Agricola, Georg, De re metallica Libri XII, Quibus Officia, Instrumenta, Machinae, ac omnia ..., 1556

Table of figures

< >
[Figure 1]
[Figure 2]
[Figure 3]
[Figure 4]
[Figure 5]
[Figure 6]
[Figure 7]
[Figure 8]
[Figure 9]
[Figure 10]
[Figure 11]
[Figure 12]
[Figure 13]
[Figure 14]
[Figure 15]
[Figure 16]
[Figure 17]
[Figure 18]
[Figure 19]
[Figure 20]
[Figure 21]
[Figure 22]
[Figure 23]
[Figure 24]
[Figure 25]
[Figure 26]
[Figure 27]
[Figure 28]
[Figure 29]
[Figure 30]
< >
page |< < of 599 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N10018">
            <p id="N101C3" type="main">
              <s id="N102C4">
                <pb xlink:href="001/01/005.jpg"/>
              minenſem, qui ſolus uerba uerſu incluſit. </s>
              <s id="N10303">Sunt alij multi de hac re libri, ſed
                <lb/>
              omnes obſcuri: quod ſcriptores iſti res alienis, non proprijs uocabulis no­
                <lb/>
              minent: & quod alij alijs atque alijs uocabulis, à ſe confictis, utantur, cum res
                <lb/>
              non mutent. </s>
              <s id="N1030C">Iſti magiſtri ſuis diſcipulis uias tradunt, quibus progreſſi uilia
                <lb/>
              metalla uarijs modis cocta corrumpant, &
                <expan abbr="quodãmodo">quodammodo</expan>
              in primam rerum
                <lb/>
              materiam reducant, eaque ratione id, quod in ipſis redundat, auferant: quod
                <lb/>
              deficit, compleant: atque precioſa, hoc eſt aurum & argentum, ex eis confici­
                <lb/>
              ant, quæ in catillis aut catinis perdurent, hæc facere poſſint necne poſſint,
                <lb/>
              non decerno: quia enim tot ſcriptores omni nobis aſſeueratione affirmant
                <lb/>
              ſe eò perueniſſe, quò curſum ſuum dirigebant, eis fides eſſe uidetur adhiben
                <lb/>
              da: quia nullos ex hac arte quondam diuites eſſe factos ſcriptum legimus,
                <lb/>
              nec nunc fieri uidemus, cùm tot ubiuis gentium fuerint, & ſint chymiſtæ, o­
                <lb/>
              mnesque omnes induſtriæ neruos dies noctesque contendant, ut maximos au
                <lb/>
              ri & argenti aceruos conſtruere poſſint, res in dubium uocatur: ſed ut ea fue
                <lb/>
              rit ſcriptorum indiligentia, ut nomina magiſtrorum, qui ex hoc opificio ma
                <lb/>
              gnam pecuniam
                <expan abbr="cõſecuti">conſecuti</expan>
              ſunt, memoriæ non tradiderint, certe diſcipuli de­
                <lb/>
              creta eorum uel non cognoſcunt, uel cognita non ſeruant. </s>
              <s id="N10331">Nam ſi ea perci­
                <lb/>
              perent, cùm tam multi fuerint, & ſint: oppida iam diu auro & argento reple­
                <lb/>
              uiſſent: quorum uanitatem etiam libri declarant, in quibus Platonis & Ari­
                <lb/>
              ſtotelis, aliorumque philoſophorum nomina inſcribunt, ut iſtæ glorioſæ in­
                <lb/>
              ſcriptiones ſpecie doctrinæ uiris ſimplicibus imponant. </s>
              <s id="N1033C">Eſt alterum genus
                <lb/>
              chymiſtarum, quod uilium metallorum ſubſtantiam non immutat, ſed ipſa
                <lb/>
              uel auri uel argenti colore tingit, & noua forma induit: ut ca uideantur eſſe
                <lb/>
              quæ
                <expan abbr="">non</expan>
              ſunt: qua forma ignis calore de eis, tanque aliena ueſte detracta in ſu­
                <lb/>
              am redeunt ſpeciem: qui, quia decipiunt,
                <expan abbr="">non</expan>
              ſolum ſummo in odio ſunt, ſed
                <lb/>
              eorum fraus capite plectitur. </s>
              <s id="N10351">Nec minus fraudem capitalem admittit tertium
                <lb/>
              chymiſtarum genus: quod auri uel argenti particulam, in aliquo carbone in­
                <lb/>
              cluſam, in catinum conijciens fingit ſe additamentis, quæ uim eliciendi ha­
                <lb/>
              beant, admiſtis conficere uel aurum ex auripigmento, uel argentum ex plum
                <lb/>
              bo candido ſimilibusque. </s>
              <s id="N1035C">Verùm de arte chymica, ſi modo ars eſt, aliàs plu­
                <lb/>
              ra nunc ad metallicam reuertar: quoniam eam integram nulli ſcriptores lite
                <lb/>
              ris mandarunt, ac exteræ nationes & gentes noſtram linguam non intelli­
                <lb/>
              gunt, & ſi eam intelligerent, exiguam artis partem ex noſtris iſtis ſcriptori­
                <lb/>
              bus poſſent diſcere, hos duodecim libros Dere metallica conſcripſi: quo
                <lb/>
              rum PRIMVS habet ea quæ contra hanc
                <expan abbr="artẽ">artem</expan>
              & metalla atque metallicos, uel
                <lb/>
              ab ijſdem dici poſſunt: SECVNDVS metallicum informat, & .n ſermonem,
                <lb/>
              qui haberi ſolet de uenis inueniendis, dilabitur. </s>
              <s id="N10371">TERTIVS eſt de uenis &
                <lb/>
              fibris, eorumque
                <expan abbr="cõmiſſuris">commiſſuris</expan>
              . </s>
              <s id="N1037A">QVARTVS explicat rationem dimetiendi ue­
                <lb/>
              nas, atque etiam expromit officia metallica. </s>
              <s id="N1037F">QVINTVS foſſionem uenarum
                <lb/>
              & artem menſoris docet. </s>
              <s id="N10384">SEXTVS deſcribit inſtrumenta & machinas me
                <lb/>
              tallicas. </s>
              <s id="N10389">SEPTIMVS eſt de experimento uenarum. </s>
              <s id="N1038C">OCTAVVS præcipit
                <lb/>
              de opificio uenæ urendæ, contundendæ, lauandæ, torrendæ. </s>
              <s id="N10391">NONVS ex­
                <lb/>
              coquendarum uenarum rationem exponit. </s>
              <s id="N10396">DECIMVS rei metallicæ ſtudi
                <lb/>
              oſos inſtruit ad munus diſcernendi
                <expan abbr="argẽtum">argentum</expan>
              ab auro, atque plumbum ab co­
                <lb/>
              dem & argento. </s>
              <s id="N103A1">VNDECIMVS tradit uias ſeparandi argentum ab ære. </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>