Borelli, Giovanni Alfonso, De motionibus naturalibus a gravitate pendentibus, 1670
page |< < of 579 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.002981">
                <pb pagenum="557" xlink:href="010/01/565.jpg"/>
                <arrow.to.target n="marg790"/>
                <lb/>
              omnes vacui omninò remaneant; nonne ſequitur ne­
                <lb/>
              ceſſariò ampliatio molis totius cumuli; non quidem
                <lb/>
              à dilatatione facta ab ipſis
                <expan abbr="arũdinibus">arundinibus</expan>
              , ſed ex eo quod
                <lb/>
              grana frumenti expulſa ſpatium ſibi æquale intra tri­
                <lb/>
              ticum occupare debent, & ſic tota maſſa conſtans ex
                <lb/>
              ijſdem granulis frumenti corporeis, & ex ſpatijs va­
                <lb/>
              cuis in arundinibus relictis, procùl dubio maius ſpa­
                <lb/>
              tium occupare deberet, quàm priùs, & proindè am­
                <lb/>
              pliaretur moles totius aggregati, & rarefieri videre­
                <lb/>
              tur. </s>
              <s id="s.002982">Non ſecùs in aqua pura fluida ſpiræ, vel tubuli
                <lb/>
              aerei, qui priùs à particulis aquæ replebantur ſi po­
                <lb/>
              ſtea ab aliqua neceſſitate exinanirentur, expulſa ni­
                <lb/>
              mirùm aqua, quæ ibidem coercebatur, profectò per­
                <lb/>
              cipimus molem totius aquæ ampliari augerique de­
                <lb/>
              bere, propterea quod inſurgerent denuo tot ſpatio­
                <lb/>
              la vacua quot ſunt ſpiræ, vel tubuli aerei, & hæc vnà
                <lb/>
              cum ſolidis particulis aquæ amplius ſpatium re­
                <lb/>
              quirerent, & ideò moles aquea aucta, & rarefactą
                <lb/>
              videretur. </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.002983">
                <margin.target id="marg790"/>
              Cap. 13 cau­
                <lb/>
              ſa rarefacti­
                <lb/>
              onis glaciei
                <lb/>
              affertur.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002984">Eò igitur difficultas redacta eſt, vt oſtendamus in
                <lb/>
              actu congelationis aquæ huiuſmodi operationem̨
                <lb/>
              fieri poſſe, & indagemus modum, neceſſitatem, &
                <lb/>
              vim motiuam huius operationis. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002985">Et primò duplici modo inſinuari mihi poſſe viden­
                <lb/>
              tur aquæ particulæ intra cauitates ſpirarum, ſiuè tu­
                <lb/>
              bulorum aeris, aut à violentia externa, aut
                <expan abbr="ſpõte">ſponte</expan>
              ſua;
                <lb/>
              vtroque modo fieri poſſe non videtur improbabile;
                <lb/>
              certum enim eſt ignis particulas, ſeù exhalationes
                <lb/>
              perpetuo diſcurrere, fluere que per omnia corporą </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>