Cardano, Geronimo, Offenbarung der Natur und natürlicher dingen auch mancherley subtiler würckungen

Table of figures

< >
[121] a b c e d 2
[122] a b c e d 3
[123] b d a e c
[124] a b 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48
[125] h c d a b g f e
[Figure 126]
[127] G E C D F B A
[128] G E D C B F A H
[129] A B E F C D G H
[130] a b c d
[Figure 131]
[132] A B C E D
[Figure 133]
[Figure 134]
[Figure 135]
[Figure 136]
[137] a e c b d f k g
[Figure 138]
[139] Acing u Metoy condy lus. Condy lus Procon dylus. Au @ u laris Acing Meta con@@yl@ Condylg Procõdy lus. Cingulg Solaris ANVV D A RIS Acing Metacõ dylus. Condylg Procõdy lus. @eneris. M E DI VS Acing. Metacõ dylus. Condylg Procondy lus IN DEX Veneris & genitalium linca. Thenar Menja. Manus. Cerebri linea Soror cerebralis Trianoulus. Hypothenar. Via lactea. Iecoraria. Soturnia. Vitę linca. Acing Meta condy lus. Condylg POL LLX Soror uitalis ſeu Martia. Stethos Carpus.
[140] a b c d
[Figure 141]
[Figure 142]
[143] fum ad re ci pi en dũ ſpen Lig num per fo ra Gladuisſpendens. Populea uirgn pro medieta teex cori a@@. Radry cucu@ bite hu@ figur Vas Ierr. Ol@um mirrtyd Vas Æ@eũ. Vinum limbus @@neũ lintũ. Aqua limbus V@@ Vitr@@m Diſcus mundpictus Locus eminentior ſditarius ap@@s huir a@@. @p @ſ op Collis ſuper {qo} ſi@ ars. Planum Terra.
[144] A B C F E D
[145] B E C D A F
[146] A D C B E
[147] E D C B A
[148] A T K R H Q V G P F O E N D M C L S B
[Figure 149]
[150] A C E D B
< >
page |< < (l) of 997 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="de" type="free">
        <div xml:id="echoid-div89" type="section" level="1" n="14">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1953" xml:space="preserve">
              <pb o="l" file="0106" n="106" rhead="Von mancherlei wunderbaren"/>
              <figure xlink:label="fig-0106-01" xlink:href="fig-0106-01a" number="9">
                <variables xml:id="echoid-variables7" xml:space="preserve">k a b m f g h l c d</variables>
              </figure>
            ſie ſeind/ ye langſamer ſie lauffend. </s>
            <s xml:id="echoid-s1954" xml:space="preserve">Nun
              <lb/>
            wöllen wir aber ſetzen/ der runß des fluß
              <lb/>
            ſeye die linien C D. </s>
            <s xml:id="echoid-s1955" xml:space="preserve">bey der wag D E. </s>
            <s xml:id="echoid-s1956" xml:space="preserve">dz
              <lb/>
            obertheyl des waſſers A B. </s>
            <s xml:id="echoid-s1957" xml:space="preserve">ſo gleich weit
              <lb/>
            iſt (wieich geſagt hab) der ebne E D. </s>
            <s xml:id="echoid-s1958" xml:space="preserve">zům
              <lb/>
            theil/ vnnd zům theil C D. </s>
            <s xml:id="echoid-s1959" xml:space="preserve">dann diſes iſt
              <lb/>
            ietz angezeigt/ das die grübẽ in dem runß
              <lb/>
            G H ein hindernuß ſeye M. </s>
            <s xml:id="echoid-s1960" xml:space="preserve">vnnd die linien bey der wag F G H. </s>
            <s xml:id="echoid-s1961" xml:space="preserve">Ich ſag
              <lb/>
            daß das waſſer das inn der grůben iſt ob G H/ vonn ihm ſelbs außlauffen
              <lb/>
            wirt/ dann es iſt darein gefallen. </s>
            <s xml:id="echoid-s1962" xml:space="preserve">was aber vnder diſer linien/ das wirt al-
              <lb/>
            lein durch den trib des vorgen den waſſers außgefürt. </s>
            <s xml:id="echoid-s1963" xml:space="preserve">was aber vnder dem
              <lb/>
            K M L/ ſo gleich weit von dem runß iſt/ wirt langſamer lauffen. </s>
            <s xml:id="echoid-s1964" xml:space="preserve">deßhal-
              <lb/>
            ben iſt die vrſach offenbar/ warumb die nideren waſſer gemacher lauffenn
              <lb/>
            dann die mittelmäßigen. </s>
            <s xml:id="echoid-s1965" xml:space="preserve">dann was do iſt vnder den anſtöſſen vnnd vnge-
              <lb/>
            leichheit/ das lauffet lãgſam. </s>
            <s xml:id="echoid-s1966" xml:space="preserve">Deßhalbẽ laufft ein theyl des waſſers ſo do iſt
              <lb/>
            zwiſchen K L/ vnnd A B/ am ſchnelleſtẽ/ ſo do iſt bey K L. </s>
            <s xml:id="echoid-s1967" xml:space="preserve">vñ am lang
              <lb/>
            ſameſten/ ſo do iſt bey A B/ weil es gleich weit iſt von D E. </s>
            <s xml:id="echoid-s1968" xml:space="preserve">Darũb weil es
              <lb/>
            alles miteinanderẽ laufft/ ſo do iſt von K L/ biß zů A B. </s>
            <s xml:id="echoid-s1969" xml:space="preserve">iſt ein kleiner vn
              <lb/>
            derſcheid vn{der} dem oberſten vñ ni{der}ſten. </s>
            <s xml:id="echoid-s1970" xml:space="preserve">aber am aller gemächeſtẽ/ ſo do vn
              <lb/>
            der K L iſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s1971" xml:space="preserve">vñ am ſchnelleſtẽ/ ſo ob dem K L iſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s1972" xml:space="preserve">vñ in zimlicher geſtalt/
              <lb/>
            bei A B. </s>
            <s xml:id="echoid-s1973" xml:space="preserve">Darũb/ domit man den gantzen lauff des waſſers beſchlieſſe/ ſoll
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0106-01" xlink:href="note-0106-01a" xml:space="preserve">Alles wider-
                <lb/>
              äferet.</note>
            man wüſſen daß dz waſſer/ wañ es ghon thal lauffet/ bewegt werde/ vñ ſo
              <lb/>
            vyl ſchneller/ ſo vyl größer der lauffhinab ghet. </s>
            <s xml:id="echoid-s1974" xml:space="preserve">wann es aber auff einẽ ebe
              <lb/>
            nen boden kommet/ bewegt es ſich nit/ dann auß dem trib des vorgenden/
              <lb/>
            wann der hinder theil den vorgenden treibt. </s>
            <s xml:id="echoid-s1975" xml:space="preserve">darumb wann es verhinderet
              <lb/>
            wirt/ wachſet es. </s>
            <s xml:id="echoid-s1976" xml:space="preserve">wann es auch die landwere niderer findet/ laufft es darü-
              <lb/>
            ber/ wo nit/ bleibt es doſelbſt/ biß es an der höhe ſeinẽ vrſprũg gleich wirt.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s1977" xml:space="preserve">wañ es auch von den landweerin eingeſchloſſen wirt/ ſpringt es auff/ vnd
              <lb/>
            höret aufflauffen. </s>
            <s xml:id="echoid-s1978" xml:space="preserve">Vnd diſes iſt/ wölches Plinius geſagt hatt/ das waſſer
              <lb/>
            lauffe obſich/ biß dz es ſich dem anfang ſeines vrſprungs vergleichet/ ſo ferr
              <lb/>
            es in den landwerenen eingeſchloſſen werde. </s>
            <s xml:id="echoid-s1979" xml:space="preserve">Darumb iſt ein vnderſcheid
              <lb/>
            zwiſchen dem ſo in den teüchlen/ vnnd dem ſo in den känelen geleitet wirt. </s>
            <s xml:id="echoid-s1980" xml:space="preserve">
              <lb/>
            daß das ſo in den teüchlen geleitet iſt/ alſo weit hinauff gath/ als es vor hin
              <lb/>
            abgeloffen iſt/ wölches aber in den känlen laufft/ thůt ſollichs nit/ es ſeyen
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0106-02" xlink:href="fig-0106-02a" number="10">
                <variables xml:id="echoid-variables8" xml:space="preserve">a b c</variables>
              </figure>
              <figure xlink:label="fig-0106-03" xlink:href="fig-0106-03a" number="11">
                <variables xml:id="echoid-variables9" xml:space="preserve">d h k l c g f</variables>
              </figure>
            dann die ſeiten gar hoch/ ich will aber den vnderſcheid
              <lb/>
            mit einer figur anzeigen. </s>
            <s xml:id="echoid-s1981" xml:space="preserve">die rören ſeyẽ A B C. </s>
            <s xml:id="echoid-s1982" xml:space="preserve">wölches
              <lb/>
            niderer theil B/ das waſſer laufft hinauff biß zů dem
              <lb/>
            C. </s>
            <s xml:id="echoid-s1983" xml:space="preserve">dann der teüchel iſt beſchloſſen. </s>
            <s xml:id="echoid-s1984" xml:space="preserve">Inn dem känel aber
              <lb/>
            D E G F wirt es nümmer hinauff lauffen biß zů dem
              <lb/>
            K/ es ſeyend dañ die ſeyten allenthalbẽ der geradẽ li-
              <lb/>
            nien gleich hoch D H K. </s>
            <s xml:id="echoid-s1985" xml:space="preserve">Darũb überkom̃et vñ verleürt dz waſſer nach ſei-
              <lb/>
            ner größe widerũb den trib/ nach größe des abfals. </s>
            <s xml:id="echoid-s1986" xml:space="preserve">wañ es nun lauffet einẽ
              <lb/>
            lengeren weg/ vñ durch ein gerade liniẽ/ wirt es ſo vyl ſchneller lauffen/ wie
              <lb/>
            vylmehr es vom anfang ſeines vrſprũgs iſt/ dañ dz waſſer dz da lauft/ ſeye
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0106-04" xlink:href="fig-0106-04a" number="12">
                <variables xml:id="echoid-variables10" xml:space="preserve">a h k l g b c d f e</variables>
              </figure>
            A B C D E/ vñ ſeye F E die gerade liniẽ/ o{der} A G/ ſo
              <lb/>
            allẽthalbẽ gleich weit daruõ iſt/ als vor geſagt. </s>
            <s xml:id="echoid-s1987" xml:space="preserve">darũb
              <lb/>
            ſag ich/ weil C K zwifach/ B H vñ D L trifach/ G E
              <lb/>
            vierfach iſt/ dz {der} lauff ſchneller/ ſo vyl weiter dz waſſer võ ſeim vrſprung iſt.</s>
            <s xml:id="echoid-s1988" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>