1craſſa & lata pedem, fibulis in ſummo coniuncta, in imo diuaricata erigun
tur: eorum ſingulorum inferiora capita in ſingulorum tignorum in ſolo ſtra
torum formis includuntur: tigna, quæ humi iacent, longa ſunt pedes quinque,
lata ſeſquipedem, craſſa pedem. Quodque autem tignum erectum cum tigno
humi ſtrato connectitur tertio quodam tigno obliquè deſcendente: cuius
caput ſuperius includitur in forma tigni erecti: inferius in forma tigni humi
iacentis. Eiuſmodi uerò tignum longum eſt pedes quatuor, craſſum & latum
pedem: quomodo fit area rotunda, cuius linea dimetiens habet ad quinqua
ginta pedes: in eius areæ medio crater altus ad decem pedes foditur, & fiſtu
ca ſpiſſatur, aut, ut ſatis habeat firmitatis, contiguis tigillis, per quæ penetrant
pali, ſtabilitur: eorum enim coniunctione terra crateris continetur ut deci
dere non poſsit. In imo crateris tignum ſternitur longum pedes tres uel qua
tuor, craſſum & latum ſeſquipedem: id, ut immobile maneat, in tigillis conti
guis eſt incluſum. In eius medio ferreus eſt catillus, acie temperatus, in quo
ferreus axis codax uerſatur: ſimili modo tignum, quod in ſummo ſub fibula
in formis duorum tignorum erectorum eſt incluſum, habet catillum ferreum
in quo alter ipſius axis codax ferreus uoluitur: nam quiſque axis metallicus,
ut quæque ſemel, ſi res ita ferat, dicam, duos ferreos habet codaces, tanquam
clauos, in medio capitum, ad circinum rotundatorum, infixos: eorum pars,
quæ in axis caput in figitur tam lata eſt quàm ipſum caput, & craſſa digitum:
quæ extat teres & craſſa palmum, aut craſsior, ſi res hoc poſtulat. Capita eti
am cuiuſque axis metallici circulo ferreo cinguntur & uinciuntur, ut eò firmi
us codaces continere poſsint. Axis autem huius machinæ, exceptis capitibus,
quadrangulus eſt & longus pedes quadraginta, craſſus & latus ſeſquipe
dem: in cuius axis formis quæ ſunt ſupra caput inferius, quatuor tignorum
obliquè aſcendentium capita incluſa fibulantur: eorundem capita ſuperio
ra ſuſtinent duo tigna tranſuerſaria duplicata, item in eorum formis in cluſa.
Tigna uerò obliquè aſcendentia ſunt longa pedes decem & octo, craſſa pal
mos tres, lata quinque. At tranſuerſaria duplicata ſic ad axem affixa ſunt & in
ter ſe clauis ligneis coniuncta, ut non ſeparentur: ea autem longa ſunt pedes
quatuor & uiginti. Deinde tympanum eſt, quod conſtat ex tribus rotis: qua
rum media tam à ſuprema quàm ab infima diſtat pedibus ſeptem. Eis qua
tuor ſunt radij, quos totidem tigilla obliquè aſcendentia ſuſtinent: quorum
capita inferiora circum axem fibula coniunguntur: ſingulorum aut radiorum
alterum caput in forma axis, alterum in forma curuaturæ incluſum eſt. Ex
curuaturis infimæ rotæ ad curuaturas mediæ undique pertinent fuſi: ſimiliter
ex curuaturis mediæ ad curuaturas ſupremæ: quibus fuſis duo ductarij fu
nes inuoluuntur: alter inter infimam rotam & mediam, alter inter mediam &
ſupremam. Hoc ædificium, in metæ figuram, excepta ea parte quandrangu
la quæ ſpectat ad puteum formatum, totum ſcandulis contegitur. Tum du
plicis ordinis ſunt tigna tranſuerſaria utrinque ſtatutis incluſa: utraque longa
ſunt pedes decem & octo: ſed ſtatuta craſſa & lata pedem, tranſuerſaria tres
palmos. Statuta numero ſunt ſedecim, tranſuerſaria octo, ſuper quæ collo
cantur duæ trabes latæ pedem, craſſæ tres palmos, excauatæ ad ſemipedis
latitudinem, ad quinque digitorum altitudinem: & altera quidem locatur ſu
