Cardano, Geronimo, Offenbarung der Natur und natürlicher dingen auch mancherley subtiler würckungen

Table of figures

< >
[Figure 91]
[92] Frigula. Habitabilis Borea@is. Ecliptica Tor ri da Habitabilis Auſhalis. Frigida. 23{1/2} c 23{1/2} g 43 m 23{1/2} b 23{1/2} n 43 f 23{1/2} d 23{1/2} h 43 l 23{1/2} a 23{1/2} k 43 47 47
[93] a d e f g c b
[94] c a b e f d
[95] A E C D G H M N L B F
[96] A B C V E D
[Figure 97]
[98] a d c b e
[99] Arcticus Orient. Occides. Antarcti. c a b d
[100] @ e f d g c a
[Figure 101]
[Figure 102]
[103] c d b a
[104] a c b d g l e l f
[105] a b c d e f k g h o
[106] d e a b c
[107] b a e d c
[108] Tetra cedron.
[109] Exace dron.
[110] Octo cedron
[111] Icoſa he dron.
[Figure 112]
[Figure 113]
[114] Gn@m@.
[115] a g h b e m n f c k l d 1
[116] g h b e m n f c k l d 2
[117] a k l m b e q r g f ſ t h c n o p d 3
[118] a g h b e m n f c k l d 4
[119] a k b e m g f n h c l d 5
[120] a b c d 1
< >
page |< < (cxlij) of 997 > >|
198cxlijVon mancherley wunderbaren nach dem vnnd ſie zeyttig worden/ ein ſolliche materien gebend. es iſt bil-
lich wirdig daß man ſolliches vnder die ding/ ſo alle zeytt zů bedencken/
ſtelle/ es gange dann mitt allen/ oder allein mitt einer beſonderen arth al-
ſo zů.
es iſt auch gleüblich/ dz ſolcher wunderbarer fund der natur ein große
krafft hinder jhm habe.
wann ich mich aber recht bedenck/ iſt es faſt dazů-
malen vmb Herpſt zeytt geweſen.
In Tarraconeſer Hiſpanien welches man yetz Catalonien neñet/ iſt auß
11kraut wider
das gifft.
eines Mauritaners fleiß ein krut erfundẽ/ welches mã Eſcorzonerẽ neñet/
ſo treffenlichẽ gůtt wi{der} das gifft ſein ſoll.
wölches auch gar gůtt zů dem au-
gen weh iſt.
diſes iſt vmb Darienen inn der landtſchafft Carthagena gantz
gemein.
Ich achten es ſeye eben diſes/ durch wölliches vor zeytten Ptoleme
us ſoll errettet worden ſein.
Man ſoll aber nitt glauben/ das ſolches in dem
ſchlaaff dem Alexander/ einem ſollichen Gottloſen mann/ ſeye angezeiget
worden/ ſonder er habe diſes von einem gfangnen liſtigcklichen erkundiget
(deren er bey tauſet ghabt) vnd dẽnach ſeinem fründ angezeiget.
Dañ weil
man wol gewüßt daß die pfeil vergifftet geweſen/ wer wolte zweyflen/ weil
ſo vil gefangner vorhanden/ er habe durch die marter vnd volterung wöl-
len erfaren/ ob yenen ein hilff oder artzney darwider were.
Diſes ſeind wol kleine aber doch warhafftige ding. das aber hernach vol
22wunderbar
thier.
get/ iſt vmb ſo vil vngreimpter/ ſo vil vnd es größer iſt/ namlich daß man
bey den Tartaren ein ſaamen ſäyet/ der etwas größer oder ründer iſt dann
der pfebenen/ auß wölchem ein gwechs fünff zwerch hand hoch harfür kom
men ſoll/ einem ſchaaff gleich/ mitt augen/ oren/ mund/ ſchencklen/ haar/
blütt vnd fleiſch/ doch iſt das fleiſch der kräpſen fleiſch gleich/ vnd wirt nitt
mitt einem fäl/ ſonder dünnen haut überzogen/ hatt auch kein haar/ dann
an den augen/ maul/ vnd ohren/ es haben auch die füß keine negel.
diſes ge
wechs wurtzel wirt durch den ſtam̃en zů dem nabel gefüget.
diſes thier iſſet
von den vmbligenden kreüteren/ wann kein kraut mehr vorhanden/ wirt
es dürr.
Inn jrer ſprach nennend ſie diſes Borametz/ das iſt als vil als ein
ſchaaff.
es iſſ tkein thier von diſem ſchaaff/ dieweil es ſich allein von kreü-
teren erneeret/ ſonder iſt allein der rappen ſpeyß.
man ſagt es wachſe inn
dem Sauolzenſer land/ zwüſchen den waſſeren Volgen vnnd Saick.
Diſes
iſt faſt ein fabel.
Wir wöllend aber beſichtigen wie vil daran gelegen/ daß
man natürlichen von einem handel rede/ dañ Plinius hatt etliche ding on
vrſach verworffen/ vnnd hargegen vil angenommen/ die doch garkein ge-
wüſſen grund hand.
Wir habend aber nitt ein kleineren nutz auß der fa-
blen erzellung/ dann einer waaren hiſtorien.
Zů dem erſten manet vns diſer handel an die ſchöne frag/ warumb man
kein thier ſäyen möge/ das do an der erden möge hangen bleyben?
Diſes be
ſchicht darumb/ wann ein gewechs an der erden hanget/ můß es allein ge-
gen einem orth harauß wachſen/ das thier aber wachſet gegen allen orthen.
Demnach hatt ein yedes thier ſo blůtreich iſt/ ein hertz/ es iſt aber die er-
denn zů dem puls vnnd der werme vntugelich.
dannenhar ſehend wir daß
die thier ſo auß einem ſaamen geboren werdend/ der werme wol bedörffend.
die junge werdend inn den eyeren oder inn dem leib/ es mögend aber die er
den vnnd der lufft nitt alſo warm ſein.
deßhalben iſt offenbar/ warum̃ kein
gewechs fleiſch habe.
dann ein yedes fleiſch das entſthet auch auß dem blůt.
wo aber blůt iſt/ da iſt auch ein hertz vnnd werme.
es mag aber kein ge-

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index