1
iacet in plano horizontali, nullo pacto verificari po
teſt, niſi in ipſo fluido ponatur virtus aliqua motiua,
qua ſi omninò careat, nullo pacto poterit aqua fluida
explanari, & ad libellam horizontalem reduci. At
huiuſmodi virtus motiua longè diuerſa eſt ab ea, quæ
exigitur à Carteſio, eiuſque ſectatoribus, non enim̨
eſt motiua virtus vaga, & irregularis, quæ inordina
tam agitationem ſursùm, & deorsùm, & tranſuersè
continuato fluxu efficiat, ſed eſt tantummodò vis, at
que impetus naturalis grauitatis, ope cuius particu
læ omnes fluidi æquali niſu tendunt, ac feruntur deor
sùm; ſic enim æquatis momentis efficitur æquilibrium
partium eiuſdem fluidi, vnde ſubſequitur æqualis di
ſpoſitio earum horizontalitèr; ſi enim huiuſmodi gra
uitas in fluido deficeret, non poſſet virtute æquilibrij
æqualitèr diſponi, ſed vna eius pars depreſſa, alia ve
rò ſublimis efficeret inæqualem, & aſperam ſuperfi
ciem externam eius, compoſitam ex vallibus, & mon
tibus. Neceſſariò ergò fatendum eſt in hiſce fluidis
noſtratibus vim motiuam aliquam adeſſe vt omnes
æquali vi, & impetu, ad eaſdem partes, ſcilicèt deor
sùm tendant. Et profectò ſi ponerentur motus vagi
irregulares, & contrarij in eodem corpore fluido, vt
aduerſarij exiſtimant, ſequeretur deſtructio eiuſdem
hypotheſis, nam cùm in eadem aqua v. g. non poſ
ſint omnes particulæ eiuſdem aquæ ex condicto ſi
mul ad eaſdem partes ordinata ſeriè moueri, vt iņ
progreſſu alicuius cohortis, vel vt in ſupplicationi
bus fieri ſolet, omninò neceſsè eſt, vt aliæ partes
iacet in plano horizontali, nullo pacto verificari po
teſt, niſi in ipſo fluido ponatur virtus aliqua motiua,
qua ſi omninò careat, nullo pacto poterit aqua fluida
explanari, & ad libellam horizontalem reduci. At
huiuſmodi virtus motiua longè diuerſa eſt ab ea, quæ
exigitur à Carteſio, eiuſque ſectatoribus, non enim̨
eſt motiua virtus vaga, & irregularis, quæ inordina
tam agitationem ſursùm, & deorsùm, & tranſuersè
continuato fluxu efficiat, ſed eſt tantummodò vis, at
que impetus naturalis grauitatis, ope cuius particu
læ omnes fluidi æquali niſu tendunt, ac feruntur deor
sùm; ſic enim æquatis momentis efficitur æquilibrium
partium eiuſdem fluidi, vnde ſubſequitur æqualis di
ſpoſitio earum horizontalitèr; ſi enim huiuſmodi gra
uitas in fluido deficeret, non poſſet virtute æquilibrij
æqualitèr diſponi, ſed vna eius pars depreſſa, alia ve
rò ſublimis efficeret inæqualem, & aſperam ſuperfi
ciem externam eius, compoſitam ex vallibus, & mon
tibus. Neceſſariò ergò fatendum eſt in hiſce fluidis
noſtratibus vim motiuam aliquam adeſſe vt omnes
æquali vi, & impetu, ad eaſdem partes, ſcilicèt deor
sùm tendant. Et profectò ſi ponerentur motus vagi
irregulares, & contrarij in eodem corpore fluido, vt
aduerſarij exiſtimant, ſequeretur deſtructio eiuſdem
hypotheſis, nam cùm in eadem aqua v. g. non poſ
ſint omnes particulæ eiuſdem aquæ ex condicto ſi
mul ad eaſdem partes ordinata ſeriè moueri, vt iņ
progreſſu alicuius cohortis, vel vt in ſupplicationi
bus fieri ſolet, omninò neceſsè eſt, vt aliæ partes