tur: eorum ſingulorum inferiora capita in ſingulorum tignorum in ſolo ſtra
torum formis includuntur: tigna, quæ humi iacent, longa ſunt pedes quinque,
lata ſeſquipedem, craſſa pedem. Quodque autem tignum erectum cum tigno
humi ſtrato connectitur tertio quodam tigno obliquè deſcendente: cuius
caput ſuperius includitur in forma tigni erecti: inferius in forma tigni humi
iacentis. Eiuſmodi uerò tignum longum eſt pedes quatuor, craſſum & latum
pedem: quomodo fit area rotunda, cuius linea dimetiens habet ad quinqua
ginta pedes: in eius areæ medio crater altus ad decem pedes foditur, & fiſtu
ca ſpiſſatur, aut, ut ſatis habeat firmitatis, contiguis tigillis, per quæ penetrant
pali, ſtabilitur: eorum enim coniunctione terra crateris continetur ut deci
dere non poſsit. In imo crateris tignum ſternitur longum pedes tres uel qua
tuor, craſſum & latum ſeſquipedem: id, ut immobile maneat, in tigillis conti
guis eſt incluſum. In eius medio ferreus eſt catillus, acie temperatus, in quo
ferreus axis codax uerſatur: ſimili modo tignum, quod in ſummo ſub fibula
in formis duorum tignorum erectorum eſt incluſum, habet catillum ferreum
in quo alter ipſius axis codax ferreus uoluitur: nam quiſque axis metallicus,
ut quæque ſemel, ſi res ita ferat, dicam, duos ferreos habet codaces, tanquam
clauos, in medio capitum, ad circinum rotundatorum, infixos: eorum pars,
quæ in axis caput in figitur tam lata eſt quàm ipſum caput, & craſſa digitum:
quæ extat teres & craſſa palmum, aut craſsior, ſi res hoc poſtulat. Capita eti
am cuiuſque axis metallici circulo ferreo cinguntur & uinciuntur, ut eò firmi
us codaces continere poſsint. Axis autem huius machinæ, exceptis capitibus,
quadrangulus eſt & longus pedes quadraginta, craſſus & latus ſeſquipe
dem: in cuius axis formis quæ ſunt ſupra caput inferius, quatuor tignorum
obliquè aſcendentium capita incluſa fibulantur: eorundem capita ſuperio
ra ſuſtinent duo tigna tranſuerſaria duplicata, item in eorum formis in cluſa.
Tigna uerò obliquè aſcendentia ſunt longa pedes decem & octo, craſſa pal
mos tres, lata quinque. At tranſuerſaria duplicata ſic ad axem affixa ſunt & in
ter ſe clauis ligneis coniuncta, ut non ſeparentur: ea autem longa ſunt pedes
quatuor & uiginti. Deinde tympanum eſt, quod conſtat ex tribus rotis: qua
rum media tam à ſuprema quàm ab infima diſtat pedibus ſeptem. Eis qua
tuor ſunt radij, quos totidem tigilla obliquè aſcendentia ſuſtinent: quorum
capita inferiora circum axem fibula coniunguntur: ſingulorum aut radiorum
alterum caput in forma axis, alterum in forma curuaturæ incluſum eſt. Ex
curuaturis infimæ rotæ ad curuaturas mediæ undique pertinent fuſi: ſimiliter
ex curuaturis mediæ ad curuaturas ſupremæ: quibus fuſis duo ductarij fu
nes inuoluuntur: alter inter infimam rotam & mediam, alter inter mediam &
ſupremam. Hoc ædificium, in metæ figuram, excepta ea parte quandrangu
la quæ ſpectat ad puteum formatum, totum ſcandulis contegitur. Tum du
plicis ordinis ſunt tigna tranſuerſaria utrinque ſtatutis incluſa: utraque longa
ſunt pedes decem & octo: ſed ſtatuta craſſa & lata pedem, tranſuerſaria tres
palmos. Statuta numero ſunt ſedecim, tranſuerſaria octo, ſuper quæ collo
cantur duæ trabes latæ pedem, craſſæ tres palmos, excauatæ ad ſemipedis
latitudinem, ad quinque digitorum altitudinem: & altera quidem locatur ſu
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib