Cardano, Geronimo, Offenbarung der Natur und natürlicher dingen auch mancherley subtiler würckungen

Table of contents

< >
[71.] Hieronymi Cardani Doctors der Artznei zů Meyland von Mancherlei wun/ derbaren/ nateürlichen/ vnd kunſtlichen ſachen/ Das dreyzehend Bůch. Von ſchlechten künſten. Von nochgültigen erfarnuſſen/ Das lxiij. Capittel.
[72.] Was zů der ſchreibkunſt gehört/ Das lxiiij Capittel.
[73.] Von anſtreichungen vnnd zierung/ Das lxv Capittel.
[74.] Von wollüſten/ Das lxvj Capittel.
[75.] Von den farben/ geruchen vnd geſchmacken matery/ Das lxvj Capittel.
[76.] Hieronymi Cardani Doctors der Artznei zů Meyland von Mancherlei wun/ derbaren/ nateürlichen/ vnd kunſtlichen ſachen/ Das vierzehend Bůch. Von heimlicher waarſagung. Ob die waarſagung ſeie/ vnnd ob ſie in allen din/ gen vorhanden/ Das lxviij Capittel.
[77.] Von feürigen wunderzeichen. Das lxix Capittel.
[78.] Von wunder zeichen die in dem lufft beſchehen/ Das lxx Capittel.
[79.] Von wunder zeichen ſo in waſſeren ſeind-Das lxxj Capittel.
[80.] Von wunder zeichen auff erden/ Das lxxij Capittel.
[81.] Von der gewechſen wunder zeichen-Das lxxiij Capittel.
[82.] Von wunderzeichen an wilden vnnd vnge/ zempten thieren/ Das lxxiiij Capittel.
[83.] Von wunderzeichen an zamen thieren/ Das lxxv Capittel.
[84.] Von wunderzeichen an menſchen-Das lxxvj Capittel.
[85.] Von wunderwercken ſo ſich in geburten zůtragend/ Das lxxvij Capittel.
[86.] Hieronymi Cardani Doctors der Artznei zů Meyland von Mancherlei wun/ derbaren/ nateürlichen/ vnd kunſtlichen ſachen/ Das fünffzehend Bůch. Von künſtlicher waarſagung. Weiſſagung auß mancherlei ſachen/ Das lxxviij Capittel.
[87.] Von der Chiromantey/ oder wie man von der hand har ſoll waarſagen/ Das lxxix Capittel.
[88.] Von betrugnuß/ gaucklerei/ vnnd zauberey/ Das lxxx Capittel.
[89.] Von wunderzeichen/ Das lxxxi Capittel.
[90.] Von vogelſchawung oder weiſ/ ſagung/ Das lxxxij Capittel.
[91.] Von weiſſagung auß der eingeweiden beſichtigung/ Das lxxxiij Capittel.
[92.] Von ſtimmen vnnd gethöß ſo der natur zů wider/ Das lxxxiiij Capittel.
[93.] Von mancherlei ſtimmen/ Das lxxxv Capittel.
[94.] Von geſichten vnd geſpenſten auß falſchen vrſachen Das lxxxvj Capittel.
[95.] Von des gemüt weiſſagnng/ Das lxxxvij Capittel.
[96.] Weiſſagung deß vngewitters/ Das lxxxviij Capittel.
[97.] Hieronymi Cardani Doctors der Artznei zů Meyland von Mancherlei wun/ derbaren/ nateürlichen/ vnd kunſtlichen ſachen/ Das ſechßzehend Bůch. Von ſachen ſo über die natur zů verwunderen. Von ſiglen/ Das lxxxix Capittel.
[98.] Von nateürlicher Magia vnd waar ſagung/ Das xc. Capittel.
[99.] Von der kunſt magia nach Artefier vnd Mihinier art/ Das xcj Capittel.
[100.] Zů erſt beſchreibt er der Planeten Characteren alſo.
< >
page |< < (xxiiij) of 997 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="de" type="free">
        <div xml:id="echoid-div52" type="section" level="1" n="11">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1075" xml:space="preserve">
              <pb o="xxiiij" file="0080" n="80" rhead="Von mancherlei wunderbaren"/>
            ſteyff/ gerecht/ dick/ hoch/ leicht vnnd glatt harfür bringet/ wañ auch der
              <lb/>
            ſchollen leicht vnnd bleich iſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s1076" xml:space="preserve">Man wigt das ſelbig in einem wäglin vnnd
              <lb/>
            durch ein rechte linien/ obenharab iſt ſie kuglet vnd krum̃/ doch mag man
              <lb/>
            ſollich rotunde voñ den geradẽ an einẽ kleinẽ theil nitt verſthan/ wañ man
              <lb/>
            will dz waſſer leytten/ bedarff es zů einem vnderſcheid zehen finger ein ye-
              <lb/>
            den roßlauff/ diſes bringt auß achtauſent teilen/ einen.</s>
            <s xml:id="echoid-s1077" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1078" xml:space="preserve">Diſes beſchicht eigentlich von wegen der runde des waſſers/ dañ es kom
              <lb/>
            met ein ſollicher vnderſcheid nitt auß {der} rotũde des erterich/ o{der} veilicht ein
              <lb/>
            kleinweniger/ doch zeigen wir an den anderen orthen an/ daß es auß den ey
              <lb/>
            meren nach der wag außlauffet.</s>
            <s xml:id="echoid-s1079" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1080" xml:space="preserve">Die weil wir aber deß wäglins hie haben meldung gethan/ begibt es ſich
              <lb/>
            kom̃lich/ das wir auch derẽ geſtalt/ ſo gar leicht iſt/ hie beſchreiben/ dañ ſy
              <lb/>
            iſt nitt ſo ſchwer/ daß mã ſy ſoll vnder die inſtrumenten der handwercken
              <lb/>
            ſtellen. </s>
            <s xml:id="echoid-s1081" xml:space="preserve">Nim̃ ein gerad vñ kom̃lich holtz/ ſo wol dürr/ eines daumen groß/
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0080-01" xlink:href="fig-0080-01a" number="3">
                <variables xml:id="echoid-variables1" xml:space="preserve">A C D E F G H B</variables>
              </figure>
            allenthalben gleich vnnd glatt iſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s1082" xml:space="preserve">A. </s>
            <s xml:id="echoid-s1083" xml:space="preserve">B. </s>
            <s xml:id="echoid-s1084" xml:space="preserve">an dem einen
              <lb/>
            theil ſol es ſpitz ſein/ vnd mitt eyſen beſchlagen über
              <lb/>
            zwerch hefft ein känelin/ oder pfeyffen dorauff/ eines
              <lb/>
            ſchů lang/ das auch allenthalben gleich ſeye/ vnnd in-
              <lb/>
            wendig glatt/ ſo da heiſſe C D. </s>
            <s xml:id="echoid-s1085" xml:space="preserve">Diſes C D. </s>
            <s xml:id="echoid-s1086" xml:space="preserve">ſtande zů o-
              <lb/>
            berſt ob dẽ A. </s>
            <s xml:id="echoid-s1087" xml:space="preserve">B. </s>
            <s xml:id="echoid-s1088" xml:space="preserve">es iſt auch die höche des A B. </s>
            <s xml:id="echoid-s1089" xml:space="preserve">der mhe
              <lb/>
            renteil vier oder fünff ſchritt/ es giltet gleich.</s>
            <s xml:id="echoid-s1090" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1091" xml:space="preserve">Es ligt aber vil daran daß das C. </s>
            <s xml:id="echoid-s1092" xml:space="preserve">D. </s>
            <s xml:id="echoid-s1093" xml:space="preserve">gantz eigentli
              <lb/>
            chen in der mitte darob ſtande.</s>
