Optimus igitur quiſque iſta meritò ac iure contemnit, & pro nihilo du
cit. Illudque dicit ſenis Plautini:
cit. Illudque dicit ſenis Plautini:
Ibi uero etiam Poetæ acerbe, & contumelioſe inuehuntur in pecuniam
ex auro & argento conflatam. Inprimis autem Iuuenalis:
ex auro & argento conflatam. Inprimis autem Iuuenalis:
Et plerique uehementer laudant rerum permutationem, qua ante repertam
pecuniam quondam homines uſi ſunt, & nunc ſimplices quædam natio
nes utuntur. Deinde reliquis metallis grande conuitium faciunt, impri
mis uero ferro, quo nulla pernities maior hominum uitæ afferri potuit:
etenim ex eo efficiuntur gladij, pila, haſtæ, conti, ſagittæ, quibus homi
nes uulnerantur, & cædes, latrocinia, bella fiunt, quæ res cum Plinio ſto
machum mouiſſet, ſcripſit: ferro utimur non cominus ſolum, ſed etiam miſ
ſili uolucrique, nunc tormentis excuſſo, nunc lacertis, nunc uero pennato,
quam ſceleratiſsimam humani ingenij fraudem arbitror. Siquidem ut ocy
us mors perueniret ad hominem, alitem illam fecimus, pennasque ferro de
dimus. Veruntamen miſsile in unius corpore figitur, item ſagitta ſiue e
am mittat arcus, ſiue ſcorpio, ſiue catapulta, at ferreus bombardæ globus
in aerem expreſſus, per multorum corpora ire poteſt, & nullum marmor ſax
úmue obiectum tam durum eſt, ut ipſum ſuo ictu ſuaque ui non perfringat
Quocirca altiſsimas turres æquat ſolo, et muros firmiſsimos findit, perrum
pit, diſij cit: ut certè baliſtæ, quæ mittunt ſaxa, & arietes atque alia ueterum tor
menta, quæ murum percutiunt, & propugnacula deijciunt, cum bom
bardis comparata, non magnam uim habere uideantur. Quæ bombardæ,
quia horribiles fundunt ſonos & fremitus, non ſecus ac ſi tonitrua eſſent:
emittunt ex ſe flammas coruſcantes, ut fulgetra, ædificia quæque affligunt,
comminuunt, diſsipant, ignem euomunt & incendium excitant, non ali
ter atque fulminum iactus: de noſtræ ætatis impijs hominibus diceretur re
ctius, quàm quondam de Salmoneo, fulmina eos eripuiſſe loui et à mani
bus extorſiſſe, imò uero hanc perniciem hominum ab inferis emiſſam in
terras, ut plures unò ictu concidentes ad ſe raperet orcus. Sed quoniam
pecuniam quondam homines uſi ſunt, & nunc ſimplices quædam natio
nes utuntur. Deinde reliquis metallis grande conuitium faciunt, impri
mis uero ferro, quo nulla pernities maior hominum uitæ afferri potuit:
etenim ex eo efficiuntur gladij, pila, haſtæ, conti, ſagittæ, quibus homi
nes uulnerantur, & cædes, latrocinia, bella fiunt, quæ res cum Plinio ſto
machum mouiſſet, ſcripſit: ferro utimur non cominus ſolum, ſed etiam miſ
ſili uolucrique, nunc tormentis excuſſo, nunc lacertis, nunc uero pennato,
quam ſceleratiſsimam humani ingenij fraudem arbitror. Siquidem ut ocy
us mors perueniret ad hominem, alitem illam fecimus, pennasque ferro de
dimus. Veruntamen miſsile in unius corpore figitur, item ſagitta ſiue e
am mittat arcus, ſiue ſcorpio, ſiue catapulta, at ferreus bombardæ globus
in aerem expreſſus, per multorum corpora ire poteſt, & nullum marmor ſax
úmue obiectum tam durum eſt, ut ipſum ſuo ictu ſuaque ui non perfringat
Quocirca altiſsimas turres æquat ſolo, et muros firmiſsimos findit, perrum
pit, diſij cit: ut certè baliſtæ, quæ mittunt ſaxa, & arietes atque alia ueterum tor
menta, quæ murum percutiunt, & propugnacula deijciunt, cum bom
bardis comparata, non magnam uim habere uideantur. Quæ bombardæ,
quia horribiles fundunt ſonos & fremitus, non ſecus ac ſi tonitrua eſſent:
emittunt ex ſe flammas coruſcantes, ut fulgetra, ædificia quæque affligunt,
comminuunt, diſsipant, ignem euomunt & incendium excitant, non ali
ter atque fulminum iactus: de noſtræ ætatis impijs hominibus diceretur re
ctius, quàm quondam de Salmoneo, fulmina eos eripuiſſe loui et à mani
bus extorſiſſe, imò uero hanc perniciem hominum ab inferis emiſſam in
terras, ut plures unò ictu concidentes ad ſe raperet orcus. Sed quoniam