Cardano, Geronimo, Offenbarung der Natur und natürlicher dingen auch mancherley subtiler würckungen

Table of figures

< >
[1] CARDANVS ÆTATIS AN XLVIIII HIER
[2] Notus Meſolibanotus Libanotus Vpoſibanotus Notolijbicus Meſafricus Africus Vpafricus Zephijrus Meſocorus Corus Vpocorus Borrholijbicus Vpocircius Circius Mejocircius Septentrio Vpaguilo Aguilo Meſaguilo Borrhapeliotes Vpocœcias Cœcias Meſocœcias Subſolanus Vpeurus Eurus Meſeurus Notapeliotes Vpophœnix Phœnix Meſophœnix
[3] A C D E F G H B
[4] c a b d e f
[5] a b d c
[6] a d @ f g b h c
[7] A B C
[8] a b c e d f
[9] k a b m f g h l c d
[10] a b c
[11] d h k l c g f
[12] a h k l g b c d f e
[13] a b c d
[14] e f g
[15] l h k m
[16] A C D B
[17] g k f e c b b d l A
[18] h g b a d c f k e
[19] c b a d e
[20] a k c b d f e m n g h l
[21] e b g a c d f
[22] 135 30
[23] a b
[24] Piceę fructus. Pineę fructus.
[Figure 25]
[26] Colocynthis. Cucurbita longa. Cucur bita mari na.
[27] d a e l b k f c g h
[28] OS. Venter. Inteſtinũ. A@@s. A D B C >A B C D
[29] a b
[Figure 30]
< >
page |< < (ccccviij) of 997 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="de" type="free">
        <div xml:id="echoid-div572" type="section" level="1" n="55">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s13339" xml:space="preserve">
              <pb o="ccccviij" file="0464" n="464" rhead="Von mancherlei wunderbaren"/>
            der kugel wol erfaren mag. </s>
            <s xml:id="echoid-s13340" xml:space="preserve">Auß ſollichem iſt bekanndt/ wann ich ſag (auff
              <lb/>
            daß ich ein cxempel geb) das S lauff von Orient in Occidẽt/ mag auff zwẽ
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0464-01" xlink:href="fig-0464-01a" number="39">
                <variables xml:id="echoid-variables31" xml:space="preserve">f a d ſ b c g</variables>
              </figure>
            weg verſtanden werden. </s>
            <s xml:id="echoid-s13341" xml:space="preserve">eintweders von deß gantzen we-
              <lb/>
            gen/ alſo daß wir verſtanden der circkel A B C D lauffe
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0464-01" xlink:href="note-0464-01a" xml:space="preserve">xvij.</note>
            von der lincken gegen der rechten/ vnnd das S lauffe an
              <lb/>
            dem oberen theil gegen B auß dem D/ inn dem vnderen
              <lb/>
            auß dem B in das D/ vnnd wirt alſo diſem der lauff/ auß
              <lb/>
            dem B in das D durch das A entgegen ſthen/ vnnd auß
              <lb/>
            dem D in das B durch das C. </s>
            <s xml:id="echoid-s13342" xml:space="preserve">Oder von wegen deß theils/
              <lb/>
            vnd alſo in geleicher bewegung deß circkels A B C D. </s>
            <s xml:id="echoid-s13343" xml:space="preserve">Zů dem ſelbigen theil
              <lb/>
            ſagen wir/ daß diſes ſo da lauffet/ in dem gantzen halben oberen theil D A
              <lb/>
            B iſt/ fahret von Orient in Occident. </s>
            <s xml:id="echoid-s13344" xml:space="preserve">was auch bewegt wirt/ lauffet in dem
              <lb/>
            gantz nideren halben theil von Occident in Orient/ das iſt auß B gegen D
              <lb/>
            durch das C/ vnnd diſes nach der anderen weyß mag auch inn einem lauff
              <lb/>
            (wie vor gemeldet) gegen den widerwertigen theilen dahar fahren/ dañ die
              <lb/>
            theil deß circkels lauffend gegen einanderen.</s>
            <s xml:id="echoid-s13345" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s13346" xml:space="preserve">Deßhalben wirt nach der erſten weyß die enderung deß orths deß orth en
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0464-02" xlink:href="note-0464-02a" xml:space="preserve">xviij</note>
            derung vnderſch iden/ nach der anderen aber die nateürlichẽ oder Mathe
              <lb/>
            matiſchen zeil deß orth enderũg/ wölche (wie geſagt) ſie bezeügen/ man mö
              <lb/>
            ge ſie in einen Centrum ſetzen. </s>
            <s xml:id="echoid-s13347" xml:space="preserve">vnd diſes von ſolcher vrſach/ wie mam ſagt/
              <lb/>
            daß der Arcticus vñ Antarcticus Polus ſteyff/ alſo ſoll man auch von den
              <lb/>
