1non quidem ſiniſtrorſum, ſed antrorſum præualet commouere.
Id quod clariùs hic licebit inſpicere in delineata figura eiſdem
fermè litteris, quibus ſuperior conſignata.
Id quod clariùs hic licebit inſpicere in delineata figura eiſdem
fermè litteris, quibus ſuperior conſignata.
49[Figure 49]
Cæterum ex his
patet, quàm rectè
Ariſtoteles docuerit
ex eo nautas veli
partem verſus proram
pedem facere, ac re
laxare, hoc eſt ex eo
partem veli inferio
rem tanquam pedem
verſus proram collo
care, ac funibus mi
nus adducere; ſupe
riorem verò quæ lon
gè maior eſt verſus
puppim retrahere, &
alligare, quia ſi vtramque partem veli ęquatameſſe paterentur,
malus vtrinque propulſus æquè etiam propelleretur. Cumque
propulſus totus eſſet in directum à latere dextro, vel ſiniſtro,
nauis per illam pergere non poſſet antrorſum. Accedit quia
ſi æqualis, vel maior impetus incuteretur in proram, non tam
facilè temo illam poſſet retrahere in contrarium. Siquidem
magis diſtaret à fulcimento, ac centro, quod conſtituitur in
cuſpide puppis. Vnde quo magis velum appropinquatur pup
pi, eo magis temo præualet contra impulſum ventorum ad
conuertendam nauim obliquè.
patet, quàm rectè
Ariſtoteles docuerit
ex eo nautas veli
partem verſus proram
pedem facere, ac re
laxare, hoc eſt ex eo
partem veli inferio
rem tanquam pedem
verſus proram collo
care, ac funibus mi
nus adducere; ſupe
riorem verò quæ lon
gè maior eſt verſus
puppim retrahere, &
alligare, quia ſi vtramque partem veli ęquatameſſe paterentur,
malus vtrinque propulſus æquè etiam propelleretur. Cumque
propulſus totus eſſet in directum à latere dextro, vel ſiniſtro,
nauis per illam pergere non poſſet antrorſum. Accedit quia
ſi æqualis, vel maior impetus incuteretur in proram, non tam
facilè temo illam poſſet retrahere in contrarium. Siquidem
magis diſtaret à fulcimento, ac centro, quod conſtituitur in
cuſpide puppis. Vnde quo magis velum appropinquatur pup
pi, eo magis temo præualet contra impulſum ventorum ad
conuertendam nauim obliquè.
Quod autem ait Piccolomineus, in hac motione nauis cari
nam vectis vicem obtinere, quæ centro grauitatis ipſius nauis
tanquam fulcimento innixa mare mouente, ac impellente te
monem, ventum in prora ſuſtineat tanquam onus, valde ambi
guum eſt. Tum quia non minus ventus per velum, quàm ma
re per temonem poteſt habere rationem potentiæ mouentis.
Tum etiam quia ventus præcipuè non ſuſtinetur in prora, ſed
potius in parte veli, quæ vergit ad puppim, vt dictum eſt.
nam vectis vicem obtinere, quæ centro grauitatis ipſius nauis
tanquam fulcimento innixa mare mouente, ac impellente te
monem, ventum in prora ſuſtineat tanquam onus, valde ambi
guum eſt. Tum quia non minus ventus per velum, quàm ma
re per temonem poteſt habere rationem potentiæ mouentis.
Tum etiam quia ventus præcipuè non ſuſtinetur in prora, ſed
potius in parte veli, quæ vergit ad puppim, vt dictum eſt.
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib