Cardano, Geronimo, Offenbarung der Natur und natürlicher dingen auch mancherley subtiler würckungen

Table of figures

< >
[81] p q r d t ſ e
[82] a c d @
[83] H B D L M K G F C E N A
[84] Pr@ma. C A B D
[85] Secun da. E
[86] Tertia F
[87] Tertia. G
[88] MERIDIES. Aequinoctij circulus. Orizon ſeu Fin@tor uiſus, ſeu Limen uiſus. Orizon ORIENS. OCCIDENS circulus Poſitionis. circulus Poſitionis. SEPTEN TRIO. 3 6 9 12 15 18 21 24 27 30 33 36 39 42 43 48 51 54 57 60 63 66 69 72 75 78 81 84 87 90 93 96 99 102 105 108 111 114 117 120 123 126 129 132 135 138 141 144 147 150 153 156 159 162 165 168 171 174 177 180 183 186 189 192 195 198 201 204 207 210 213 216 219 222 300 303 306 309 312 315 318 321 324 327 330 333 336 339 342 345 348 351 354 357 360
[89] A B 24 23 22 21 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
[90] 10 20 30 40 50 60 65
[Figure 91]
[92] Frigula. Habitabilis Borea@is. Ecliptica Tor ri da Habitabilis Auſhalis. Frigida. 23{1/2} c 23{1/2} g 43 m 23{1/2} b 23{1/2} n 43 f 23{1/2} d 23{1/2} h 43 l 23{1/2} a 23{1/2} k 43 47 47
[93] a d e f g c b
[94] c a b e f d
[95] A E C D G H M N L B F
[96] A B C V E D
[Figure 97]
[98] a d c b e
[99] Arcticus Orient. Occides. Antarcti. c a b d
[100] @ e f d g c a
[Figure 101]
[Figure 102]
[103] c d b a
[104] a c b d g l e l f
[105] a b c d e f k g h o
[106] d e a b c
[107] b a e d c
[108] Tetra cedron.
[109] Exace dron.
[110] Octo cedron
< >
page |< < (diiij) of 997 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="de" type="free">
        <div xml:id="echoid-div716" type="section" level="1" n="67">
          <pb o="diiij" file="0560" n="560" rhead="Von mancherlei wunderbaren"/>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s16166" xml:space="preserve">Zů letſt hat Petrus Appianus in ſeinem Keyſerlichen inſtrumẽt/ diſe be
              <lb/>
            ſchriben/ doch wöllend wir kurtzlich vnnd eigentlich anzeigen/ wie man di-
              <lb/>
            ſe machen ſoll/ damitt ein yeder ſo eines hochen verſtands/ ſolliches von jm
              <lb/>
            ſelbs bereiten möge. </s>
            <s xml:id="echoid-s16167" xml:space="preserve">Wann aber yemand ein vollkommen werck begeret/
              <lb/>
            der läſe deß Appiani bůch. </s>
            <s xml:id="echoid-s16168" xml:space="preserve">doch daß er die größere inſtrumentẽ/ vnd die ſel
              <lb/>
            bigen gar eigentlichen mache. </s>
            <s xml:id="echoid-s16169" xml:space="preserve">Dañ es iſt ein andere rechnung zu vnderwey
              <lb/>
            ſen/ wie da ſelbſten begriffen/ vnnd ein andere die ſelbigen zů bereiten. </s>
            <s xml:id="echoid-s16170" xml:space="preserve">vor-
              <lb/>
            ab wann yemand diſe ſelbs zů rüſten wölte on alle irthumb.</s>
            <s xml:id="echoid-s16171" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s16172" xml:space="preserve">Damitt ich aber der Sonnẽ lauff zů einẽ leichten exempel gebe/ ſoll man
              <lb/>
            zwen ebne circkel auß ertz zůbereiten/ oder auß ſtarcken charten. </s>
            <s xml:id="echoid-s16173" xml:space="preserve">es ſoll aber
              <lb/>
            der min{der} alſo bereitet ſein/ damit der Diameter/ wölcher zwen ſchritt groß
              <lb/>
            ſein ſoll/ ſich nitt entzieche oder biege/ der größer aber auff die weyß/ damit
              <lb/>
            ſein Centrum von deß vorgenden Centrum ſtande/ nach der proportz/ wie
              <lb/>
            der welt Centrum oder mittel puncten/ von deß circkels Centrum ſthet/ in
              <lb/>
            wöllichem die Sonn lauffet/ alſo daß der auſſer den innwendigen anrüre.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s16174" xml:space="preserve">Diſe ſoll man beid in ein hole taflen ſtoſſen/ damit wann ſie bewegt werdẽ/
              <lb/>
            nit harauß fallen/ nach verhinderet oder gebogen ſeyen.</s>
            <s xml:id="echoid-s16175" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s16176" xml:space="preserve">Deß größeren Centrum wirt auch der welt ſein/ vnnd deß kleineren di-
              <lb/>
