Cardano, Geronimo, Offenbarung der Natur und natürlicher dingen auch mancherley subtiler würckungen

Table of contents

< >
[81.] Von der gewechſen wunder zeichen-Das lxxiij Capittel.
[82.] Von wunderzeichen an wilden vnnd vnge/ zempten thieren/ Das lxxiiij Capittel.
[83.] Von wunderzeichen an zamen thieren/ Das lxxv Capittel.
[84.] Von wunderzeichen an menſchen-Das lxxvj Capittel.
[85.] Von wunderwercken ſo ſich in geburten zůtragend/ Das lxxvij Capittel.
[86.] Hieronymi Cardani Doctors der Artznei zů Meyland von Mancherlei wun/ derbaren/ nateürlichen/ vnd kunſtlichen ſachen/ Das fünffzehend Bůch. Von künſtlicher waarſagung. Weiſſagung auß mancherlei ſachen/ Das lxxviij Capittel.
[87.] Von der Chiromantey/ oder wie man von der hand har ſoll waarſagen/ Das lxxix Capittel.
[88.] Von betrugnuß/ gaucklerei/ vnnd zauberey/ Das lxxx Capittel.
[89.] Von wunderzeichen/ Das lxxxi Capittel.
[90.] Von vogelſchawung oder weiſ/ ſagung/ Das lxxxij Capittel.
[91.] Von weiſſagung auß der eingeweiden beſichtigung/ Das lxxxiij Capittel.
[92.] Von ſtimmen vnnd gethöß ſo der natur zů wider/ Das lxxxiiij Capittel.
[93.] Von mancherlei ſtimmen/ Das lxxxv Capittel.
[94.] Von geſichten vnd geſpenſten auß falſchen vrſachen Das lxxxvj Capittel.
[95.] Von des gemüt weiſſagnng/ Das lxxxvij Capittel.
[96.] Weiſſagung deß vngewitters/ Das lxxxviij Capittel.
[97.] Hieronymi Cardani Doctors der Artznei zů Meyland von Mancherlei wun/ derbaren/ nateürlichen/ vnd kunſtlichen ſachen/ Das ſechßzehend Bůch. Von ſachen ſo über die natur zů verwunderen. Von ſiglen/ Das lxxxix Capittel.
[98.] Von nateürlicher Magia vnd waar ſagung/ Das xc. Capittel.
[99.] Von der kunſt magia nach Artefier vnd Mihinier art/ Das xcj Capittel.
[100.] Zů erſt beſchreibt er der Planeten Characteren alſo.
[101.] Der ringen aber alſo.
[102.] Der ſigillen alſo.
[103.] Von Precantationen/ geſegnen/ oder be beſchwerungen/ Das xcij Capittel.
[104.] Von Geſpenſten/ Geiſteren/ oder Teüfflen vnnd todten/ Das xciij Capittel.
[105.] Hieronymi Cardani Doctors der Artznei zů Meyland von Mancherlei wun/ derbaren/ nateürlichen/ vnd kunſtlichen ſachen/ Das ſiebenzehend Bůch. Von Sachen ſo wirdig zů beſchreiben. Von mancherlei ſitten der völckeren/ Das xciiij Capittel.
[106.] Von mancherlei ſpraachen/ Das xcv Capittel.
[107.] Von Stetten vnd anderen namhaff ten dingen/ Das xcvj Capittel.
[108.] Von ſchatzen/ Das xcvij Capittel.
[109.] Libereien bücher vnd mancherlei exempel der alten koſtlichkeit/ Das xc viij Capittel.
[110.] Em aufflöſung von dem end har/ durch wölche man der erfundenen dingen gebrauch haben mag. Das xcix. Capittel.
< >
page |< < (dxi) of 997 > >|
567dxiſachen/ Das zwölfft bůch. quadrant/ vnd die ſeiten D geſtrackt/ zeigt ſie an daß alle
93[Figure 93]a d e f g c b ſeyten bekant/ vnnd diſes auß den propoſitionen ſo vorhin
fürgehalten/ vnd auß den vier ſchlußreden ſo ich bald her
nach will ſetzen.
Deßhalben fürt ſie die ſeitẽ C D biß zů A/
damit C A ein quadrant ſeye/ das iſt neüntzig grad.
vnnd
zeücht A B ſchnůr ſchlecht auff A C.
Alſo iſt durch die
