Borelli, Giovanni Alfonso, De motionibus naturalibus a gravitate pendentibus, 1670
page |< < of 579 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.001214">
                <pb pagenum="236" xlink:href="010/01/244.jpg"/>
                <arrow.to.target n="marg314"/>
                <lb/>
              na aerea FS æquali ipſi GS, tunc patet, quòd poten­
                <lb/>
              tiæ comprimentes mercurij FB, & aeris FS æquales
                <lb/>
              ſunt potentiæ eiuſdem mercurij FB, & aeris SG. </s>
              <s id="s.001215">Iam
                <lb/>
              dico, quod duplò validiori vi comprimitur aer DG
                <lb/>
              clauſo orificio G, & aperta ſummitate A, quàm illo
                <lb/>
              aperto, & hoc clauſo. </s>
              <s id="s.001216">Quia obturato vitro in A, & a­
                <lb/>
              perto in G ampulla aerea DG ſtringitur à duabus
                <lb/>
              oppoſitis potentijs, à mercurio nempè FB, & ab aeris
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg315"/>
                <lb/>
              columna SG, ergo vis, qua aerea veſica DG ſtringitur
                <lb/>
              æqualis eſt duabus poténtijs mercurij BF, & aeris SG,
                <lb/>
              ſeu duplò ponderis mercurij BF. è contra clauſo ori­
                <lb/>
              ſicio G, & aperto vitro in A duæ potentiæ mercurij
                <lb/>
              BF, & aeris SF comprimunt
                <expan abbr="aereã|veficã">aere a veſica</expan>
              DG in D, qui
                <lb/>
              aer innititur fundo ſtabili, nempè operculo G, igitur,
                <lb/>
              ex corollario præcedentis, propoſitionis vis, qua aer
                <lb/>
              DG ſtringitur æqualis eſt duplò
                <expan abbr="potẽtiarum">potentiarum</expan>
              mèrcu­
                <lb/>
              rij BF, & aeris SF, nempèl quadruplò potentiæ mer­
                <lb/>
              curij BF; igitur dupla vi, & energia
                <expan abbr="cõſtringitur">conſtringitur</expan>
              aer
                <lb/>
              DG clauſo orificio G, & aperto vitro in A, ac
                <expan abbr="cõpri-mebatur">compri­
                  <lb/>
                mebatur</expan>
              quando vitrum claudebatur in A, reſeraba­
                <lb/>
              tur verò in G. </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.001217">
                <margin.target id="marg314"/>
              Cap. 5. de ae
                <lb/>
              ris grauitate
                <lb/>
              æquilibrio,
                <lb/>
              ſtructura, &
                <lb/>
              vi elateria
                <lb/>
              eius.</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.001218">
                <margin.target id="marg315"/>
              Ex 1. parte
                <lb/>
              top. III. </s>
              <s id="s.001219">111.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001220">Quod verò à maiori vi compreſſiua, nempè dupla
                <lb/>
              magis conſtringi, condenſarique debeat aer DG, &
                <lb/>
              proinde mercurius deprimatur infra ſupremam ele­
                <lb/>
              uationem F mirum profectò non eſt, imò iuxtà ordi­
                <lb/>
              nem naturæ, & neceſſitatem, qua operatur debet
                <lb/>
              mercurius in prædicto caſu aliquantulum deprimi, vt
                <lb/>
              exigit aeris natura, quæ dilatationi, & conſtrictioni
                <lb/>
              obnoxia eſt. </s>
              <s id="s.001221">Hinc conſtat ab aere
                <expan abbr="cõpreſſo">compreſſo</expan>
              DG pro-</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>