1dem, vel æquali potentia; ſicut celerius mouentur maiores
libræ, quàm minores ab eodem, vel æquali pondere. Non
enim aliter ſe habet circulus ſtans ſuper planum, quàm libra
ſupra fulcimentum in æquilibrio conſtituta.
libræ, quàm minores ab eodem, vel æquali pondere. Non
enim aliter ſe habet circulus ſtans ſuper planum, quàm libra
ſupra fulcimentum in æquilibrio conſtituta.
At Ariſtotelem per angulos circuli intelligere angulos
à nobis explicatos, illud confirmat, quod cum dixiſſet an
gulum circuli maioris habere nutum ad angulum circuli
minoris, quaſi id probans ait: Et ſicut diameter ad diame
trum, ita circumferentia ad circumferentiam. In quibus
verbis vtrumque ipſorum angulorum latus comprehendit
nempe rectum, & curuum. Idemque eſt, ac dicere, quia cum præ
dicti anguli conſtent ex huiuſmodi lateribus, ſicut latera ma
iora, eo quod magis diſtent à centro, velocius mouentur; ita
pariter angulus ex illis conſtitutus, velocius mouebitur; ma
gis enim diſtat à centro extremum diametri maioris, quàm
minoris, ſimiliter que portio maioris circumferentiæ ab illo
deſcriptæ, quàm minoris, vt per ſe patet.
à nobis explicatos, illud confirmat, quod cum dixiſſet an
gulum circuli maioris habere nutum ad angulum circuli
minoris, quaſi id probans ait: Et ſicut diameter ad diame
trum, ita circumferentia ad circumferentiam. In quibus
verbis vtrumque ipſorum angulorum latus comprehendit
nempe rectum, & curuum. Idemque eſt, ac dicere, quia cum præ
dicti anguli conſtent ex huiuſmodi lateribus, ſicut latera ma
iora, eo quod magis diſtent à centro, velocius mouentur; ita
pariter angulus ex illis conſtitutus, velocius mouebitur; ma
gis enim diſtat à centro extremum diametri maioris, quàm
minoris, ſimiliter que portio maioris circumferentiæ ab illo
deſcriptæ, quàm minoris, vt per ſe patet.
Quod autem Baldus obijcit Ariſtoteli, prædictum nu
tum, quem ipſe gratis explicat per angulos sectores, nul
lam arguere maiorem mobilitatem circuli maioris, eo quod
quantum vnus ſector adiuuat deſcenſum ex vna parte, tan
tum alter oppoſitus retardet aſcenſum ex alia, nihil con
uincit. Nam idem dici poſſet de extremitate diametri lon
gius à centro diſtante, vt nihil conferat ad maiorem veloci
tatem, eo quod altera extremitas tantundem debeat retar
dare; Quod ſanè falſum eſt, quoniam tam in illo, quàm in
iſto motu ſupponitur impetus aliquis impreſſus, virtute cu
ius motus ipſe exerceatur, ac vna pars circuli, vel diametri
ſuperet aliam æqualem. Alioquin ſicut ſola maior diſtan
tia extremitatis diametri non ſufficit ad motum illius; ita
nec maior nutus circuli maioris. Vtrumque tamen confert
ad velocitatem ſuppoſito motu. Nam virtus illa impreſſa
nutu proprio ipſius circuli adiuta, efficacius operatur in ea
parte vbi imprimitur, vel in quam prius impreſſa fuerit à
motore.
tum, quem ipſe gratis explicat per angulos sectores, nul
lam arguere maiorem mobilitatem circuli maioris, eo quod
quantum vnus ſector adiuuat deſcenſum ex vna parte, tan
tum alter oppoſitus retardet aſcenſum ex alia, nihil con
uincit. Nam idem dici poſſet de extremitate diametri lon
gius à centro diſtante, vt nihil conferat ad maiorem veloci
tatem, eo quod altera extremitas tantundem debeat retar
dare; Quod ſanè falſum eſt, quoniam tam in illo, quàm in
iſto motu ſupponitur impetus aliquis impreſſus, virtute cu
ius motus ipſe exerceatur, ac vna pars circuli, vel diametri
ſuperet aliam æqualem. Alioquin ſicut ſola maior diſtan
tia extremitatis diametri non ſufficit ad motum illius; ita
nec maior nutus circuli maioris. Vtrumque tamen confert
ad velocitatem ſuppoſito motu. Nam virtus illa impreſſa
nutu proprio ipſius circuli adiuta, efficacius operatur in ea
parte vbi imprimitur, vel in quam prius impreſſa fuerit à
motore.