Cardano, Geronimo, Offenbarung der Natur und natürlicher dingen auch mancherley subtiler würckungen

Table of figures

< >
[Figure 31]
[Figure 32]
[33] lapidis longitudo C E D A F B
[34] a k @ c d g f e b
[35] d b e c a f g
[36] a d b c
[37] a c b d e
[38] f a d b r c g
[39] f a d ſ b c g
[40] A L H F C E G D K M B
[Figure 41]
[42] Ecliptica ſept@t. linea refleya. Erratira @@ ſectio. Ecliptica merid. A B
[43] f m @ o e q h k l a n u c d g
[44] a k g b @ @ @ l e m f q p o n b
[45] a c d b
[46] C B A F D E G
[47] Axis primus. Axis terts. Axis ſecundg Turris horologij uicem prim@ axis gereus. cla@@s verſa @lis. Rota horologij principalis. Fums. Capſula molę. Mola XXXV Q P O VII N LXX III M L R H LXXXX VI K G XV F D C E A B
[Figure 48]
[49] f g d b a c e h m k
[50] l f e i g h
[51] a b c d
[52] Rotacochlearis.
[53] D C A E B
[54] D F C A B
[55] D D F F C E A A B B
[Figure 56]
[57] E C B A f D
[58] Meridies Oriens. Styl@ lap. Her. Arge@ cule us. Occidens Septentrio A B C D E F G H K L M N O P Q R S T V X Y Z ?? ℞ {στ} θ
[59] D C B A
[60] L H G H K
< >
page |< < (ccccvii) of 997 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="de" type="free">
        <div xml:id="echoid-div572" type="section" level="1" n="55">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s13319" xml:space="preserve">
              <pb o="ccccvii" file="0463" n="463" rhead="ſachen/ Das acht bůch."/>
            ſeyen/ vnd diſes ſchnůrſchlecht. </s>
            <s xml:id="echoid-s13320" xml:space="preserve">darumb wöllen ſie dz in diſen puncten aller
              <lb/>
            vmbkreyßen Poli ſtandẽ/ alſo dz allwegen/ die him̃el bewegẽ ſich wie ſie wöl
              <lb/>
            len/ die Poli ein viertheil eines großen circkels eigentlich von einander ſey
              <lb/>
            en. </s>
            <s xml:id="echoid-s13321" xml:space="preserve">Deßhalben wann man ein puncten F ſtellet (zů einem exempel) für den
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0463-01" xlink:href="note-0463-01a" xml:space="preserve">xij.</note>
            Antarctiſchen Polen/ er ſeye beweglich oder vnbeweglich/ ſo iſt nach der an
              <lb/>
            deren weyß bekannt/ daß A zů der rechten/ B der punct/ doch A der Occi-
              <lb/>
            dent vnd nidergang/ zů der lincken D der Orient vnd auffgang/ vnd A deß
              <lb/>
            himmels mitte/ C deß him̃els nidere. </s>
            <s xml:id="echoid-s13322" xml:space="preserve">alſo wirt der gantz halb circkel F D G
              <lb/>
            ſein/ wölches mittel D iſt vñ Oriẽt geneñt wirt/ F B G Occidẽt/ F A G deß
              <lb/>
            Mittags/ F C G dz vn{der} theil deß him̃els/ D F B Antarcticus/ D G B Are
              <lb/>
            ticus halb circkel oder theil geneñet. </s>
            <s xml:id="echoid-s13323" xml:space="preserve">was auch gegẽ diſen halbẽ circklẽ laufft
              <lb/>
            wirt geſagt werden/ es bewege ſich gegen dem ſelbigen theil. </s>
            <s xml:id="echoid-s13324" xml:space="preserve">Man wirt auch
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0463-02" xlink:href="note-0463-02a" xml:space="preserve">xiij.</note>
            ſagen daß die mittel circkel/ ſo zwiſchen den Polis durch die puncten der po
              <lb/>
            ſition ghond/ vnd nit durch die Polen/ der bewegung circkel ſeye. </s>
            <s xml:id="echoid-s13325" xml:space="preserve">deßhalbẽ
              <lb/>
            wirt deß Orients vnd Occidents A B C D ſein/ dann es ghet durch B vñ
              <lb/>
            D/ vnd nit durch F G. </s>
            <s xml:id="echoid-s13326" xml:space="preserve">Arcticus vnnd Antarcticus D F B G/ die mittel vñ
              <lb/>
            nidereſt circkel A F C G. </s>
            <s xml:id="echoid-s13327" xml:space="preserve">Dañ ſo die Poli geſetzet/ hat man von ſtundan die
              <lb/>
            mittelcirckel/ vnd ſeind die ſo nit durch die Polos ghond. </s>
            <s xml:id="echoid-s13328" xml:space="preserve">Es ſeind aber ge-
              <lb/>
            wüſſe theil deß circkels/ wölche durch die puncten der theilen vnnd die Po-
              <lb/>
            los deſſelbigen lauff ghand.</s>
