nutum ſiue inclinationem. Quod eſt fa
cillimè circularia ipſa corpora à mouentibus moueri. Nam
ſimpliciter loquendo de motione miſta, quæ ex ijs duabus
lationibus reſultat, mouentur quaſi à ſe ipſis.
Vtitur autem Ariſtoteles illis verbis: ſecundum verò il
lam (ſcilicet motionem) quæ ſupra diametrum eſt, ſe ipſum
mouet circulus: ad connotandam ipſam motionem miſtam,
ac circularem reſultantem ex duabus lationibus explicatis.
Quam quidem ſuper diametrum quadrilateri exemplifica
uerat in principio, non ſeruata tamen eadem proportione
Quod non abs re fuerit in hac figura palam exprimere.
lam (ſcilicet motionem) quæ ſupra diametrum eſt, ſe ipſum
mouet circulus: ad connotandam ipſam motionem miſtam,
ac circularem reſultantem ex duabus lationibus explicatis.
Quam quidem ſuper diametrum quadrilateri exemplifica
uerat in principio, non ſeruata tamen eadem proportione
Quod non abs re fuerit in hac figura palam exprimere.
Sit enim circulus ABCD
54[Figure 54]
circa centrum E, cuius ſemi
diameter EC. A qua excite
tur quadratum ECFD. Sitque
diameter quadrati recta CD.
Dico igitur quod ſi punctum
C, quod eſt extremum ſemi
diametri, moueri debeat vſque
ad D, circa immotum centrum
E, nullo ferè conatu mouen
tis mouebitur per arcum, cui
ſubtenditur recta CD. Eo
demque tempore ipſum D transferetur in A; ſicut etiam
A in B, & B vbi nunc eſt punctum C: quod eſt, totum
circulum nullo, aut paruo negotio, à mouente circulariter
moueri. Cum enim punctum C per lationem ſecundum
naturam, ad quam ex ſe habet nutum, & propenſio
nem, qualibet exigua vi moueatur verſus F; per latio-
54[Figure 54]circa centrum E, cuius ſemi
diameter EC. A qua excite
tur quadratum ECFD. Sitque
diameter quadrati recta CD.
Dico igitur quod ſi punctum
C, quod eſt extremum ſemi
diametri, moueri debeat vſque
ad D, circa immotum centrum
E, nullo ferè conatu mouen
tis mouebitur per arcum, cui
ſubtenditur recta CD. Eo
demque tempore ipſum D transferetur in A; ſicut etiam
A in B, & B vbi nunc eſt punctum C: quod eſt, totum
circulum nullo, aut paruo negotio, à mouente circulariter
moueri. Cum enim punctum C per lationem ſecundum
naturam, ad quam ex ſe habet nutum, & propenſio
nem, qualibet exigua vi moueatur verſus F; per latio-