Cardano, Geronimo, Offenbarung der Natur und natürlicher dingen auch mancherley subtiler würckungen

Table of contents

< >
[111.] Warumb diſe bücher geſchriben/ vnnd von deren nutzbarkeit/ Das c Capittel.
[112.] Von Subtiliteten. Von ſeltzammen ſachen.
[113.] END.
[114.] Ein kurtzer außzug vnd inhalt aller fürnemmen vnd nutzlicher puncten vnd ar@@k/ len/ ſo in des hochgelerten Hieronymi Cardani/ artzet zů Meyland/ ein vnnd zwentzig bücheren von den ſubteylen hendlen begriffen. Allen liebhabern der nateürlichen vnd künſt-lichen ſachen/ gantz luſtig vnnd nutz-lich zůleſen. Verteütſchet vnnd geordnet durch D. Heinricum Pantaleonem/ in der Vniuerſitet zů Baſel ordenli-chen vnd beſtelten Phyſicum. Anno M. D. lix.
[115.] Dem Erſamen vnd Weiſen her ren Lucas Gebhart/ burger vnnd des Rath in der loblichen ſtatt Baſel/ ſeinem günſtigen lieben herren vnd gůten fründ/ gnad vnnd frid von Gott vnſerem Herren.
[116.] Außzug vonn dem erſten bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von anfen gen/ materi/ geſtalt/ vnnd nateürlichen bewegungen.
[117.] Außzug von dem anderen bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von den Elementen vnd deren bewegung oder wirckungen.
[118.] Außzug vonn dem dritten bůch der Dubtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von dem Himmel.
[119.] Außzug von dem vierdten bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von dem liecht vnnd ſchein.
[120.] Außzug von dem fünfften bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von vermiſchung vnnd vnuollkommenlichen vermiſcheten oder metalliſchen dingen/ etc.
[121.] Außzug von dem ſechſten bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von den Hetallen.
[122.] Außzug von dem ſiebendẽ bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von edlem geſtein.
[123.] Außzug vonn dem achten bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von den Plantis vnd erdgewechſen.
[124.] Außzug von dem neünten bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von den thieren wölliche von feülung wachſend.
[125.] Außzug võ dem zehenden bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von den vollkommenen thieren.
[126.] Außzug vonn dem eilffcen bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von notwendigkeit deß menſchen vnnd ſeiner geſtalt.
[127.] Außzug von dem zwölfftẽ bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von des menſchen natur vnd Complexion.
[128.] Außzug vom dreizehenden bůth der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von den ſinnen oder entpfindtlichheiten/ vnd dem wolluſt.
[129.] Außzug vom vierzehenden bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von der ſehl vnd dem verſtand.
[130.] Außzug von dem fünffzehenden vnd ſechtzehenden büch der Subtiliteten/ Hierony mi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von künſten vnnd weißheiten.
[131.] Außzug vom ſibenzehendẽ bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von rechten künſten/ vnd künſtlichen dingen.
[132.] Außzug von dem achtzehenden bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani DoC tors der Artzney zů Meyland/ etc. Von wunderbarlichen dingen/ vnnd vngläublichen ſachen.
[133.] Außzug vom neünzehendẽ bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von dem Teüfel vnnd ſei/ nem geſpenſt.
[134.] Außzug vom zwenzigeſten bůch der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors der Artzney zů Meyland/ etc. Von den höchſten verſtendtnuſſen vnd Englen.
[135.] Außzug vom ein vndzwentzige ſten bůch der Subtiliteten/ Hieron. Cardani Doc/ tors der Artzney zů Meyland/ etc. Von Gott vnd der gantzen welt.
[136.] Getruckt zů Baſel durch Heinrich Petri im Mertzen Anno Domini M. D. Lix.
< >
page |< < (dccccix) of 997 > >|
964dccccix
Außzug vom vierzehenden bůch
der Subtiliteten/ Hieronymi Cardani Doctors
der Artzney zů Meyland/ etc.
Von der ſehl vnd dem verſtand.
WIr wöllend an diſem orth
ein wenig võ anfechtungẽ deß gemüts
ſagen.
dann in der forcht laufft das ge-
blüt von ſtundan vnnd geſchwind in-
wendig zůſamen.
darumb zitteren die
menſchen/ können nit reden/ oder fä-
lend vnd mißreden/ vnd werdẽ bleich.
Wann die forcht lang weret vnd groß
iſt/ macht ſie grauwe haar/ vnd ſo das
blůt alſo innwendig zůſammen gelof-
fen iſt/ nimbt der menſch ab vñ ſchwei
net oder fallet inn ein tödtliche ent-
zündung/ etliche ſeind geſchwind ge-
ſtorben.
In der traurigkeit ghet es nit alſo zů/ dann die werme kommet all-
gemach wider an jr rechte ſtatt.
Die gröſten anfechtungen vnd bewegungẽ deß gemüts ſeind die forcht/
11Deſs gemüts
anfechtungen
vnnd ſtercke oder manlichheit.
Diſe aber mögen die gethöß vnd thön bewe-
gen.
Als die trommeten ſo von den Lacedemonieren erfunden worden/
vnnd die trommetenn oder baucken bey den Barbariſchenn vnnd gro-
ben leüten.
Die hörner aber mit ſampt einem geſchrey brauchten die Römer.
Dann am anfang deß ſtreits oder ſchlacht/ hatten die Römer ein ſollich ge-
ſchrey vnd wäſen/ daß Ioſephus gezwungẽ ward der Hebreer ſeiner kriegß
leüt ohren zů verſtopffen/ damitt ſie von dem geſchrey nit erſchräcken/ oder
erſtauneten.
Es geſchicht offt daß die fürfliegendẽ vögel von dem geſchrey
vnnd getümmel herab fallen.
Darum̃ hilffet zů der mannlich heit vnd dapf
fere das groß gethöß gar vyl/ deßgeleichen auch zů anderen deß gemüts be
wegungen.
Zů vnſeren zeyten hat man die großen karthonen vnd büchſen/
wölche auch ein jämerlich vnd tödtlich geſchrey machen.
Die gedechtnuß vnnd memory iſt zweyerley. eine wirt mit kunſt zů wegẽ
bracht/ vnnd ghet mit bildnuſſen zů/ wölliche vor zeyten durch Ciceronem
vnd Quintilianum erfunden vnnd angezeiget iſt/ da auch die wör-
ter begriffen werden.
Die andere ghet mit wörteren vmb/
als mit den erſten wörteren oder ſylben/ auß welchen
man dann zů den wörteren vnd verßen oder
linien gar ordenlichen kom-
men mag.

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index