Monantheuil, Henri de, Aristotelis Mechanica, 1599

Table of figures

< >
< >
page |< < of 252 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <subchap1>
              <p type="main">
                <s>
                  <pb xlink:href="035/01/148.jpg" pagenum="108"/>
                  <emph type="italics"/>
                ſumi pro inclinatione: ſed pro crurum
                  <emph.end type="italics"/>
                  <lb/>
                  <figure id="id.035.01.148.1.jpg" xlink:href="035/01/148/1.jpg" number="51"/>
                  <lb/>
                  <emph type="italics"/>
                  <expan abbr="lõgitudine">longitudine</expan>
                . </s>
                <s id="id.001709">hæc autem figura hac cir­
                  <lb/>
                culorum concentricorum & à cen­
                  <lb/>
                tris angulorum illuſtrantur.
                  <emph.end type="italics"/>
                </s>
              </p>
              <p type="main">
                <s id="id.001710">Nutum habet.]
                  <foreign lang="el">ro/ph</foreign>
                  <emph type="italics"/>
                Nutus
                  <lb/>
                vis eſt cuiuſque impreſſa à Deo &
                  <lb/>
                natura, qua in loco ſuo naturali quieſ­
                  <lb/>
                cit, & volenti ab eo diſpellere, reſiſtit.
                  <lb/>
                </s>
                <s id="id.001711">vnde
                  <emph.end type="italics"/>
                  <foreign lang="el">a)nteirisis</foreign>
                  <emph type="italics"/>
                renixus. </s>
                <s id="id.001712">Extra locum verò ad eum per breuißi­
                  <lb/>
                mam viam mouetur. </s>
                <s id="id.001713">Deus enim ne omnia in omnibus eſſent, vni­
                  <lb/>
                cuique ab initio proprium locum tribuit, in quo & circa quem con­
                  <lb/>
                globatur, & ibi hæret. </s>
                <s id="id.001714">Hinc etiam ſingulæ partes ſuis totis natura
                  <lb/>
                inhærent, & in ijs certum quendam ſitum habent, à quo remotæ ad
                  <lb/>
                ipſum redeunt, vt in arcubus & balliſtis videre licet. </s>
                <s id="id.001715">Nutus autem
                  <lb/>
                naturalis eſt: vel non naturalis: vel mixtus. </s>
                <s id="id.001716">Naturalis eſt is, quo res
                  <lb/>
                quælibet natura ſua mouetur: aut
                  <expan abbr="mouẽti">mouenti</expan>
                reſiſtit habita ratione loci
                  <lb/>
                ſui naturalis, & ſitus ſuarum partium. </s>
                <s id="id.001717">Non naturalis eſt is, quo nec
                  <lb/>
                ratione loci naturalis, nec ſitus partium mouetur, vt fortuitus vel
                  <lb/>
                voluntarius. </s>
                <s id="id.001718">Ille vt ventorum, hic vt animalium. </s>
                <s id="id.001719">Mixtus parti­
                  <lb/>
                ceps eſt vtriuſque. </s>
                <s id="id.001720">Nutus voluntarij mille ſunt modi
                  <expan abbr="">non</expan>
                aliter, quam
                  <lb/>
                voluntatis decreto determinabiles. </s>
                <s id="id.001721">At naturalis vnius tantum eſt
                  <lb/>
                à loco non naturali ad naturalem. </s>
                <s id="id.001722">Hinc linea recta, quæ eſt à termi­
                  <lb/>
                no à quo incipit moueri ad terminum in quo quieſcit, linea nutus,
                  <lb/>
                & eadem in terminis contrarijs renixus dicitur, vt ſi ab eo in quo
                  <lb/>
                quieſcit aliena vis ad alium moueret: linea verò ipſam ſecans ad an­
                  <lb/>
                gulos inæquales eſt linea obliqui nutus, vel renixus: & ſecans ad
                  <lb/>
                rectos nec ad nutum eſt, nec ad renixum. </s>
                <s id="id.001723">Nunc igitur hoc cum ve­
                  <lb/>
                rum eſſe experiamur, & ratio conuincat, quantò quodque remotius
                  <lb/>
                eſt à loco, in quo naturaliter quieſceret, tantò ad eum magis conari,
                  <lb/>
                remotioris maior erit nutus. </s>
                <s id="id.001724">In peripheria maiori punctum A re­
                  <lb/>
                motius puncto D. </s>
                <s id="id.001725">Magis igitur nutat. </s>
                <s id="id.001726">Eſt enim linea A C maior
                  <lb/>
                quam D E vt ex ſimilibus triangulis A B C, D B E demonſtrari
                  <lb/>
                facile poteſt. </s>
                <s id="id.001727">Et ſic angulus ad angulum nutare dicitur, cum in an­
                  <lb/>
                gulorum æqualitate crurum eſt inæqualitas.
                  <emph.end type="italics"/>
                </s>
              </p>
              <p type="main">
                <s id="id.001728">Et eſt vt diameter.]
                  <emph type="italics"/>
                Hæc analogia antea à nobis demonſtra­
                  <lb/>
                ra eſt. </s>
                <s id="id.001729">Huc autem adducta confirmat in maioribus circulis maiorem
                  <emph.end type="italics"/>
                </s>
              </p>
            </subchap1>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>