Agricola, Georg, De re metallica Libri XII, Quibus Officia, Instrumenta, Machinae, ac omnia ..., 1556

Table of figures

< >
[Figure 201]
[Figure 202]
[Figure 203]
[Figure 204]
[Figure 205]
[Figure 206]
[Figure 207]
[Figure 208]
[Figure 209]
[Figure 210]
[Figure 211]
[Figure 212]
[Figure 213]
[Figure 214]
[Figure 215]
[Figure 216]
[Figure 217]
[Figure 218]
[Figure 219]
[Figure 220]
[Figure 221]
[Figure 222]
[Figure 223]
[Figure 224]
[Figure 225]
[Figure 226]
[Figure 227]
[Figure 228]
[Figure 229]
[Figure 230]
< >
page |< < of 599 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N10018">
            <pb pagenum="190" xlink:href="001/01/200.jpg"/>
            <p id="N14F87" type="main">
              <s id="N14F89">Verùm plumbum, quod uenæ metallicæ argentum combibit, horæ pa
                <lb/>
              tium trium de quatuor ſpacio ignis conſumit in catillo cinereo. </s>
              <s id="N14F8E">Experimen
                <lb/>
              to autem perfecto ex fornacula eximitur tegula, rutroque ferreo extrahitur
                <lb/>
              cinis non modo ex latericia et ferrea, ſed ex fictili etiam, ne eam deponere de
                <lb/>
              pede opus ſit. </s>
              <s id="N14F97">At ex uena in catillum triangularem coniecta ſic conflatur
                <lb/>
              maſſula, ex qua poſtea conficitur metallum. </s>
              <s id="N14F9C">Primò in circulum ferreum im­
                <lb/>
              ponuntur prunæ carbonesque: deinde catillus triangularis, qui continet ue­
                <lb/>
              nam, atque res quæ eam liquefacere atque à recremento purgare poſſunt: tum
                <lb/>
              folle duplicato excitatur ignis, uenaque tamdiu coquitur, uſque dum maſſula
                <lb/>
              in fundo catilli reſideat. </s>
              <s id="N14FA7">Duplicem rationem uenarum experiendarum eſſe
                <lb/>
              demonſtrauimus: unam qua in catillo fictili plumbum miſcetur cum uena,
                <lb/>
              deinde in cinereo rurſus ab eo ſeparatur: alteram, qua excoquitur primo in
                <lb/>
              catillo fictili triangulari, deinde in altero fictili cum plumbo permiſcetur,
                <expan abbr="">tum</expan>
                <lb/>
              in cinereo rurſus ab eo ſeparatur. </s>
              <s id="N14FB6">
                <expan abbr="Nũc">Nunc</expan>
              uideamus utra cuique uenæ magis
                <expan abbr="cõueniat">con
                  <lb/>
                ueniat</expan>
              : aut ſi neutra ei conueniat,
                <expan abbr="quonã">quonam</expan>
              aliò, alio modo ipſam experiri poſ­
                <lb/>
              ſimus: ſed iure ordimur ab auri uena, ouam utraque ratione ſolemus experiri:
                <lb/>
              etenim ſi illa diues fuerit, & nobis igni non repugnare uideatur, ſed facilè li­
                <lb/>
              queſcere, eius centumpondium, minora pondera intelligimus, unà cum ſeſ­
                <lb/>
              centia uel duabus uncijs plumbi, de maioribus ponderibus loquimur, mi­
                <lb/>
              ſtum conijcitur in
                <expan abbr="catillũ">catillum</expan>
              fictilem, & igni coquuntur uſque eo dum bene per­
                <lb/>
              miſceantur: quia uerò talis etiam uena
                <expan abbr="interdũ">interdum</expan>
              excoctioni repugnat, ad eam
                <lb/>
              adijcito parum ſalis
                <expan abbr="cõmunis">communis</expan>
              torrefacti aut artificioſi: id enim ipſum expug
                <lb/>
              nabit, facietque ne miſtura multum
                <expan abbr="recrememẽtum">recremementum</expan>
              contrahat: ſæpius autem
                <lb/>
              ea filo ferreo moueto, ut plumbum undiquaque circumeat aurum, idque abſor
                <lb/>
              beat & expurgat purgamenta: quod ubi factum fuerit, miſturam eximito & à
                <lb/>
              recrementis purgato: tum eam conijcito in catillum cinereum & coquito,
                <lb/>
              uſque eò, dum exhalet totum plumbum, aurique maſſula reſideat in fundo: ſin
                <lb/>
              auri uena igni
                <expan abbr="">non</expan>
              facile liqueſcere uiſa fuerit, eam urito, & pueri impuberis
                <lb/>
              urina, quæ ſalem
                <expan abbr="cõbiberit">combiberit</expan>
              , reſtinguito: quod iterum ac ſæpius facito: quò
                <lb/>
              enim illam ſæpius uſſeris & reſtinxeris, eò facilius
                <expan abbr="cõminui">comminui</expan>
              poteſt, atque citi­
                <lb/>
              us igni liqueſcit, & quicquid habet recrementi, exſudat. </s>
              <s id="N15002">Huius uenæ uſtæ,
                <lb/>
                <expan abbr="cõminutæ">comminutæ</expan>
              , lauatæ partem unam cum alicuius pulueris
                <expan abbr="cõpoſiti">compoſiti</expan>
              , qui uenas
                <lb/>
              liquefacit, partibus tribus & plumbi partibus ſex
                <expan abbr="cõmiſceto">commiſceto</expan>
              : atque miſturam
                <lb/>
              inijcito in catillum triangularem: quem in circulum ferreum, ad quem follis
                <lb/>
              duplicatis pertinet, imponito: atque primùm lento igni coquito, deinde ſen­
                <lb/>
              ſim acriori uſque dum liqueſcat, & aquæ inſtar fluat. </s>
              <s id="N1501A">Quod ſi uena liquefacta
                <lb/>
              non fuerit, ad eam pluſculum iſtiuſmodi additamenti, cum æqua ſpumæ ar
                <lb/>
              genti fuluæ portione permiſti, addito: & filo ferreo
                <expan abbr="candẽte">candente</expan>
              agitato uſque ad
                <lb/>
              eum finem dum omnis liqueſcat: tum ex circulo
                <expan abbr="catillũ">catillum</expan>
              eximito: &
                <expan abbr="maſſulã">maſſulam</expan>
              ,
                <lb/>
              ubi refrixerit, decutito: quam
                <expan abbr="purgatã">purgatam</expan>
              prius in altero catillo fictili coquito,
                <lb/>
              poſterius in cinereo. </s>
              <s id="N15037">Aurum denique, quod in catilli fundo reſedit,
                <expan abbr="extractũ">extractum</expan>
                <lb/>
              & refrigeratum coticulæ atterito, ut cognoſcere poſſis quota in eo inſit ar­
                <lb/>
              genti portio: aut uenæ auri centumpondium minoris ponderis in catillum
                <lb/>
              triangularem conijcito, & ad eam addito recrementi uitri drachmam maio­
                <lb/>
              ris ponderis. </s>
              <s id="N15046">Quod ſi excoctioni repugnabit, adijcito fecis uini ſiccæ & u­</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>