Agricola, Georg, De re metallica Libri XII, Quibus Officia, Instrumenta, Machinae, ac omnia ..., 1556

Table of figures

< >
[Figure 221]
[Figure 222]
[Figure 223]
[Figure 224]
[Figure 225]
[Figure 226]
[Figure 227]
[Figure 228]
[Figure 229]
[Figure 230]
[Figure 231]
[Figure 232]
[Figure 233]
< >
page |< < of 599 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N10018">
            <pb pagenum="465" xlink:href="001/01/475.jpg"/>
            <p id="N1FC00" type="main">
              <s id="N1FC02">Sed pyritæ
                <expan abbr="atramẽtoſi">atramentoſi</expan>
              , qui in numero miſtorum ſunt, ut aluminoſi uran­
                <lb/>
              tur, aquis
                <expan abbr="diluãtur">diluantur</expan>
              , dilutum coquatur in cortinis plumbeis donec denſetur
                <lb/>
              in atramentum ſutorium. </s>
              <s id="N1FC11">Quanque ex his alumen & atramentum ſutorium
                <lb/>
              plerunque confiunt: nec mirum: ſucci enim ſunt cognati, & in hac r e
                <expan abbr="ſolũ">ſolue</expan>
                <lb/>
              runt, quod illud minus, hoc magis ſit terrenum. </s>
              <s id="N1FC1C">Iſtiuſmodi autem pyritæ, ſi
                <lb/>
              quid metalli in eis inerit, item in fornacibus excoquantur. </s>
              <s id="N1FC21">Eodem modo ex
                <lb/>
              alijs miſtis atramentoſis atque metallicis conficiatur atramentum ſutorium et
                <lb/>
              metallum. </s>
              <s id="N1FC28">Quinetiam ſi uenæ pyritis atramentoſis abundauerint, quidam
                <lb/>
              metallici non magnas arbores medias diffindunt, easque rurſus in partes ſe­
                <lb/>
              cane tam longas quam latæ ſunt foſſæ latentes & cuniculi, in quibus eas
                <expan abbr="trãſuerſas">tranſ
                  <lb/>
                uerſas</expan>
              collocant: quoniam uerò ipſas ſtabilitatis ergò ſic humi ſternunt, ut
                <lb/>
              pars lata ſit prona: teres, ſupina: inferius
                <expan abbr="quodãmodo">quodammodo</expan>
                <expan abbr="cõmitti">committi</expan>
              poſſunt, ſupe­
                <lb/>
              rius non poſſunt: intermedium ſpacium uacuum pyritis complent, &
                <expan abbr="ijſdẽ">ijſdem</expan>
                <lb/>
              ac lignis pyritas
                <expan abbr="cõminutos">comminutos</expan>
              ſuperinijciunt, ut ingredientibus & egredienti­
                <lb/>
              bus, iter planum & æquabile explicent. </s>
              <s id="N1FC4D">Hi pyritæ, cùm foſſæ latentes uel cu
                <lb/>
              niculi ſtillant aquis, ipſis madefacti ex ſe gignunt
                <expan abbr="atramẽtum">atramentum</expan>
              ſutorium, eique
                <lb/>
              cognata: cum aquæ ceſſant deſtillare, ipſum ſiccatur & dureſcit, & è puteis
                <lb/>
              unà cum pyritis nondum aqua reſolutis tractum, uel è cuniculis
                <expan abbr="cuectũ">euectum</expan>
              con
                <lb/>
              ijciunt in cupas uel lacus, & aquis feruentibus ſuperfuſis atramentum reſol­
                <lb/>
              uunt, atque pyritas
                <expan abbr="diluũt">diluunt</expan>
              : quod dilutum uiride in alias cupas aut lacus tranſ­
                <lb/>
              fundunt, ut limpidum & purum fiat: id deinde in cortinis plumbeis
                <expan abbr="coquũt">coquunt</expan>
                <lb/>
              donec ſpiſſetur: mox in uaſa lignea infundunt: ubi ad reſtes, uel arundines,
                <lb/>
              uel ſurculos adhærens in atramentum
                <expan abbr="ſutoriũ">ſutorium</expan>
