Schott, Gaspar, Mechanica hydraulico-pneumatica. Pars I. Mechanicae Hydraulico-pnevmaticae Theoriam continet. , 1657
page |< < of 203 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <pb xlink:href="051/01/111.jpg" pagenum="80"/>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg161"/>
              Axioma hy­
                <lb/>
              draulicum.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>
                <emph type="center"/>
              Tertia Proprietas.
                <emph.end type="center"/>
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg162"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg162"/>
                <emph type="italics"/>
              Aqua per
                <lb/>
              longius crus
                <lb/>
              ſiphonis ce­
                <lb/>
              leriùs cur­
                <lb/>
              rit, quàm
                <lb/>
              per brevius.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>AQua per longius crus ſiphonis inverſi eò currit celeriùs, quò
                <lb/>
              longius fuerit crus. </s>
              <s>Ratio eſt, quia quò longius eſt crus, eò
                <lb/>
              longius eſt aquæ deſcendentis
                <expan abbr="perpendiculũ">perpendiculum</expan>
              , ac proinde eò ma­
                <lb/>
              ius pondus incumbit aquæ prope os, eòque magis premitur a­
                <lb/>
              qua in egreſlu, celeriúsque propterea effluit, & conſequenter ce­
                <lb/>
              leriùs deſcendit. </s>
              <s>Hinc formo ſequens </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>
                <emph type="center"/>
              Axioma Hydraulicum IV.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>
                <arrow.to.target n="marg163"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg163"/>
                <emph type="italics"/>
              Axioma hy­
                <lb/>
              draulicum.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>
                <emph type="italics"/>
              In hydraulicis per ſiphones & tubos longiores celeriùs fluit aqua,
                <lb/>
              quàm per breviores, poſito eodem, aut æquali orificio per quod effluit.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>
                <emph type="center"/>
              Quarta Proprietas.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>
                <arrow.to.target n="marg164"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg164"/>
                <emph type="italics"/>
              Aqua per
                <lb/>
                <expan abbr="ſiphonẽ">ſiphonem</expan>
              fluit
                <lb/>
              difformi
                <lb/>
              celeritate.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>AQua per longius crus ſiphonis inverſi non effluit celeritate v­
                <lb/>
              niformi, ſed difformi; augetur enim continuò celeritas de­
                <lb/>
              ſcenſus, donec exhauſtum ſit crus oppoſitum: nunquam tamen
                <lb/>
              deſcendit tam celeriter aqua, quàm ſi liberè, hoc eſt, non per
                <lb/>
              ſiphonem, ſed per tubum, aut extra tubum vel canalem deſcen­
                <lb/>
              deret. </s>
              <s>Ratio eſt, quia aqua effluens per crus longius AB, in an­
                <lb/>
              tea poſito, & in quocunque alio ſiphone, debet ſecum trahere
                <lb/>
              contranitentem aquam cruris brevioris CB, nè detur vacuum
                <lb/>
              intra ſiphonem; quæ aqua cruris brevioris quoniam continuò
                <lb/>
              minuitur effluente aqua per os A, ideo faciliùs ſemper ac faci­
                <lb/>
              liùs attrahitur ab aqua cruris longioris AB; cuius proinde
                <expan abbr="deſcẽ-dentis">deſcen­
                  <lb/>
                dentis</expan>
              celeritas continuò intenditur, donec exhauſtum ſit to­
                <lb/>
              tum crus CB. </s>
              <s>Non æquat tamen celeritatem eam, quâ liberè
                <lb/>
              deſcenderet, non trahendo ſecum aquam alterius cruris; quia
                <lb/>
              quàm diu reſtat aliquid aquæ in crure breviori CB, attrahere
                <lb/>
              illud debet, vt poſſit effluere, ac proin de ſemper aliquid retinet
                <lb/>
              impedimenti; quo caret, dum liberè cadit. </s>
              <s>Adde quòd quò
                <lb/>
              diutiùs aqua effluit per A, eò aquæ cruris CB ſuperficies ex­
                <lb/>
              trema C magis aſcendit verſus B, adeoque & perpendiculum
                <lb/>
              aquæ cruris CB continuò minuitur, aquæ interim, quæ ex crure
                <lb/>
              AB fluit, perpendiculo manente eodem. </s>
              <s>Augetur ergo aſſiduè
                <lb/>
              proportio perpendiculi BA ad perpendiculum BC, adeoque & </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>