Cardano, Geronimo, Offenbarung der Natur und natürlicher dingen auch mancherley subtiler würckungen

Table of contents

< >
[Item 1.]
[2.] Offenbarung der Natur vnnd Natürlicher dingen auch mancherley ſubtiler würckungen. Durch den hochgelerten Hieronymum Car/ danum/ Doctorn der artzney zů Meyland erſtlich zů Latin außgangen.
[3.] Innhalt der ſiebenzehen bücher von mancherlei wun derbaren nateürlichen vnd künſtlichen ſachen.
[4.] Dem Hochwirdigen Fürſten vnd Herren-herrn Helchior von Liechtenfelß-von Gottes gnaden Biſchoff zů Baſel/ ſeinem gnedigen herren/ Gnad vnd frid von Gott dem vatter/ durch Ieſum Chriſtum vnſerẽ herren.
[5.] Dem durchleüchtigen- hochwirdigen Fürſten vnnd herren/ herrn Chriſtophel vonn Madrutzen/ Cardinal vnnd Biſchoff zů Triend vnd Brixien/ deßgleichen Gubernator vnd Landtuogt im Herrzogthumb Meyland/ wünſchet Hieronymus Cardanus Doctor der artzney zů Meyland vyl glück vnd heil.
[6.] Regiſter. Vollkommenlich Regiſter/ aller nammhafftiger künſten/ thaten/ vnnd perſonen ſo inn diſem gantzen bůch begriffen.
[7.] END.
[8.] ERRATA.
[9.] Hieronymi Cardani Doctors der Artznei zů Meyland von Mancherlei wun/ derbaren/ nateürlichen/ vnd kunſtlichen ſachen/ Das erſt Bůch. Von der gantzen weldt vnnd ihren au/ genſcheinlichen abtheilungen. Von der Welt/ den Cometen/ vnd Der Winden eigenſchafft Das erſt Capittel.
[10.] Von den Elementen/ das ander Capittel.
[11.] Der erden mancherlei geſtalt vnnd natur/ das dritt Capittel.
[12.] Von den orthen vnd landſchafften/ das iiij. Capitel.
[13.] Von der erden Wunderwerch. das fünfft Capittel.
[14.] Von des waſſers natur/ art vnnd bewegung/ das vj. Capittel.
[15.] Von des waſſers wunderzeichen/ Das vij. Capitel.
[16.] Des Luffts natur vnnd archen/ Das viij. Capitel.
[17.] Von des luffts wunderwerck/ das ix. Capitel.
[18.] Von der Elementen würckung/ Das x. Capitel.
[19.] Hieronymi Cardani Doctors der Artznei zů Meyland von Mancherlei wun/ derbaren/ nateürlichen/ vnd kunſtlichen ſachen/ Das ander Bůch. Von den edleren vnd heiligeren theilen det Weldt. Vom himmel. Das xi. Capitel.
[20.] Von dem liecht vnnd ſchein/ Das xij. Capitel.
[21.] Von deß geſtirns Wirckung vnnd Einfluß Das xiij Cap.
[22.] Hieronymi Cardani Doctors der Artznei zů Meyland von Mancherlei wun/ derbaren/ nateürlichen/ vnd kunſtlichen ſachen/ Das dritt Bůch. Von den vermiſchungen in gemein. Der vermiſchecen dingen eigenſchafft/ Das xiij. Capitel.
[23.] Von den Metalliſchen dingen/ Das xv. Capitel.
[24.] Hieronymi Cardani Doctors der Artznei zů Meyland von Mancherlei wun/ derbaren/ nateürlichen/ vnnd kunſtlichen ſachen/ Das viert Bůch Von Metallen/ Das ſechßzehend Capittel.
[25.] Hieronymi Cardani Doctors der Artznei zů Meyland von Mancherlei wun/ derbaren/ nateürlichen/ vnd kunſtlichen ſachen/ Das fünfft Bůch. Von dem geſtirn. Der ſteinen natur/ wachſſung/ vnd vnderſcheid/ Das xvij. Capittel.
[26.] Von den Edlen geſteinen/ Das xviij. Crpitel.
[27.] Von der ſteinen wunderwerck-Das xix. Capittel.
[28.] Hieronymi Cardani Doctors der Artznei zů Meyland von Mancherlei wun/ derbaren/ nateürlichen/ vnnd kunſtlichen ſachen/ Das ſechſt Bůch Von den zweigen oder gewechſen/ vnnd was daruon kommet. Von den gewächſen vnnd jren vnderſchei-den/ Das xx. Capittel.
[29.] Von Planten vnnd gewechſen/ ſo anzeigend daß waſſer vnder jhnen vorhanden ſeye/ Das xxj. Capittel.
[30.] Von der gewächſen wunderzeichen-Das xxij. Capitel.