            überigen halten. </s>
            <s xml:id="echoid-s13348" xml:space="preserve">Darumb wann wir ſagen/ es lauffe vonn dem Arctico ge-
              <lb/>
            gen dem Antarctico/ verſthend wir den vnderſcheid in deß orth enderung/
              <lb/>
            vnnd diſes nach der erſten weyß. </s>
            <s xml:id="echoid-s13349" xml:space="preserve">Wann wir aber ſagend gegen dem Arctico
              <lb/>
            oder Antarctico/ verſthend wir den vnderſcheid in zeylen/ von wöllichem/
              <lb/>
            vnnd gegen wöllichem/ vnnd diſes nach der anderen weyß. </s>
            <s xml:id="echoid-s13350" xml:space="preserve">vnnd alſo auch
              <lb/>
            von anderen. </s>
            <s xml:id="echoid-s13351" xml:space="preserve">Deßhalben ſagen wir nach der anderen weyß/ daß das S zwi
              <lb/>
            ſchen D vnnd A lauffe gegen deß him̃els mitte/ weil es zwiſchen dem A vnd
              <lb/>
            B gegen Occident iſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s13352" xml:space="preserve">zwiſchen B aber vnd C gegen dem vnderen himmel.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s13353" xml:space="preserve">vnd zwiſchen C vnd D gegen Orient.</s>
            <s xml:id="echoid-s13354" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s13355" xml:space="preserve">Es iſt aber bekanndt daß drey poſition von Orient oder Occident ſeind/
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0464-03" xlink:href="note-0464-03a" xml:space="preserve">xjx.</note>
            wölliches man die lenge nennet. </s>
            <s xml:id="echoid-s13356" xml:space="preserve">von dem Arctico aber vnd Antarctico/ ſo
              <lb/>
            die breite genennet/ von deß him̃els mitte oder zů nidereſt/ ſo die dieffe ge-
              <lb/>
            neñet wirt. </s>
            <s xml:id="echoid-s13357" xml:space="preserve">Dieweil dañ nach einer yeden poſition ein yeder him̃el zweyerley
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0464-04" xlink:href="note-0464-04a" xml:space="preserve">xx.</note>
            geſtalt mag bewegt werdẽ/ wie angezeigt wordẽ/ nãlich von Orient in Occi
              <lb/>
            dent/ vñ võ Occidẽt in Oriẽtmit widerwertigẽ lauff/ nach vnderſcheid deß
              <lb/>
            orth enderungẽ/ vnd nit der zeylẽ/ o{der} nach der erſten weyß/ iſt bekañt wañ
              <lb/>
            man die einfache bewegung darzů ſetzet/ daß allein ſechs ſein mögẽ/ die ein
              <lb/>
            gleichen circkel haben. </s>
            <s xml:id="echoid-s13358" xml:space="preserve">Man ſagt aber gewonlich daß die ſchnellen vñ gema
              <lb/>
            chen bewegungen auff drey weg genennet werden. </s>
            <s xml:id="echoid-s13359" xml:space="preserve">eintweders von wegen {der}
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0464-05" xlink:href="note-0464-05a" xml:space="preserve">xxj.</note>
            weite/ durch wölche ſie ghand. </s>
            <s xml:id="echoid-s13360" xml:space="preserve">alſo iſt der lauff/ ſo in großen circklẽ beſchicht
              <lb/>
            vnd das in geleicher zeytt/ etwas ſchneller. </s>
            <s xml:id="echoid-s13361" xml:space="preserve">was aber vmb die Polos laufft/
              <lb/>
            das ghet langſamer zů. </s>
            <s xml:id="echoid-s13362" xml:space="preserve">oder von der ecken wegen bey den Polis. </s>
            <s xml:id="echoid-s13363" xml:space="preserve">alſo ſagend
              <lb/>
            wir der Mon lauffe ſchneller dann Saturnus/ ob es ſich wol von deß Sa-
              <lb/>
            turni kreiß größe wegen anderſt befindet. </s>
            <s xml:id="echoid-s13364" xml:space="preserve">oder vonn deß langen wegs wil-
              <lb/>
            len. </s>
            <s xml:id="echoid-s13365" xml:space="preserve">alſo ghet es mit denen zů ſo durch der Soñen linien auff oder ab fahrẽ/
              <lb/>
            wölliche man ſchneller ſagt lauffen/ weil ſie ein lengeren weg gefahren. </s>
            <s xml:id="echoid-s13366" xml:space="preserve">vnd
              <lb/>
            die durch kleine circkel.</s>
            <s xml:id="echoid-s13367" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>