Descartes, René - Renati Des-Cartes principia philosophiae

1ſubstantia, duratio, ordo, numerus, & ſi quae alia ſunt
ejuſmodi, quae ad omnia genera rerum ſe extendunt.
Non autem plura quàm duo ſumma genera rerum
agnoſco: unum eſt rerum intellectualium, ſive cogita
tivarum, hoc eſt, ad mentem ſive ad ſubſtantiam cogi
tantem pertinentium; aliud rerum materialium, ſive
quae pertinent ad ſubſtantiam extenſam, hoc eſt, ad
corpus. Perceptio, volitio, omneſque modi tam perci
piendi quàm volendi, ad ſubſtantiam cogitantem refe
runtur; ad extenſam autem, magnitudo, ſive ipſamet
extenſio in longum, latum & profundum, figura, mo
tus, ſitus, partium ipſarum diviſibilitas, & talia. Sed &
alia quaedam in nobis experimur, quae nec ad ſolam
mentem, nec etiam ad ſolum corpus referri debent,
quaeque, ut infra ſuo loco oſtendetur a, ab arctâ & in
timâ mentis noſtrae cum corpore unione proficiſcun
tur: nempe appetitus famis, ſitis, &c; itemque, com
motiones, ſive animi pathemata, quae non in ſolâ
cogitatione conſiſtunt, ut commotio ad iram, ad hila
ritatem, ad triſtitiam, ad amorem, &c.; ac denique
ſenſus omnes, ut doloris, titillationis, lucis & colo
rum, ſonorum, odorum, ſaporum, caloris, duritiei,
aliarumque tactilium qualitatum.

XLVIII.
Omnia quae ſub per
ceptionem noſtram
cadunt, ſpectari ut
res rerumve affectio
nes, vel ut aeternas
veritates; & rerum
enumeratio.

Atque haec omnia tanquam res, vel rerum qualitates
ſeu modos, conſideramus. Cùm autem agnoſcimus
fieri non poſſe, ut ex nihilo aliquid fiat, tunc proposi
tio haec: Ex nihilo nihil ſit, non tanquam res aliqua
exiſtens, neque etiam ut rei modus conſideratur, ſed
ut veritas quaedam aeterna, quae in mente noſtrâ ſedem
habet, vocaturque communis notio, ſive axioma.

Table of figures

Text layer

Text normalization

Search