            <s xml:id="echoid-s13329" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s13330" xml:space="preserve">Der circkel aber der Poſition zeigt an/ was an dem einen orth/ den einen
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0463-03" xlink:href="note-0463-03a" xml:space="preserve">xiiij.</note>
            lauff antrifft/ vnd was an dem anderẽ orth das widerſpil. </s>
            <s xml:id="echoid-s13331" xml:space="preserve">als dz F D G B/
              <lb/>
            was oben ſthet/ laufft von Orient in Occident. </s>
            <s xml:id="echoid-s13332" xml:space="preserve">was vnden ſthet/ von Occi
              <lb/>
            dent in Orient. </s>
            <s xml:id="echoid-s13333" xml:space="preserve">alſo dienet ein ye{der} circkel den zweyen Poſitionen vnd gelegẽ
              <lb/>
            heiten/ vñ ein yede Poſition zweyen circklen/ wie du hie beyſetz ſichſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s13334" xml:space="preserve">Habe
              <lb/>
            diſes zů einẽ exempel/ A B C D E iſt ein circkel {der} Poſition am mittel vñ ni
              <lb/>
            derſten him̃el/ vnd
              <lb/>
            der mittel lauff võ
              <lb/>
            Orient in Occidẽt
              <lb/>
            vñ widerũ deß O-
              <lb/>
            rients vnnd Occi-
              <lb/>
            dents Poſütiõ hat
              <lb/>
            ein circkel/ ſo ge-
              <lb/>
            wüß anzeiget D F
              <lb/>
            B G/ vnd ein mit
              <lb/>
            len/ durch wölchen der lauff am ſchnelleſten ghet/ vnd iſt A B C D. </s>
            <s xml:id="echoid-s13335" xml:space="preserve">Dann
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0463-04" xlink:href="note-0463-04a" xml:space="preserve">xv.</note>
            ein yede bewegung in einẽ yeden kreyß hat ein großen circkel/ in wölchem al
              <lb/>
            le puncten ſeind/ ſo gar ſchnell lauffen. </s>
            <s xml:id="echoid-s13336" xml:space="preserve">dann wie die nateürliche oder Ma-
              <lb/>
            thematiſche Poli ſeind/ die da in einer yeden bewegung růwen/ alſo iſt auch
              <lb/>
            der groß circkel/ {der} mittel vnder jnen/ der nateürlich ſteyff vñ angehefft iſt.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s13337" xml:space="preserve">Oder es iſt der Mathematiſch/ der auß der bewegung am ſchnelleſtẽ laufft. </s>
            <s xml:id="echoid-s13338" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Man ſoll auch zů vorgender dingen erkañtnuß verſthen/ weil drey groß cir
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0463-05" xlink:href="note-0463-05a" xml:space="preserve">xvj.</note>
            ckel in {der} kugel ſich vndereinanderẽ ſchnůrſchlecht theilen/ ſeind jre gemeine
              <lb/>
            abtheilungen allwegen an ſtatt deß Poli/ vnd diſes von wegen deß dritten
              <lb/>
            circkel/ als A C/ B D/ F G/ theilẽ ſich grad in ſechß punchtẽ A B C D F G/
              <lb/>
            alſo das F G vnnd B D ſich in A C zertheilen/ werdend A C Poli ſein F D
              <lb/>
            G B/ wölliches der drit circkel iſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s13339" xml:space="preserve">Man vermeinet wol an der ebene es ſey-
              <lb/>
            end acht abtheylungen/ aber es ſeind nur ſechs/ wie man dann ſolliches an
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0463-06" xlink:href="note-0463-06a" xml:space="preserve">
                <lb/>
              # Poſition # Mittel
                <lb/>
              D F G B # Orient vñ Occi. # Arct vnnd Ant.
                <lb/>
              A B C D # Mitt. vnd Nid. # Orient. vnd Occid.
                <lb/>
              A F C G # Arct. vnd Ant. # Mittel vnd Nid.
                <lb/>
              Orie. vñ Occ. # D F B G # A B C D
                <lb/>
              Arct. vnd Ant. # A F C G # D F B G
                <lb/>
              Mittel vñ ni \\ dereſt. # A B C D # A F C G
                <lb/>
              </note>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>