Borelli, Giovanni Alfonso, De motionibus naturalibus a gravitate pendentibus, 1670
page |< < of 579 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.001784">
                <pb pagenum="337" xlink:href="010/01/345.jpg"/>
                <arrow.to.target n="marg456"/>
                <lb/>
              deformando figuram ſphæricam, vnde infertur, quòd
                <lb/>
              aqua nullo pacto poſſit
                <expan abbr="pẽdula">pendula</expan>
              ſuſtineri in medio ae­
                <lb/>
              ris per aliquod tempus, neque poterit eleuari ſupra
                <lb/>
              ſuperficiem ſupremam totius aquæ ſubiectæ,
                <expan abbr="efficiẽ-do">efficien­
                  <lb/>
                do</expan>
              nimirùm montuoſitates aqueas, vel ſponte ſua a­
                <lb/>
              ſcendendo per cauitates fiſtularum ſupra aquæ infi­
                <lb/>
              mam libellam eleuatarum. </s>
              <s id="s.001785">Et hoc nedùm ipſa ratio
                <lb/>
              perſuadet, ſed etiam ſenſus euidentia oſtendit iņ
                <lb/>
              grandioribus aquæ portionibus. </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.001786">
                <margin.target id="marg456"/>
              Cap. 8. cur
                <lb/>
              exiguæ aquę
                <lb/>
              guttæ ſupra
                <lb/>
                <expan abbr="libellã">libellam</expan>
              aquæ
                <lb/>
              aſcendunt.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001787">E contrà videmus in paruis guttulis aquæ, & reli­
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg457"/>
                <lb/>
              quorum fluidorum vniuerſalem regulam prædictam̨
                <lb/>
              minimè verificari; aquæ enim guttæ in folijs
                <expan abbr="arborũ">arborum</expan>
                <lb/>
              non intra earum cauitates ſtagnantes quieſcunt, ex­
                <lb/>
              plananturque, ſed tumidæ eleuantur vt monticuli, &
                <lb/>
              ſphæricam figuram quodammodò affectare
                <expan abbr="vidẽtur">videntur</expan>
              .
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.001788">Similiter aliæ guttæ pendulæ ſuſtinentur è ſupremis
                <lb/>
              ramis arborum, neque à naturali earum grauitatę
                <lb/>
              deorsùm impelluntur; imò ſi prædictæ guttulæ pen­
                <lb/>
              dulæ à contactu digiti, vel feſtucæ deorsùm leuitèr
                <lb/>
              trahantur, ceſſante vi externa ſponte ſua aquea illą
                <lb/>
              mammilla retrahitur
                <expan abbr="ſursũ">ſursum</expan>
              ; ſimiliter in fiſtulis tenuiſ­
                <lb/>
              ſimis, in
                <expan abbr="ſpõgijs">ſpongijs</expan>
              , atque in filtris manifeſtè aqua
                <expan abbr="ſpõ-te">ſpon­
                  <lb/>
                te</expan>
              ſua aſcendit ſupra libellam aquæ ſubiectæ. </s>
              <s id="s.001789">Cùm­
                <lb/>
              que doctrina illa vniuerſalis æquilibrij in dubium re­
                <lb/>
              uocari nequeat, neceſsè eſt vt aliæ nouæ cauſæ, quæ
                <lb/>
              in hiſce guttulis fluidis operantur, efficiant
                <expan abbr="prædictã">prædictam</expan>
                <lb/>
              effectuum diuerſitatem, quam dignoſcere èrit ope­
                <lb/>
              ræpretium. </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.001790">
                <margin.target id="marg457"/>
              In guttis exi­
                <lb/>
              guis pertur­
                <lb/>
              batur vni­
                <lb/>
              uerſalis re­
                <lb/>
              gula, quą
                <lb/>
              fluida vt gra­
                <lb/>
              uia explana­
                <lb/>
              ri debeant.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001791">Et primo loco inquirenda eſt cauſa, à qua guttæ </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>