Cardano, Geronimo, Offenbarung der Natur und natürlicher dingen auch mancherley subtiler würckungen

Table of figures

< >
[81] p q r d t ſ e
[82] a c d @
[83] H B D L M K G F C E N A
[84] Pr@ma. C A B D
[85] Secun da. E
[86] Tertia F
[87] Tertia. G
[88] MERIDIES. Aequinoctij circulus. Orizon ſeu Fin@tor uiſus, ſeu Limen uiſus. Orizon ORIENS. OCCIDENS circulus Poſitionis. circulus Poſitionis. SEPTEN TRIO. 3 6 9 12 15 18 21 24 27 30 33 36 39 42 43 48 51 54 57 60 63 66 69 72 75 78 81 84 87 90 93 96 99 102 105 108 111 114 117 120 123 126 129 132 135 138 141 144 147 150 153 156 159 162 165 168 171 174 177 180 183 186 189 192 195 198 201 204 207 210 213 216 219 222 300 303 306 309 312 315 318 321 324 327 330 333 336 339 342 345 348 351 354 357 360
[89] A B 24 23 22 21 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
[90] 10 20 30 40 50 60 65
[Figure 91]
[92] Frigula. Habitabilis Borea@is. Ecliptica Tor ri da Habitabilis Auſhalis. Frigida. 23{1/2} c 23{1/2} g 43 m 23{1/2} b 23{1/2} n 43 f 23{1/2} d 23{1/2} h 43 l 23{1/2} a 23{1/2} k 43 47 47
[93] a d e f g c b
[94] c a b e f d
[95] A E C D G H M N L B F
[96] A B C V E D
[Figure 97]
[98] a d c b e
[99] Arcticus Orient. Occides. Antarcti. c a b d
[100] @ e f d g c a
[Figure 101]
[Figure 102]
[103] c d b a
[104] a c b d g l e l f
[105] a b c d e f k g h o
[106] d e a b c
[107] b a e d c
[108] Tetra cedron.
[109] Exace dron.
[110] Octo cedron
< >
page |< < (lxxviij) of 997 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="de" type="free">
        <div xml:id="echoid-div131" type="section" level="1" n="21">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2780" xml:space="preserve">
              <pb o="lxxviij" file="0134" n="134" rhead="Von mancherlei wunderbaren"/>
            allein zweyer jaren ordnung/ vnd nit der übrigen. </s>
            <s xml:id="echoid-s2781" xml:space="preserve">Wölche nit wöllen zů
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0134-01" xlink:href="note-0134-01a" xml:space="preserve">Des meers ab
                <lb/>
              vnd zůlauff.</note>
            laſſen/ daß das geſtirn einerley krafft in die vn{der}n cörper habe/ ſollend mir
              <lb/>
            allein antworten/ wie doch diſe ſubteile rechnũg/ wölche man alle tag durch
              <lb/>
            die erfarnuß erlernet/ an{der}ſt beſchehen möcht? </s>
            <s xml:id="echoid-s2782" xml:space="preserve">Ich hab auch diſes nit ẽrfun
              <lb/>
            den/ ſon{der} Friderich Tadertinus/ wiewoler an etlichen kleinen dingen gefä
              <lb/>
            let/ vnd den handel vyl zů dunckel angezeigt. </s>
            <s xml:id="echoid-s2783" xml:space="preserve">Man ſetze den Aequinoctiali
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0134-01" xlink:href="fig-0134-01a" number="21">
                <variables xml:id="echoid-variables19" xml:space="preserve">e b g a c d f</variables>
              </figure>
            ſchen circkel A B C D vff der erden kugel/ vud zwen halb cir
              <lb/>
            ckel darüber A E C vnd A F C/ nach der proportz fünff elẽbo
              <lb/>
            gen/ ſo in der mittẽ zů beidẽ theilẽ ein klein erhebt/ vñ in den
              <lb/>
            90. </s>
            <s xml:id="echoid-s2784" xml:space="preserve">graden/ namlich in den puncten C A/ ſollend ſie die kugel
              <lb/>
            an rüren. </s>
            <s xml:id="echoid-s2785" xml:space="preserve">Man ſoll auch die punctẽ E F in dem beweglichen
              <lb/>
            puncten des Meridiã E G F ſetzen/ alſo dz die auß beydẽ ſeit-
              <lb/>
            ten durch xxiij. </s>
            <s xml:id="echoid-s2786" xml:space="preserve">grad vnd ein halbẽ mögen gezogen werden/
              <lb/>
            nach der Soñen gröſtẽ neygung. </s>
            <s xml:id="echoid-s2787" xml:space="preserve">Man ſoll auch zwen horizontes in ſeinem
              <lb/>
            land verordnen/ namlich ein geradẽ vnd ſchlim̃en. </s>
            <s xml:id="echoid-s2788" xml:space="preserve">alle diſe circkel/ on der
              <lb/>
            Meridian/ wölcher durch E F geth/ ſollend die kugel anrüren. </s>
            <s xml:id="echoid-s2789" xml:space="preserve">Man ſoll
              <lb/>
            auch ob dem Meridian etwz ordnẽ/ damit er möge vmbgetribẽ werden. </s>
            <s xml:id="echoid-s2790" xml:space="preserve">dañ
              <lb/>
