Agricola, Georg
,
De re metallica Libri XII, Quibus Officia, Instrumenta, Machinae, ac omnia ...
,
1556
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
page
|<
<
of 599
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
id
="
N10018
">
<
p
id
="
N1A3BA
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N1A9E4
">
<
pb
pagenum
="
331
"
xlink:href
="
001/01/341.jpg
"/>
dominis ſuo quodam iure abripit: qua de cauſa experientiſſimus quiſque ex
<
lb
/>
coctor alios ſeparatim ab alijs excoquit: & quidem minutulos in latiore for
<
lb
/>
nace: mediocres, in media: maiuſculos, in anguſtiore. </
s
>
<
s
id
="
N1AA11
">Quinetiam cùm minu
<
lb
/>
tulos excoquit, leni follium flatu utitur: cùm mediocres, mediocri: cùm ma
<
lb
/>
iuſculos, uehementi. </
s
>
<
s
id
="
N1AA18
">Nam ſi primos excoquit, lento igni indiget: ſi alteros,
<
lb
/>
mediocri: ſi tertios, acri. </
s
>
<
s
id
="
N1AA1D
">Multo tamen minus acri quàm cùm uenas uel auri
<
lb
/>
uel argenti, uel æris excoquit. </
s
>
<
s
id
="
N1AA22
">Cùm autem in hoc labore continenter tres di
<
lb
/>
es & noctes, ut fieri ſolet, excoctores operam
<
expan
abbr
="
cõſumpſerint
">conſumpſerint</
expan
>
, lapillorum mi
<
lb
/>
nutulorum maius pondus conflare poſſunt, quod cito liqueſcant: maiuſcu
<
lb
/>
lorum minus, quod tardè: mediocrium mediocre, quod medio modo ſe ha
<
lb
/>
beant: qui tamen in fornace, modò latiore, modò mediocri, nunc uerò angu
<
lb
/>
ſtiore non facta, lapillos omnes excoquunt, hi, ut magnum damnum
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
fa
<
lb
/>
ciant, primò in eam minutulos
<
expan
abbr
="
inijciũt
">inijciunt</
expan
>
, deinde mediocres, tum maiuſculos,
<
lb
/>
poſtremò non ſatis puros: atque, ut conuenit, follium
<
expan
abbr
="
flatũ
">flatum</
expan
>
immutant. </
s
>
<
s
id
="
N1AA43
">Ne ue
<
lb
/>
rò lapilli prius ex magnis carbonibus, in fornacem iniectis, deuoluantur in
<
lb
/>
catinum quàm ex eis
<
expan
abbr
="
plumbũ
">plumbum</
expan
>
confletur, excoctor paruis utitur: atque primò
<
lb
/>
tales carbones, aqua madefactos, inijcit in fornacem, deinde lapillos, tum i
<
lb
/>
terum ac ſæpius uiciſſim carbones et lapillos. </
s
>
<
s
id
="
N1AA52
">Sed lapilli collecti ex materia,
<
lb
/>
quæ diebus æſtiuis in foſſa, in quam immittitur riuus, lauatur, hybernis in
<
lb
/>
laminam ferream foraminum plenam coniecta, excoquantur in fornace pal
<
lb
/>
mum latiore quàm ea eſt in qua minutuli lapilli, ex terra effoſſi, conflantur:
<
lb
/>
ſed ad eos
<
expan
abbr
="
exco〈quẽ〉dos
">excoquendos</
expan
>
uehementiore flatu follium, & acriore igni opus eſt
<
lb
/>
quàm ad maiuſculos excoquendos. </
s
>
<
s
id
="
N1AA63
">Verùm quicunque lapilli coquuntur, ſi
<
lb
/>
prius plumbum ex fornace effluit,
<
expan
abbr
="
multũ
">multum</
expan
>
ex eis conficitur: ſi recrementa, pau
<
lb
/>
cum. </
s
>
<
s
id
="
N1AA6E
">Cum ipſis enim permiſcetur: quod tunc accidere ſolet, cùm lapilli uel
<
lb
/>
minus puri, uel ferrugine, quæ ſatis cremata non fuit, infecti in fornacem
<
expan
abbr
="
cõiecti
">con
<
lb
/>
iecti</
expan
>
fuerint, uel plures quàm oportet: tunc enim, quanquam puri ſunt & fa
<
lb
/>
cile liqueſcunt, ſimul cum recrementis, cum quibus miſcentur, aut effluunt,
<
lb
/>
aut in fornace adeo ſubſidunt, ut munere excoquendi neceſſariò intermiſſo
<
lb
/>
refringenda ſit. </
s
>
<
s
id
="
N1AA7F
">Quoties
<
expan
abbr
="
aũt
">aut</
expan
>
: recrementa de plumbo per decliue officinæ ſo
<
lb
/>
lum defluxerint, & rutro detracta fuerint, toties os catini aperiatur, & plum
<
lb
/>
bum deriuetur in alterum catinum: quod quamprimum effluxerit os luto
<
lb
/>
cum puluere
<
expan
abbr
="
carbonũ
">carbonum</
expan
>
permiſto rurſus obturetur. </
s
>
<
s
id
="
N1AA90
">In hoc catino prunæ in
<
lb
/>
ſint, ne plumbum mox effundendum refrigeſcat: ex eo, ſi tam impurum fue
<
lb
/>
rit, ut opera inde formari non poſſint, effuſo conficiantur panes recoquen
<
lb
/>
di in foco, de quo paulo poſt dicam: ſi purum, ſtatim æreæ laminæ craſſæ ſu
<
lb
/>
perfundatur prius rectis lineis, deinde ſuper eas tranſuerſis ut cancelli fiant:
<
lb
/>
quorum ſinguli ferro ſignatorio in eos impreſſo ſignentur, ſi plumbum ex
<
lb
/>
lapillis effoſſis conflatum fuerit, unum tantummodo ſignum, magiſtratus
<
lb
/>
ſcilicet imprimi ſolet: ſi ex lapillis ſola lotura collectis, duo magiſtratus &
<
lb
/>
furca, qua lotores utuntur: tum ex id genus cancellis plerunque tribus ligneo
<
lb
/>
malleo compactis & coagmentatis formetur una maſſa. </
s
>
<
s
id
="
N1AAA5
">Recrementa uerò
<
lb
/>
detracta mox batillo ferreo conijciantur in lacuſculum ex una arbore caua
<
lb
/>
tum, & agitata purgentur à carbonibus: tum exempta
<
expan
abbr
="
cõtundantur
">contundantur</
expan
>
malleo
<
lb
/>
ferreo quadrangulo: deinde cum lapillis proxime coquendis recoquantur. </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>