Cardano, Geronimo, Offenbarung der Natur und natürlicher dingen auch mancherley subtiler würckungen

Table of contents

< >
[31.] Wie man die Plantas vnnd gewächs inn gůtem bauw vnnd ehren halten ſoll/ Das xxiij. Capitel.
[32.] Von wein vnd eſſig/ Das xxiiij. Capitel.
[33.] Von anderen Saten vnnd dem Honig/ Das xxv. Capittel.
[34.] Wie die ding erhalten werdend/ ſo von den Plan tis oder gewächſen harkommend/ Das xxvj. Capittel.
[35.] Hieronymi Cardani Doctors der Artznei zů Meyland von Mancherlei wun/ derbaren/ nateürlichen vnnd kunſtlichen ſachen/ Das ſibend Bůch Von den chieren/ vnnd was von inen kommet. Ein gemeine rechnung der thieren/ vnnd jr vnderſcheid/ das xxvij Capittel.
[36.] Von den vnuolkommen chieren/ Das xxviij. Capitell.
[37.] Von den Schlangen/ Das xxjx Capittel.
[38.] Wie man die kriechenden thier vnnd andere der geleichen vertreiben ſoll/ das xxx Capittel.
[39.] Von vierfüſſigen thieren/ das xxxj Capittel.
[40.] Wie man zů den vierfüſſigen thieren ſorg haben ſoll/ das xxxij Capittel.
[41.] Von der vierfüſſigen thieren eigen ſchafft/ Das xxxiij. Capitel.
[42.] Von den Vöglen/ Das xxxiiij Capittel.
[43.] Wie man zů den vöglen ſorg haben ſoll. das xxxv. Capittel.
[44.] Der vögel eigenſchafft. Das xxxvj. Capittel.
[45.] Von der fiſchen arch vnd vnderſcheid. Das xxxvij. Capitel.
[46.] Wie die fiſch zůerhalten/ vnnd ihre eigenſchafft/ Das xxxviij. Capittel.
[47.] Was von den Thieren kommet/ Das xxxix. Capittel.
[48.] Hieronymi Cardani Doctors der Artznei zů Meyland von Mancherlei wun/ derbaren/ nateürlichen vnnd kunſtlichen ſachen/ Das acht Bůch Von dem Menſchen. Von Menſchlicher natur/ Das xl. Capittel.
[49.] Von den ſinnen/ Das xli. Capittel.
[50.] Von dem gemůt/ Das xlij. Capittel.
[51.] Von des menſchen wunderwerck/ Das xliij. Capitel.
[52.] Wie die kranckheiten wunderbarer geſtalt geheilet werden. Das xliiij. Capittel.
[53.] Von gemeinem iamer/ Das xlv. Capittel.
[54.] Von menſchlicher ſachen ſubſtantz vnnd weſen/ Das xlvj. Capittel.
[55.] Hieronymi Cardani Doctors der Artznei zů Meyland von Mancherlei wun/ derbaren/ nateürlichen vnnd kunſtlichen ſachen/ Das neündt Bůch. Von Bewegungen. Von den Bewegungen ein gemeine rechnung/ Das xlvij. Capittel.
[56.] Von dem ſtättigen vnnd ewigen lauff-Das xlviij Capittel.
[57.] Hieronymi Cardani Doctors der Artznei zů Meyland von Mancherlei wun/ derbaren/ nateürlichen/ vnd kunſtlichen ſachen/ Das zehendt Bůch. Von kunſtreichen feüwren. Von deß feüwrs krafft vnnd erhaltung/ Das xlix. Capittel.
[58.] Von diſtillierung vnd kochung/ das l Capitel.
[59.] Von der Alchemei/ Das li Capittel.
[60.] Von glaß kunſt/ Das lij Capittel.
< >
page |< < (ccccxxxij) of 997 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="de" type="free">
        <div xml:id="echoid-div608" type="section" level="1" n="56">
          <pb o="ccccxxxij" file="0488" n="488"/>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div611" type="section" level="1" n="57">
          <head xml:id="echoid-head71" xml:space="preserve">Hieronymi Cardani Doctors
            <lb/>
          der Artznei zů Meyland von Mancherlei wun/
            <lb/>
          derbaren/ nateürlichen/ vnd kunſtlichen ſachen/
            <lb/>
          Das zehendt Bůch.</head>
          <head xml:id="echoid-head72" xml:space="preserve">Von kunſtreichen feüwren.</head>
          <head xml:id="echoid-head73" xml:space="preserve">Von deß feüwrs krafft vnnd erhaltung/
            <lb/>
          Das xlix. Capittel.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s13965" xml:space="preserve">ES lernec vns die erfarũg/ daß
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0488-01" xlink:href="note-0488-01a" xml:space="preserve">wider kunſt
                <lb/>
              reiche feür.</note>
            deß angezündten feüwrs krafft nicht ehe hin-
              <lb/>
            nimmet/ dann das friſch läder/ wölches von
              <lb/>
            ſeiner wäſſerigen ſubſtantz har/ das feüwr nit
              <lb/>
            recht laßt anghen. </s>
            <s xml:id="echoid-s13966" xml:space="preserve">doch wirt es võ ſeiner leich
              <lb/>
            te hinweg geſtoſſen/ vñ mag nit beſthen. </s>
            <s xml:id="echoid-s13967" xml:space="preserve">Am-
              <lb/>
            mianus zeigt ſolliches an/ wöllicher auch deß
              <lb/>
            Alauns experiment vnnd erfarung beweret/
              <lb/>
            als er ſelbs in den ſtürmen vnnd erhaltungen
              <lb/>
            der ſtetten geweſen. </s>
            <s xml:id="echoid-s13968" xml:space="preserve">wir habend aber inn dem
              <lb/>
            bůch der Subtilitetẽ angezeigt/ daß dz feüwr
              <lb/>
            kein ſubſtantz ſeye/ ſonder ein treffenliche wer
              <lb/>
            me/ wölches die ſubſtantzẽ verzeert. </s>
            <s xml:id="echoid-s13969" xml:space="preserve">was wirt
              <lb/>
            dann für ein handlung der qualiteten ſein? </s>
            <s xml:id="echoid-s13970" xml:space="preserve">vnnd was wirt die werme ſein?
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s13971" xml:space="preserve">dann es ſchicket ſich nit daß man ſage es ſeye der qualitet werme/ die werme
              <lb/>
            ſeibs. </s>
            <s xml:id="echoid-s13972" xml:space="preserve">deßhalben iſt das eyſen vnnd das holtz warm. </s>
            <s xml:id="echoid-s13973" xml:space="preserve">ſolliches anzeigung iſt/
              <lb/>
            daß kein feüwr mehr vorhandenn/ wann das holtz oder eyſen auffgehöret/
              <lb/>
            auch kein hitz/ ſonder allein äſchen. </s>
            <s xml:id="echoid-s13974" xml:space="preserve">es iſt auch die wirckung nit deß eyſen o-
              <lb/>
            der holtzes/ ſo veerr es eyſen oder holtz iſt/ ſonder deß holtzes vnnd glüendẽ
              <lb/>
            eyſes. </s>
            <s xml:id="echoid-s13975" xml:space="preserve">Es iſt auch das glüend eyſen/ weder eyſen/ nach feüwr/ nach äſchen/
              <lb/>
            dann das eyſen iſt kalt/ vnnd das feüwr warm. </s>
            <s xml:id="echoid-s13976" xml:space="preserve">Es iſt auch nit äſchen/ dann
              <lb/>
            die äſchen wirt/ wann es auff höret zů brennen. </s>
            <s xml:id="echoid-s13977" xml:space="preserve">Es iſt kein feüwr/ dann das
              <lb/>
            feüwr iſt ein Accidens vnd zůfellig ding/ das eyſen aber ein ſubſtantz. </s>
            <s xml:id="echoid-s13978" xml:space="preserve">Wie
              <lb/>
            dañ? </s>
            <s xml:id="echoid-s13979" xml:space="preserve">die ſubſtantz iſt durch die große hitz verzeert. </s>
            <s xml:id="echoid-s13980" xml:space="preserve">oder nach beſſer/ die gro-
              <lb/>
            ße hitz iſt in der ſubſtantz/ ſo verzeert wirt. </s>
            <s xml:id="echoid-s13981" xml:space="preserve">Alſo kom̃et das angezündet theil
              <lb/>
            nit wider/ es mag auch das gantz nit angezündet werden/ es komme dann
              <lb/>
            ein theil von ſtundan in die äſchen. </s>
            <s xml:id="echoid-s13982" xml:space="preserve">deßhalbẽ verkeert ſich die gantz ſubſtãtz
              <lb/>
            nit/ ſie brennet auch nit gar zůmal/ ſonder ein theil iſt angezündet/ vnd ein
              <lb/>
            theil nit. </s>
            <s xml:id="echoid-s13983" xml:space="preserve">darumb iſt offenbar daß an dem glüenden eyſen ein theil brennet/
              <lb/>
            vnnd das ander nit. </s>
            <s xml:id="echoid-s13984" xml:space="preserve">Es werden auch diſe theil nit nach dem orth vnderſchei
              <lb/>
            den/ ſonder nach der ſubſtantz/ vnnd lufftlöchlinen. </s>
            <s xml:id="echoid-s13985" xml:space="preserve">dann der lufft iſt ange
              <lb/>
            zündet/ darumb ghet auß dem glüenden eyſen ein flam̃. </s>
            <s xml:id="echoid-s13986" xml:space="preserve">Wann es aber bren
              <lb/>
            net/ iſt ein vierfacher vnderſcheid an den theilen/ dañ der ein iſt geenderet/
              <lb/>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>