Borelli, Giovanni Alfonso, De motionibus naturalibus a gravitate pendentibus, 1670
page |< < of 579 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.000442">
                <pb pagenum="92" xlink:href="010/01/100.jpg"/>
                <arrow.to.target n="marg105"/>
                <lb/>
              ſus tùm pilæ, tùm fune-penduli, niſi quia grauitas pi­
                <lb/>
              læ contrario niſu vim impetus aſcendentis deſtruit. </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.000443">
                <margin.target id="marg105"/>
              Cap. 4. poſi­
                <lb/>
              tiuam leui­
                <lb/>
              tatem noņ
                <lb/>
              dari.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000444">Sed quid tandem hinc aduerſarius deducere vel­
                <lb/>
              let? </s>
              <s id="s.000445">an quia ex eo, quòd natura grauitatis diuerſą
                <lb/>
              ſit ab impetu dicemus impetum prædictæ pilæ de­
                <lb/>
              ſcendentis vſque ad centrum, vel perpendiculum ge­
                <lb/>
              nitum non fuiſſe à vi, & exercitio grauitatis? </s>
              <s id="s.000446">à quą
                <lb/>
              nam ergo virtute tamquam à principio immediato
                <lb/>
              genitus fuit? </s>
              <s id="s.000447">profectò ſi ſenſus negare non velimus,
                <lb/>
              fatendum eſt à nulla alia cauſa, vel principio exter­
                <lb/>
              no, ſed tantummodò ab ipſamet grauitate pilæ de­
                <lb/>
              ſcendentis impetum prædictum genitum fuiſſe, nec
                <lb/>
              certitudo ſenſus relinqui debet propter difficulta­
                <lb/>
              tem adductam ab aduerſario, vt præclarè Ariſtoteles
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg106"/>
                <lb/>
              præcipit. </s>
              <s id="s.000448">Si igitur grauitas pilæ eſt ſaltem
                <expan abbr="principiũ">principium</expan>
              ,
                <lb/>
              & cauſa mediata conſequentis aſcenſus, neceſſariò
                <lb/>
              actus, & operatio aſcenſus, quæ violenta, & præter
                <lb/>
              naturam ſaxi exiſtimatur, efficietur procreabiturque
                <lb/>
              ab interno, & naturali principio grauitatis eius, &
                <lb/>
              proindè actus aſcenſus, ſeu motus violentus efficie­
                <lb/>
              tur à principio interno, & naturali. </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.000449">
                <margin.target id="marg106"/>
              5. phyſ c. 3.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000450">Et hìc obitèr mirari licèt horum philoſophorum̨
                <lb/>
              ſecuritatem; hìc negant impetum à grauitate pro­
                <lb/>
              creari, & inculcant valdè inter ſe differre, & ſe mu­
                <lb/>
              tuò deſtruere, & vnà
                <expan abbr="">cum</expan>
              Ariſtotele in mechanicis a­
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg107"/>
                <lb/>
              pertè fatentur impetum eſſe grauitatem fluentem eſ­
                <lb/>
              ſeque prorſus eiuſdem naturæ, quia nimirum ſaxum
                <lb/>
              impetu affectum comprimit, conterit aduerſa cor­
                <lb/>
              pora eodem modo, ac ingens pondus efficit. </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>