Cardano, Geronimo, Offenbarung der Natur und natürlicher dingen auch mancherley subtiler würckungen

Table of contents

< >
[101.] Der ringen aber alſo.
[102.] Der ſigillen alſo.
[103.] Von Precantationen/ geſegnen/ oder be beſchwerungen/ Das xcij Capittel.
[104.] Von Geſpenſten/ Geiſteren/ oder Teüfflen vnnd todten/ Das xciij Capittel.
[105.] Hieronymi Cardani Doctors der Artznei zů Meyland von Mancherlei wun/ derbaren/ nateürlichen/ vnd kunſtlichen ſachen/ Das ſiebenzehend Bůch. Von Sachen ſo wirdig zů beſchreiben. Von mancherlei ſitten der völckeren/ Das xciiij Capittel.
[106.] Von mancherlei ſpraachen/ Das xcv Capittel.
[107.] Von Stetten vnd anderen namhaff ten dingen/ Das xcvj Capittel.
[108.] Von ſchatzen/ Das xcvij Capittel.
[109.] Libereien bücher vnd mancherlei exempel der alten koſtlichkeit/ Das xc viij Capittel.
[110.] Em aufflöſung von dem end har/ durch wölche man der erfundenen dingen gebrauch haben mag. Das xcix. Capittel.
[111.] Warumb diſe bücher geſchriben/ vnnd von deren nutzbarkeit/ Das c Capittel.
[112.] Von Subtiliteten. Von ſeltzammen ſachen.
[113.] END.
[114.] Ein kurtzer außzug vnd inhalt aller fürnemmen vnd nutzlicher puncten vnd ar@@k/ len/ ſo in des hochgelerten Hieronymi Cardani/ artzet zů Meyland/ ein vnnd zwentzig bücheren von den ſubteylen hendlen begriffen. Allen liebhabern der nateürlichen vnd künſt-lichen ſachen/ gantz luſtig vnnd nutz-lich zůleſen. Verteütſchet vnnd geordnet durch D. Heinricum Pantaleonem/ in der Vniuerſitet zů Baſel ordenli-chen vnd beſtelten Phyſicum. Anno M. D. lix.
[115.] Dem Erſamen vnd Weiſen her ren Lucas Gebhart/ burger vnnd des Rath in der loblichen ſtatt Baſel/ ſeinem günſtigen lieben herren vnd gůten fründ/ gnad vnnd frid von Gott vnſerem Herren.
[116.] Außzug vonn dem erſten bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von anfen gen/ materi/ geſtalt/ vnnd nateürlichen bewegungen.
[117.] Außzug von dem anderen bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von den Elementen vnd deren bewegung oder wirckungen.
[118.] Außzug vonn dem dritten bůch der Dubtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von dem Himmel.
[119.] Außzug von dem vierdten bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von dem liecht vnnd ſchein.
[120.] Außzug von dem fünfften bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von vermiſchung vnnd vnuollkommenlichen vermiſcheten oder metalliſchen dingen/ etc.
[121.] Außzug von dem ſechſten bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von den Hetallen.
[122.] Außzug von dem ſiebendẽ bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von edlem geſtein.
[123.] Außzug vonn dem achten bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von den Plantis vnd erdgewechſen.
[124.] Außzug von dem neünten bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von den thieren wölliche von feülung wachſend.
[125.] Außzug võ dem zehenden bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von den vollkommenen thieren.
[126.] Außzug vonn dem eilffcen bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von notwendigkeit deß menſchen vnnd ſeiner geſtalt.
[127.] Außzug von dem zwölfftẽ bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von des menſchen natur vnd Complexion.
[128.] Außzug vom dreizehenden bůth der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von den ſinnen oder entpfindtlichheiten/ vnd dem wolluſt.
[129.] Außzug vom vierzehenden bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von der ſehl vnd dem verſtand.
[130.] Außzug von dem fünffzehenden vnd ſechtzehenden büch der Subtiliteten/ Hierony mi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von künſten vnnd weißheiten.
< >
page |< < (lxiij) of 997 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="de" type="free">
        <div xml:id="echoid-div116" type="section" level="1" n="18">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2355" xml:space="preserve">
              <pb o="lxiij" file="0119" n="119" rhead="ſachen/ Das ander bůch."/>
              <figure xlink:label="fig-0119-01" xlink:href="fig-0119-01a" number="18">
                <variables xml:id="echoid-variables16" xml:space="preserve">h g b a d c f k e</variables>
              </figure>
            circkel darũb ſo bezeichnet mit B C D. </s>
            <s xml:id="echoid-s2356" xml:space="preserve">der
              <lb/>
            punct in mitten ſoll das A ſein/ vnnd der
              <lb/>
            gantz platz E F G K. </s>
            <s xml:id="echoid-s2357" xml:space="preserve">demnach grab das B
              <lb/>
            C D gleich/ biß du vier oder fünff ſchritt
              <lb/>
            tieff kommeſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s2358" xml:space="preserve">des brunnen ruuß ſoll in der
              <lb/>
            wag ſthan/ darumb ſoltu fleiſſig acht habẽ
              <lb/>
            an wölchem orth zůring vmb das B C D/
              <lb/>
            das waſſer am höchſtẽ ſeye. </s>
            <s xml:id="echoid-s2359" xml:space="preserve">nimb es ſeye zů
              <lb/>
            einem exempel im C nit holtz als im D. </s>
            <s xml:id="echoid-s2360" xml:space="preserve">vñ
              <lb/>
            wöllen wir das A C K zů dem F füren. </s>
            <s xml:id="echoid-s2361" xml:space="preserve">darũb wirt es bey dem K höher ſein
              <lb/>
            dann im C/ vnd bey dem A höher dann im F. </s>
            <s xml:id="echoid-s2362" xml:space="preserve">darumb wirt der runß ge-
              <lb/>
            gen dem K überſich gahn/ vnd gegen dem F niderſich/ vnd ſollen wir das
              <lb/>
            orth erwöllen das mehr gegen auffgang ſicht/ vnd do der boden der ſchnůr
              <lb/>
            noch höher iſt im K. </s>
            <s xml:id="echoid-s2363" xml:space="preserve">oder im F/ niderer dann im A.</s>
            <s xml:id="echoid-s2364" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div119" type="section" level="1" n="19">
          <head xml:id="echoid-head20" xml:space="preserve">Hieronymi Cardani Doctors
            <lb/>
          der Artznei zů Meyland von Mancherlei wun/
            <lb/>
          derbaren/ nateürlichen/ vnd kunſtlichen ſachen/
            <lb/>
          Das ander Bůch.</head>
          <head xml:id="echoid-head21" xml:space="preserve">Von den edleren vnd heiligeren theilen
            <lb/>
          det Weldt.</head>
          <head xml:id="echoid-head22" xml:space="preserve">Vom himmel. Das xi. Capitel.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2365" xml:space="preserve">WAs der himmel ſeye vnd wie er bewegt
              <lb/>
            werd/ iſt zům theil in anderẽ büchern
              <lb/>
            geſagt/ zům theil aber ſolle es weiter
              <lb/>
            gehandlet werden. </s>
            <s xml:id="echoid-s2366" xml:space="preserve">Nun wöllen wir ſa
              <lb/>
            gen wie es vm̃ jn ein geſtalt habe. </s>
            <s xml:id="echoid-s2367" xml:space="preserve">dañ
              <lb/>
            wann ein kleiner jrrthum̃ am anfang
              <lb/>
            zůgelaſſen wirt/ iſt er ein vrſach vyler
              <lb/>
            vnd gröſſerer fälẽ/ weil Ariſtoteles ſo
              <lb/>
            weit fürgefaren das er vermeinet der
              <lb/>
            him̃el bewege ſich vmb den centrũ vñ
              <lb/>
            mittel puncten der circklẽ/ wölches er
              <lb/>
            auch mit der welt gemeyn haltet/ vnd
              <lb/>
            diſes auß gebärũg der nideren dingẽ/
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0119-01" xlink:href="note-0119-01a" xml:space="preserve">Ariſtotelis
                <lb/>
              irrthumb.</note>
            iſt hernach geuolget das er alle circkel vnd kreiß ſo nit den ſelbigẽ centrum
              <lb/>
            haben/ mit ſampt den kleinẽ kuglen auffgehebt hatt. </s>
            <s xml:id="echoid-s2368" xml:space="preserve">Ich weiß aber nit wie
              <lb/>
            er ſich doch bereden hatt mügen/ zům erſten/ dz des him̃els lauff von wegẽ
              <lb/>
            der vnderenẽ ding ſeye/ ſo er doch ſelbs bekeñet/ es ſeye vyl ein herrlicheres
              <lb/>
            end deren dingen ſo vmb den ſeind. </s>
            <s xml:id="echoid-s2369" xml:space="preserve">Vnnd ſo wir vns wöllen auff der natur
              <lb/>
            grũd halten/ fälet es ſo weit/ das nidere ding ſoltẽ edler ſein dañ der him̃el/
              <lb/>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>