            ſol man diſe ſchlußredẽ/ welche durch die erfarung probiert/ zůhandẽ nem-
              <lb/>
            men/ namlich/ wo die Soñ vñ Mon ſtond/ erheben ſie das waſſer im meer
              <lb/>
            am aller höchſten. </s>
            <s xml:id="echoid-s2791" xml:space="preserve">Vnd widerũb in denen punctẽ ſo dargegen über ſthand.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s2792" xml:space="preserve">Es vermöge auch der Mon etwz mehr dañ die Soñ. </s>
            <s xml:id="echoid-s2793" xml:space="preserve">es laße auch der waſſe
              <lb/>
            ren bewegung etwas nach. </s>
            <s xml:id="echoid-s2794" xml:space="preserve">es vermöge auch der neüw vñ verborgen Mon
              <lb/>
            vyl minder dañ ſo er voll iſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s2795" xml:space="preserve">Wañ man diſes alſo geſteller/ volgen behend
              <lb/>
            darauff die ding/ wölche man auch an der kugel/ ſo man der Soñ vñ Mon
              <lb/>
            ſtatt vmb treibt/ erfaren mag. </s>
            <s xml:id="echoid-s2796" xml:space="preserve">Zů erſt werden die orth ſo 90. </s>
            <s xml:id="echoid-s2797" xml:space="preserve">grad von den
              <lb/>
            liechtern ſtond/ keiner vngewonlichen höhe/ ſon{der} das meer wirt am nider
              <lb/>
            ſten ſein. </s>
            <s xml:id="echoid-s2798" xml:space="preserve">die orth aber ſo am nechſten bey den liechtern ſtond/ werden am
              <lb/>
            ſchnelleſtẽ bewegt/ vnd die weiteſten am niderſtẽ. </s>
            <s xml:id="echoid-s2799" xml:space="preserve">diſes theil auch des waſ-
              <lb/>
            ſers ſo vor dem liecht ſtath/ laufft gegẽ Occidẽt/ wölches aber darhin{der} iſt/
              <lb/>
            laufft wi{der} gegen Orient. </s>
            <s xml:id="echoid-s2800" xml:space="preserve">auß wölchẽ volgt/ wañ die Soñ gegen dem Mon
              <lb/>
            über ſtath/ dz es treffenlich zů nem̃e. </s>
            <s xml:id="echoid-s2801" xml:space="preserve">demnach wann die liechter erfunden/
              <lb/>
            dañ der Mon vẽrmag min{der}. </s>
            <s xml:id="echoid-s2802" xml:space="preserve">Wañ ſie aber nach den viertheilẽ gegeneinan-
              <lb/>
            deren ſehen/ lauffet dz meer nit ab vnd zů/ dañ in den vier punctẽ ſo gegen
              <lb/>
            einãderen ſthond/ erhebt ſich dz waſſer gleich groß. </s>
            <s xml:id="echoid-s2803" xml:space="preserve">alſo gath es auch in den
              <lb/>
            mittel puncten zů/ dañ von dem Afahret es fürſich/ vnd võ dem B hinder
              <lb/>
            ſich/ alſo wirt es vnbeweglich. </s>
            <s xml:id="echoid-s2804" xml:space="preserve">zů andern zeiten endert ſich des meers lauff/
              <lb/>
            nach der weite ſo die liechter voneinan{der} ſtond/ als am erſten tag nach dem
              <lb/>
            neüwen růwetes ein ſtund/ am anderẽ tag zwo ſtund/ vnd alſo für vũ für. </s>
            <s xml:id="echoid-s2805" xml:space="preserve">
              <lb/>
            An dem ſibenden vnd achten tag iſt kein ab vnd zůlauff/ an dem neüntẽ ein
              <lb/>
            ſtund/ an dem zehendẽ zwo ſtund. </s>
            <s xml:id="echoid-s2806" xml:space="preserve">Weil auch des meers lauff ein klein mehr
              <lb/>
            begreifft/ wañ die waſſer ſechs ſtund lauffen/ vnd in ſo vyl wider harumb
              <lb/>
            lauffen/ vnd in dem mittentag die waſſer am aller höchſten grad vnder der
              <lb/>
            Soñen ſeind/ volget dz in der zeit wañ tag vnd nacht gleich ſeind/ die waſ-
              <lb/>
            ſer anfahend lauffen wañ die Soñ auff geth/ vnd auff hören wann ſie nider
              <lb/>
            gath. </s>
            <s xml:id="echoid-s2807" xml:space="preserve">Wañ die Soñ im ſom̃er am höchſtẽ ſtath/ facht es an zwo ſtund nach
              <lb/>
            der Soñen vffgang/ vnd höret zwo ſtund vor dem nidergang auff. </s>
            <s xml:id="echoid-s2808" xml:space="preserve">Harge-
              <lb/>
            gegen/ wañ die Soñ im winter am niderſteniſt/ fahet es zwo ſtund vor der
              <lb/>
            Soñen vffgang an/ vnd höret in ſo vylẽ vff. </s>
            <s xml:id="echoid-s2809" xml:space="preserve">Nach dem nidergãg zů mitler
              <lb/>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>