< >
page |< < (lxiij) of 997 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="de" type="free">
        <div xml:id="echoid-div116" type="section" level="1" n="18">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2355" xml:space="preserve">
              <pb o="lxiij" file="0119" n="119" rhead="ſachen/ Das ander bůch."/>
              <figure xlink:label="fig-0119-01" xlink:href="fig-0119-01a" number="18">
                <variables xml:id="echoid-variables16" xml:space="preserve">h g b a d c f k e</variables>
              </figure>
            circkel darũb ſo bezeichnet mit B C D. </s>
            <s xml:id="echoid-s2356" xml:space="preserve">der
              <lb/>
            punct in mitten ſoll das A ſein/ vnnd der
              <lb/>
            gantz platz E F G K. </s>
            <s xml:id="echoid-s2357" xml:space="preserve">demnach grab das B
              <lb/>
            C D gleich/ biß du vier oder fünff ſchritt
              <lb/>
            tieff kommeſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s2358" xml:space="preserve">des brunnen ruuß ſoll in der
              <lb/>
            wag ſthan/ darumb ſoltu fleiſſig acht habẽ
              <lb/>
            an wölchem orth zůring vmb das B C D/
              <lb/>
            das waſſer am höchſtẽ ſeye. </s>
            <s xml:id="echoid-s2359" xml:space="preserve">nimb es ſeye zů
              <lb/>
            einem exempel im C nit holtz als im D. </s>
            <s xml:id="echoid-s2360" xml:space="preserve">vñ
              <lb/>
            wöllen wir das A C K zů dem F füren. </s>
            <s xml:id="echoid-s2361" xml:space="preserve">darũb wirt es bey dem K höher ſein
              <lb/>
            dann im C/ vnd bey dem A höher dann im F. </s>
            <s xml:id="echoid-s2362" xml:space="preserve">darumb wirt der runß ge-
              <lb/>
            gen dem K überſich gahn/ vnd gegen dem F niderſich/ vnd ſollen wir das
              <lb/>
            orth erwöllen das mehr gegen auffgang ſicht/ vnd do der boden der ſchnůr
              <lb/>
            noch höher iſt im K. </s>
            <s xml:id="echoid-s2363" xml:space="preserve">oder im F/ niderer dann im A.</s>
            <s xml:id="echoid-s2364" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div119" type="section" level="1" n="19">
          <head xml:id="echoid-head20" xml:space="preserve">Hieronymi Cardani Doctors
            <lb/>
          der Artznei zů Meyland von Mancherlei wun/
            <lb/>
          derbaren/ nateürlichen/ vnd kunſtlichen ſachen/
            <lb/>
          Das ander Bůch.</head>
          <head xml:id="echoid-head21" xml:space="preserve">Von den edleren vnd heiligeren theilen
            <lb/>
          det Weldt.</head>
          <head xml:id="echoid-head22" xml:space="preserve">Vom himmel. Das xi. Capitel.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2365" xml:space="preserve">WAs der himmel ſeye vnd wie er bewegt
              <lb/>
            werd/ iſt zům theil in anderẽ büchern
              <lb/>
            geſagt/ zům theil aber ſolle es weiter
              <lb/>
            gehandlet werden. </s>
            <s xml:id="echoid-s2366" xml:space="preserve">Nun wöllen wir ſa
              <lb/>
            gen wie es vm̃ jn ein geſtalt habe. </s>
            <s xml:id="echoid-s2367" xml:space="preserve">dañ
              <lb/>
            wann ein kleiner jrrthum̃ am anfang
              <lb/>
            zůgelaſſen wirt/ iſt er ein vrſach vyler
              <lb/>
            vnd gröſſerer fälẽ/ weil Ariſtoteles ſo
              <lb/>
            weit fürgefaren das er vermeinet der
              <lb/>
            him̃el bewege ſich vmb den centrũ vñ
              <lb/>
            mittel puncten der circklẽ/ wölches er
              <lb/>
            auch mit der welt gemeyn haltet/ vnd
              <lb/>
            diſes auß gebärũg der nideren dingẽ/
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0119-01" xlink:href="note-0119-01a" xml:space="preserve">Ariſtotelis
                <lb/>
              irrthumb.</note>
            iſt hernach geuolget das er alle circkel vnd kreiß ſo nit den ſelbigẽ centrum
              <lb/>
            haben/ mit ſampt den kleinẽ kuglen auffgehebt hatt. </s>
            <s xml:id="echoid-s2368" xml:space="preserve">Ich weiß aber nit wie
              <lb/>
            er ſich doch bereden hatt mügen/ zům erſten/ dz des him̃els lauff von wegẽ
              <lb/>
            der vnderenẽ ding ſeye/ ſo er doch ſelbs bekeñet/ es ſeye vyl ein herrlicheres
              <lb/>
            end deren dingen ſo vmb den ſeind. </s>
            <s xml:id="echoid-s2369" xml:space="preserve">Vnnd ſo wir vns wöllen auff der natur
              <lb/>
            grũd halten/ fälet es ſo weit/ das nidere ding ſoltẽ edler ſein dañ der him̃el/
              <lb/>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>