            ſes himmels/ in wöllichem die Sonn lauffet. </s>
            <s xml:id="echoid-s16177" xml:space="preserve">man ſoll an beide ein fadẽ bin
              <lb/>
            den/ in deß größeren Centrum ein lengeren/ inn deß kleineren/ daß er deß
              <lb/>
            größeren circkel innwendig anrüre/ vnnd ein klein darüber gange. </s>
            <s xml:id="echoid-s16178" xml:space="preserve">Du ſolt
              <lb/>
            deß kleineren circkels vmblauff M cccclxj geleiche theil ſünderen/ vnnd
              <lb/>
            ye zů vieren ein ſtrich machen/ vnd der tagen zal/ von einem biß in ccclxv
              <lb/>
            darzů ſchreiben. </s>
            <s xml:id="echoid-s16179" xml:space="preserve">den auſſerẽ theil aber in M M M D C geleiche theil/ vnd
              <lb/>
            thůn ye fünff zůſamen/ vnd mach ein ſtrichlin/ darnach ye zů zechnen nach
              <lb/>
            ein lengeren/ vnd ſchreib die zal darzů/ von einem biß zů xxx. </s>
            <s xml:id="echoid-s16180" xml:space="preserve">dann ein ye
              <lb/>
            de zal haltet zehen theil/ wölliche ſechs minutenn eines theil verglichenn
              <lb/>
            werdend/ ye zů anfang der dreyſſig theilenn ſchreibe man ſein zeichenn dar-
              <lb/>
            zů. </s>
            <s xml:id="echoid-s16181" xml:space="preserve">Zů erſt den Wider/ demnach den Stier/ vnd alſo für vnd für. </s>
            <s xml:id="echoid-s16182" xml:space="preserve">Wann di
              <lb/>
            ſes bereittet/ ſo zell der Sonnen orth ab/ vnd zeich nen jn mit wachs.</s>
            <s xml:id="echoid-s16183" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s16184" xml:space="preserve">Darnach rechnen deß orth eingang durch gantz gewüſſe taflen/ zů wölli-
              <lb/>
            cher zeyt die Sonn jren lauff vollbringe. </s>
            <s xml:id="echoid-s16185" xml:space="preserve">vnd wann wenig ſtund zů dẽ Mit-
              <lb/>
            tag breſtenn/ ſo verendere der Sonnen orth für die wenig ſtund/ dann es
              <lb/>
            wirt kein irthumb daruon entſthen/ wañ du das wachs an ein andere ſtatt
              <lb/>
            ſetzeſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s16186" xml:space="preserve">Darnach ſetz den ſelbigen tag dem fadẽ nach etwas lenger vnder der
              <lb/>
            Sonnen ſtund/ ſo wirſt du der Monaten tag in dem Ephemeride beſchri-
              <lb/>
            ben haben/ dargegen überſetz deß ſelbigen tags orth für der Sonnen ſtatt.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s16187" xml:space="preserve">Demnach zeüch den faden hinderſich/ vnnd mach die taflen vorhin ſteyff/
              <lb/>
            ſo wirſt du mit dem lengeren faden der Sonnen orth haben/ nit allein auff
              <lb/>
            ein yeden tag/ ſonder auch zů dem viertten theil. </s>
            <s xml:id="echoid-s16188" xml:space="preserve">Wann du auch der Son-
              <lb/>
            nen orth biß in zechen jar verendereſt/ wirſt du doch kein entpfindtlichen ir
              <lb/>
            thumb vermercken. </s>
            <s xml:id="echoid-s16189" xml:space="preserve">Es iſt aber allwegen deß Abſidis rechte ſtatt/ ſo mitt
              <lb/>
            dem lengeren faden/ der auff deß kleineren circkel Centrum gezogen/ ver-
              <lb/>
            zeichnet iſt.</s>
            <s xml:id="echoid-s16190" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s16191" xml:space="preserve">Zů letſt můß man von der xij minuten wegen die manglen/ ye für zwölff
              <lb/>
            iar ein theil auß dem M M M D C abziechen von der Sonnen lauff oder
              <lb/>
            orth. </s>
            <s xml:id="echoid-s16192" xml:space="preserve">Dann die Sonn lauffet faſt in cxx jaren ein theil für/ wann man das
              <lb/>
            jar für ccclxv tag vñ ſechs gãtz ſtund rechnet. </s>
            <s xml:id="echoid-s16193" xml:space="preserve">Dieweil er dañ faſt xij min u-
              <lb/>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>