Cardano, Geronimo, Offenbarung der Natur und natürlicher dingen auch mancherley subtiler würckungen

Table of figures

< >
[1] CARDANVS ÆTATIS AN XLVIIII HIER
[2] Notus Meſolibanotus Libanotus Vpoſibanotus Notolijbicus Meſafricus Africus Vpafricus Zephijrus Meſocorus Corus Vpocorus Borrholijbicus Vpocircius Circius Mejocircius Septentrio Vpaguilo Aguilo Meſaguilo Borrhapeliotes Vpocœcias Cœcias Meſocœcias Subſolanus Vpeurus Eurus Meſeurus Notapeliotes Vpophœnix Phœnix Meſophœnix
[3] A C D E F G H B
[4] c a b d e f
[5] a b d c
[6] a d @ f g b h c
[7] A B C
[8] a b c e d f
[9] k a b m f g h l c d
[10] a b c
[11] d h k l c g f
[12] a h k l g b c d f e
[13] a b c d
[14] e f g
[15] l h k m
[16] A C D B
[17] g k f e c b b d l A
[18] h g b a d c f k e
[19] c b a d e
[20] a k c b d f e m n g h l
[21] e b g a c d f
[22] 135 30
[23] a b
[24] Piceę fructus. Pineę fructus.
[Figure 25]
[26] Colocynthis. Cucurbita longa. Cucur bita mari na.
[27] d a e l b k f c g h
[28] OS. Venter. Inteſtinũ. A@@s. A D B C >A B C D
[29] a b
[Figure 30]
< >
page |< < (cccciij) of 997 > >|
459cccciijſachen/ Das neünt bůch. nuß theilhafftig/ doch dz waſſers deß der zů ring harumb ghet/ vnd dz waſ
ſers deß geraden.
Was auch auß diſen zůſamẽ geordnet vnd vermiſchet iſt/
als dz queckſilber/ lauffet auch faſt vm̃ dz centrũ vnd den mittelpuncten/
dañ es fleüſſet.
man ſicht auch dz der flam̃/ weil lufft darbey/ überſich fahrt.
deßhalben wirt {der} bratſpiß vyl mehr von dem flam̃en/ dañ von dẽ rauch ge-
tribẽ/ wie wir harnach wöllẽ anzeigẽ/ wiewol die gmein red/ er werde durch
den rauch getribẽ.
Es iſt aber gar vnbekañt vnd verborgen warumb {der} him
mel bewegt/ vnd warũb zů ring harumb.
doch iſt dz an{der} nit faſt vnbekañt/
wann man dz erſt zůlaſſet.
dañ er mocht nit ſchnůrſchlecht bewegt werden/
dieweil er nit mag auſſerthalben ſeiner ſtatt ſein/ nach die theil ſich von ein
anderen abſünderẽ.
Dieweil dañ allein zwẽ einfache bewegungen/ geſtrackt
vnd zů ringharũb/ vnd aber er durch die gerad bewegung ſeinen lauff nitt
vollbringen mag/ vnd doch můß bewegt werden/ volget dz er můß zů ring
harumb lauffen.
Es mag aber leichtlich probiert werden daß allein zwẽ ein
fache bewegungen ſeind/ vnd diſes ſolcher geſtalt.
Dieweil gwüß/ dz ein yede bewegung ein verenderũg ſeye von einẽ
36[Figure 36]a d b c orth zũ anderẽ.
So iſt diſe verenderũg eintweders in {der} ſchnůrſchlech-
ten liniẽ/ vnd wirt ein grade bewegung.
o{der} zů ring harũb/ vnd wirt
ein runde bewegung.
Wo aber nit/ ſo laß ſein/ dz ſich ein ding von dẽ
11Zwo einfache
bewegung.
A in dz C durch dz B bewege.
weil diſe auch nitt in der geraden linien
ſthond/ wie hie angezeigt/ mag ein triangel darauß werdẽ.
vnd deßhalben/
auß Eulide/ mag ein theil deß circkels durch diſe punctẽ gefürt werdẽ/ der
da ſeye A B C.
deßhalbẽ ſag ich daß ein yede andere liniẽ/ ſo durch diſe punc
ten gefürt wirt/ zůſamen geſetzet/ ſeind eintweders auß einer geraden vnd
rundẽ/ o{der} auß vyl geradẽ/ o{der} vyl rotunden.
dañ durch dz A B C mag kein
anderer circkel gefürt werden/ dañ ſonſt zertheilet er den vorghendẽ in drey
en punctẽ.
Es zeiget aber Euclides an dz ſolches nit ſein möge. Deßhalben
laß ein andere linien ſein/ in wölcher dz D für ein punctẽ verzeichnet/ vnd
weil diſe nit gerad gegen dẽ B C/ als angezeigt/ wirt auch ein triangel wer-
den auß dẽ A B D/ vnd dẽ außgeſtrecktẽ theil deß circkels/ wañ es an dz ort
fallet.
darũb iſt ſie gegen dẽ B zůſamen geſetzet auß deß circkels vmbkreyß/
vnd der anderẽ.
wañ aber deß circkels theil auſſerthalben fallet/ nach dẽ wir
über den Eulidẽ angezeigt/ wirt dz A D B ein gerade liniẽ/ o{der} auß den ge-
raden/ oder auß mancherley circkel theilen zůſamen geſetzet ſein.
Alſo auch
geleicher geſtalt/ wann es ſich in dẽ puncten zertheilet.
37[Figure 37]a c b d e Wañ aber der theil deß circkels gar hinein fallet/ wöllẽ
wir dz theil A D wider zertheilen.
Deßhalben nach der
weyß zůbeweyſen/ durch die vnendtliche rechnũg/ wirt
A B C gerad/ oder rotund/ oder zůſamen geſetzet ſein
Auß diſem iſt offenbar/ dz Ariſtoteles nit wüſſen dz deß
him̃els bewegũg circulariſch vnnd rund ſeye/ weil er zů
dem mittel/ oder vm̃ das mittel lauffe.
dañ er iſt nit dar
umb rund/ weil er vmb das mittel fahret/ ſonder weil er
einfach vnd an ſeinẽ orth ſthet.
Es begibt ſich aber daß das mittel oder cen-
trũ darbey iſt/ vnd iſt nit {der} circkel von deß centrũ wegen/ ſon{der} dz centrũ võ
deß circkel wegẽ/ dañ allein in handtwerckẽ/ vnd wañ wir ein circkel machẽ.
Wir wöllẽ aber heitterer vñ nateürlich anzeigẽ/ dz {der} him̃el eigẽtlich kuge
lecht/ vñ ſich auch nach der runde bewege.
Dañ laß ſein/ als wañ dz A B C {der}
22Himels lauff.

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index