fünffte propoſition das C des A B Polus.
wann nun A B
neüntzig grad iſt/ wirt das B Polus durch die ſelbigen zů A C gezogen/ deß
halben C F biß zů E/ ſo wirt C E ſchnůrſchlecht auff A B ſthen/ nach der
ſechßten propoſitiõ.
Weil auch das C des A B Polus iſt/ wirt C B nach der
vierdtẽ p ropoſition des C B quadrãt/ vnd eigentlich auff dem A B ſthen.
Alſo haſt du in diſer figur fünff quadrantẽ A C/ C B/ A B/ D B/ vñ C E.
ſie ſthond auch alle ſchnůr ſchlecht auff den ſeyten ſo gegen einanderẽ ſeind/
damit die eck ſeyend A/ C/ B/ D/ E.
vnd ſeind alle ſieben gerad. Diſes iſt
die figur welche er zůerſt ſtellet.
Demnach ſetzet er vier ſchlußreden/ vnder
welchen die erſt.
Wañ man ein geſtrackt eck D ſetzet/ ſo wirt die proportz des
gantzen Sinus oder ſchoß ſein/ das iſt des quadranten gegen der ſchoß der
überigen ſeyten/ ſo die rechte begreifft/ nammlich A D.
als des eck ſchoß/
wann die geſtrackte die ſeyten begreifft/ nammlich A E zů dem ſinu oder
ſchoß des übrigen eck/ ſo gegen der ſelbigen ſeyten ſicht/ welches das F iſt.
di
ſes lernet er inn der achzehenden propoſition des vierdten bůchs von den
trianglen.
Für welches man wiſſen ſoll/ daß des eck ſchoß genẽnet wirt/ der
bogen am außgeſtreckten circkel gegen dem eck ſo an dem Polo deſſelbigen
circkel ſteth.
als des eck ſchoß A B D/ iſt ein ſchoß des bogen A D/ vñ wirt
die ſchoß C D/ ein ſchoß des übrigẽ eck A B D geneñet.
vnd iſt des eck ſchoß
A C E ein ſchoß des bogen A E/ vnnd des übrigen bogen E B.
Man ſoll
auch wüſſen daß man in allen propoſitionen ſolliches enderen vnd vmbke-
ren mag.
als wir jetz zůmal ſagen/ der gantzen ſchoß proportz ſeye gegen der
eck ſchoß C/ wie die ſchoß der übrigen ſeytten C D gegen der ſchoß des über-
blibenen eck F.
Die ander propoſition iſt die neünzehend deſſelbigen vierdten bůch. vnd
iſt.
Wann man ein triangel mitt rechten ecken ſetzet C D F/ welches D ge-
ſtrackt iſt/ iſt der gantzen ſchoß proportz zů der ſchoß F B/ vnd das übrig an
der ſeyten D F.
gleich wie die ſchoß zů der übrigen ſeytẽ C D gegen der ſchoß
F E ſo an der ſeytten C F überbiben/ nach der außgeſtreckten geraden lini-
en.
Alſo bedenckt er in diſer propoſition das übrig an dreyen ſeitten des tri-
angels/ damit die proportz der gantzen ſchoß gegen der ſchoß ſeye/ ſo das ü-
berig begreifft/ wie das überig an der anderen ſeite/ ſo do begreifft beyder
ſchoß der übrigen entgegen geſetzten ſeiten am rechten eck.
Die dritt propoſition iſt allen trianglen geleich/ ſie habend geleiche eck o-
der nit/ vnd iſt die ſiebẽzehend deſſelben vierdten bůchs/ inn welcher er an-
zeigt/ daß inn einem jeden triangel der größeren circklen die proportz an der
eck en ſchoß vnder jnen ſelbs iſt/ wie auch der ſchoß ſeiten ſo einander anſe-
ben.
Deßhalben wañ man diſe regel vmb keeret/ iſt der ſchoßen eck proportz
gegen den ſchoßen ſo der ſeyten eck anſchauwẽ/ ein ding.
diſes bedarff auch
keines exempel.
Die vierdte propoſition iſt/ daß inn einem yeden triangel der größeren
circklenn/ er ſeye vonn geleichen graden linienn oder nitt/ die

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index