Schott, Gaspar, Mechanica hydraulico-pneumatica. Pars I. Mechanicae Hydraulico-pnevmaticae Theoriam continet. , 1657
page |< < of 203 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s>
                <pb xlink:href="051/01/053.jpg" pagenum="22"/>
              locus exinanitus repleatur:
                <emph type="italics"/>
              iniectus enim ignis,
                <emph.end type="italics"/>
              ſubjungit Hero,
                <lb/>
                <emph type="italics"/>
              corrumpit & extenuat aërem, qui in ipſis continetur,
                <emph.end type="italics"/>
              ideoque relin­
                <lb/>
              quitur in ipſis vacuum;
                <emph type="italics"/>
              cùm verò cucurbitula reſpiraverit; aër in e­
                <lb/>
              vacuatum locum ſuccedit, materiânon ampliùs attractâ,
                <emph.end type="italics"/>
                <expan abbr="deciditq́ue">deciditque</expan>
                <lb/>
              cucurbitula.
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg68"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg67"/>
                <emph type="italics"/>
              Cucurbitu­
                <lb/>
              la cur car­
                <lb/>
              nem attra­
                <lb/>
              hant.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg68"/>
                <emph type="italics"/>
              Sphæra con­
                <lb/>
              cava, & aë­
                <lb/>
              re plena, cur
                <lb/>
              plùs aeris
                <lb/>
              per inflatio­
                <lb/>
              nem recipi­
                <lb/>
              at
                <expan abbr="ſecundũ">ſecundum</expan>
                <lb/>
              Heronem.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>Quartò,
                <emph type="italics"/>
              conſtruatur Sphæra craſſitudinem habens laminæ, vt nè
                <lb/>
              facilè rumpatur, continensque circiter cotylas octo, & vndique præclu­
                <lb/>
              ſa;
                <emph.end type="italics"/>
              & per foramen in ipſa factum immittamus
                <emph type="italics"/>
              Siphonem æreum,
                <lb/>
              hoc eſt, tubum gracilem, non contingentem locum, qui puncto perfora­
                <lb/>
              to ſecundùm diametrum opponitur, ita vt aqua fluere poſſit; alia autem
                <lb/>
              ipſius pars extra ſphæram emineat circiter digitos tres, ipſi〈qué〉 diligenter
                <lb/>
              adferruminetur, ambitu foraminis circa tubum ſtanno præcluſo, vt cùm
                <lb/>
              volumus ore per ſiphonem inflare, ſpiritus ex ſphærâ nullo modo excidat.
                <emph.end type="italics"/>
                <lb/>
              </s>
              <s>His factis,,
                <emph type="italics"/>
              inſpiciamus quæ contingunt. </s>
              <s>Aëre enim in ipſa exiſtente
                <emph.end type="italics"/>
                <lb/>
              (quemadmodum & in aliis vaſis quæ vacua appellantur)
                <emph type="italics"/>
              totum­
                <lb/>
              que qui in ipsa locum replente, & per continuationem quandam ad eius
                <lb/>
              ambitum applicato, nullo denique loco, ut arbitrantur, penitus exiſten­
                <lb/>
              te vacuo; neque aquam immittere poſſemus, neque alium aërem, non
                <lb/>
              excedente priori aëre qui in ipsa erat; & ſi multa vi immiſſionem facia­
                <lb/>
              mus, priùs diſrumpetur vas, quàm aliquid ſuſcipiat, cùm plenum ſit: ne­
                <lb/>
              que enim aëris corpora in minorem magnitudinem contrahi poſſunt:
                <lb/>
              quare neceſſe erit, vt in ſeipſis habeant quædam intervalla, in quæ com­
                <lb/>
              preſſa minorem obtineant molem; hoc autem veriſimile non eſt, nullo
                <lb/>
              penitus exiſtente vacuo: & cùm corpora ad ſeſe applicentur ſecundùm
                <lb/>
              omnes ſuperficies, & ſimiliter ad vaſis ambitum, non poſſunt expulſa lo­
                <lb/>
              cum alicui facere, non exiſtente vacuo aliquo, quamobrem nullo modo
                <lb/>
              in ſphæram immittetur aliquid eorum, quæ ſunt extra, niſi excedat ali­
                <lb/>
              qua pars aëris priùs in ea contenti, ſiquidem totus locus conſtipatus est,
                <lb/>
              & continuatus, vt arbitrantur. </s>
              <s>At
                <emph.end type="italics"/>
              experientiâ conſtat contrari­
                <lb/>
              um: nam
                <emph type="italics"/>
              ſi quis ſiphonem ori admovens ſphæraminflet, multum im­
                <lb/>
              mittit ſpiritum, non excedente aëre, qui in ea eſt. </s>
              <s>Quod cùm ita ſem­
                <lb/>
              per contingat; manifeſtò oſtenditur,
                <expan abbr="contractionẽ">contractionem</expan>
              fieri
                <expan abbr="corporũ">corporum</expan>
              in ſphæra
                <lb/>
              exiſtentium in vacua implicata: contractio autem præter naturam fit,
                <lb/>
              ob immiſſionis violentiam. </s>
              <s>Si igitur aliquis inflans, & ad ipſum os ma­
                <lb/>
              num apponens, ſtatim digito ſiphonem obturet; manebit omni tempore
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>