            <s xml:id="echoid-s1094" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1095" xml:space="preserve">Alſo ſollend auch die gewicht E F vnnd G H gleich ſein an der lenge vnd
              <lb/>
            dicke/ ſie ſollẽ auch gleich weitt võ {der} růtẽ ſthan A. </s>
            <s xml:id="echoid-s1096" xml:space="preserve">B. </s>
            <s xml:id="echoid-s1097" xml:space="preserve">Alſo wañ A B vffrecht
              <lb/>
            an einem ebenen blatz ſtath/ daß alle gewicht eigentlich an dem A. </s>
            <s xml:id="echoid-s1098" xml:space="preserve">B. </s>
            <s xml:id="echoid-s1099" xml:space="preserve">han-
              <lb/>
            gend/ ſie ſollend auch überzwerch geſtracks angehefftet ſein/ alſo dz man
              <lb/>
            meine das ſie an dem Creütz/ welche linien grad auff ein anderẽ ſtond/ han
              <lb/>
            gend/ vnd angemachet ſeyend.</s>
            <s xml:id="echoid-s1100" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1101" xml:space="preserve">Wañ nun alle ding alſo vollbracht ſeind ſo mache mã/ daß ſich C. </s>
            <s xml:id="echoid-s1102" xml:space="preserve">D. </s>
            <s xml:id="echoid-s1103" xml:space="preserve">laſ-
              <lb/>
            ſe vmbtreiben/ ob der linyẽ AB. </s>
            <s xml:id="echoid-s1104" xml:space="preserve">Man ſoll auch etwas von weittem in die
              <lb/>
            eyſen ſtecken vnd auffrichten/ daß man möge durch das ror vnnd pfeyffen
              <lb/>
            C D. </s>
            <s xml:id="echoid-s1105" xml:space="preserve">ſehen.</s>
            <s xml:id="echoid-s1106" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1107" xml:space="preserve">Wañ du auch wilt erfaren ob die ſtracks in mitten ob dem A B. </s>
            <s xml:id="echoid-s1108" xml:space="preserve">ſtande/
              <lb/>
            ſo haſt du über das bleyen gewicht noch ein gewüſſere anzeigung/ nam̃lich
              <lb/>
            daß du das C. </s>
            <s xml:id="echoid-s1109" xml:space="preserve">D. </s>
            <s xml:id="echoid-s1110" xml:space="preserve">vm̃keereſt/ vnnd an dem anderen theil das vorig ding be-
              <lb/>
            ſeheſt ob es auch alſo ſtande/ wañ diſes geſchehen iſt/ ſo miß die höhe eigent
              <lb/>
            lichen deſſen ſo du geſehen haſt/ es wirt dir deſſen vnderſcheid von der hö-
              <lb/>
            he A B. </s>
            <s xml:id="echoid-s1111" xml:space="preserve">auch den vnderſcheid von der höhe/ ſo zwiſchen beidẽ orthen gele
              <lb/>
            gen/ anzeigẽ alſo daß/ ye höher der zweck ſtadt dañ A B/ auch das orth do
              <lb/>
            das zeichen ſthet niderer iſt dann das A B. </s>
            <s xml:id="echoid-s1112" xml:space="preserve">wie niderer es aber ſthet/ ye
              <lb/>
            höher iſt es.</s>
            <s xml:id="echoid-s1113" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1114" xml:space="preserve">Damittich aber widerum̃ zů beſchreibung deß erdtrichs kommen/ ſo iſt
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0080-01" xlink:href="note-0080-01a" xml:space="preserve">vnfruchbar
                <lb/>
              erden</note>
            nitt allein die/ ſo der vordrigen zůwi{der} dürr vñ vnütz/ ſonder mã keñet die
              <lb/>
            auch an dẽ früchten ſo do fürkom̃end/ dañ wo die dañenbäum für ſich ſelbs
              <lb/>
            wachſen vnnd hoch werdẽ/ ſo iſt ſie böß/ wo die aber nider vnnd faul ſeind/
              <lb/>
            ſo iſt es nach böſer/ alſo wo die bittere gewechs ſthand/ als buchsbaũ/ ſenff/
              <lb/>
            vnnd wermůt/ auch was durch ſein kelte dem menſchen ſchaden bringt als
              <lb/>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>