              uiride concreſcit. </s>
              <s id="N1FC74">At ſulfur
                <lb/>
              conficitur ex aquis ſulfuroſis, ex uenis ſulfureis, ex miſtis
                <expan abbr="itẽ">item</expan>
              ſulfureis, aquæ
                <lb/>
              quidem ingerantur in cortinas plumbeas, & coquantur donec denſentur in
                <lb/>
              ſulfur. </s>
              <s id="N1FC81">Ex hoc plerunque & ſquama ferri
                <expan abbr="cõcoctis">concoctis</expan>
              , ac in urceos transfuſis, atque
                <lb/>
              poſtea facticio ſulfure luteo obductis fit aliud ſulfur facticium, quod caballi
                <lb/>
              num nominamus. </s>
              <s id="N1FC8C">Venæ uerò, quæ ferè conſtant ex ſulfure & terra, ex alijs
                <lb/>
              foſſilibus raro, coquantur in
                <expan abbr="uẽtroſis">uentroſis</expan>
              ollis fictilibus. </s>
              <s id="N1FC95">Ipſæ fornaces duarum
                <lb/>
              capaces in tres partes ſint diſtributæ:
                <expan abbr="quarũ">quarum</expan>
              infima alta pedem à fronte ha­
                <lb/>
              beat os, quo inſpiretur: ſuperius tecta ſit laminis ferreis, latera uerſus perfo­
                <lb/>
              ratis: quas bacilla ferrea
                <expan abbr="ſuſtineãt">ſuſtineant</expan>
              , ipſæ uerò ligna in fornacem impoſita: me­
                <lb/>
              dia pars alta ſit ſeſquipedem: quæ item os habeat à fronte, ut ligna in forna­
                <lb/>
              cem immitti poſſint: ſuperius habeat bacilla, ſuper quæ
                <expan abbr="fundũ">fundum</expan>
              ollæ cuiuſque
                <lb/>
              ſtatuatur: ſuprema alta ſit ferè duos pedes: ſed ollarum quæque item alta du­
                <lb/>
              os pedes, & craſſa digitum: quæque ſub ore habeat narem longam, uerum an
                <lb/>
              guſtam: quæque tegatur operculo item fictili ſic facto, ut os ollæ tegat, & in
                <lb/>
              eo aliquantum includatur. </s>
              <s id="N1FCB6">Ad binas quaſque id genus ollas opus eſt ſingulis
                <lb/>
              ollis eiuſdem magnitudinis & formæ, cuius illæ ſunt: ſed hæ naribus care­
                <lb/>
              ant, tria uerò
                <expan abbr="habeãt">habeant</expan>
              foramina: quorum duo, quæ ſunt ſub ore, duas
                <expan abbr="duarũ">duarum</expan>
                <lb/>
              ollarum nares recipiant: ex tertio, quod eſt è contraria eius parte ad
                <expan abbr="fundũ">fundum</expan>
              ,
                <lb/>
              effluat ſulfur: ſingulæ fornaces binis ollis, quibus nares ſunt, in cas impoſi­
                <lb/>
              tis tegantur laminis ferreis luto craſſo digitos duos oblitis, eisque totæ
                <expan abbr="cõcludantur">conclu
                  <lb/>
                dantur</expan>
              , relictis
                <expan abbr="tantũmodo">tantummodo</expan>
              duobus uel tribus ſpiramentis:
                <expan abbr="ollarũ">ollarum</expan>
              etiam ora
                <lb/>
              ex eis emineant. </s>
              <s id="N1FCDF">Extra quanque
                <expan abbr="fornacẽ">fornacem</expan>
              ad alterum eius latus collocetur olla,
                <lb/>
                <expan abbr="uacãs">uacans</expan>
              nare: in cuius foramina
                <expan abbr="illarũ">illarum</expan>
                <expan abbr="duarũ">duarum</expan>
              nares
                <expan abbr="penetrẽt">penetrent</expan>
              , ea lateribus, ut im­</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>