Cardano, Geronimo
,
Offenbarung der Natur und natürlicher dingen auch mancherley subtiler würckungen
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 997
>
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 997
>
page
|<
<
(xliij)
of 997
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
de
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div89
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
14
">
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1705
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
xliij
"
file
="
0099
"
n
="
99
"
rhead
="
ſachen/ Das erſt bůch.
"/>
gend die habend minder waſſer. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1706
"
xml:space
="
preserve
">dañ in den Mäſſigen landen ſeind alle ding
<
lb
/>
zim̃licher maſſen.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1707
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1708
"
xml:space
="
preserve
">Die zu auſſerſt ligen/ die wenden ſich auch von der zim̃lichkeyt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1709
"
xml:space
="
preserve
">die hitzigẽ
<
lb
/>
Zona an beiden orthen zů überflüſſigkeytt/ die Mittnachtiſchẽ aber zů mã
<
lb
/>
gel. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1710
"
xml:space
="
preserve
">die auch vnder dem ander Polo ligen ſeind waſſerreich/ vnnd alſo faſt/
<
lb
/>
das der weyß ſee (wölchen die Reüſſen den Bieloyeſeren neñend) weder län
<
lb
/>
ger noch breytter dann lx tauſſet ſchritt iſt/ wiewol bey den ccclx waſſer da-
<
lb
/>
rein lauffend. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1711
"
xml:space
="
preserve
">Daſelbſten ligt ein ſtatt/ wölche auch alſo heiſſet gantz über-
<
lb
/>
wintlich/ weil ſie in einem maaß ſthet. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1712
"
xml:space
="
preserve
">man mag auch nitt zů deren kommẽ/
<
lb
/>
dañ durch die pfützen vnd waſſer/ do iñen das eyß wol bekom̃et/ vñ an vylẽ
<
lb
/>
orthen an ſtatt {der} brucken gehalten wirt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1713
"
xml:space
="
preserve
">doch ſeind die brucken auch zũ offte-
<
lb
/>
ren malen von nötẽ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1714
"
xml:space
="
preserve
">es iſt auch ein groſſe einöde darum̃/ vñ treffenlich kalt/
<
lb
/>
alſo das man ſchwerlich auch in dem beſtendigiſten friden darzü kommen
<
lb
/>
mag. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1715
"
xml:space
="
preserve
">Deßhalben ſthet die gröſſe der waſſeren am mehrſten an {der} gelegenheit.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1716
"
xml:space
="
preserve
">vnd die vyle der waſſeren auß gröſſe der bergen/ oder wañ es herab fallet/
<
lb
/>
als an ſeinem orth geſagt iſt.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1717
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1718
"
xml:space
="
preserve
">Es iſt auch wol zů verwunderen daß in Thracia auß dem engen meer vyl
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0099-01
"
xlink:href
="
note-0099-01a
"
xml:space
="
preserve
">Eng meer</
note
>
waſſers in das meer ſo mitten der erden iſt/ lauffet/ als auß einem fluß/ das
<
lb
/>
es ſich laſſet anſehen/ als wañ vnſer meer nitt auß dem Oceano entſtande.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1719
"
xml:space
="
preserve
">dañ die waſſer lanffend nitt wider hinderſich/ dieweil daſſelbig orth etwas
<
lb
/>
höher gelegen iſt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1720
"
xml:space
="
preserve
">Diß beſchicht darumb/ das vnſer meer wider hinderſich
<
lb
/>
lauffet/ vnnd verſiget. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1721
"
xml:space
="
preserve
">in das vorig lauffet der Tanais/ nammlich in die
<
lb
/>
Meotiſche pfützen.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1722
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1723
"
xml:space
="
preserve
">Der Oceanus aber lauffet auß/ vnd nim̃et andere waſſer an ſich. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1724
"
xml:space
="
preserve
">deßhal
<
lb
/>
ben wir t der gegentheil außgeläret. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1725
"
xml:space
="
preserve
">diſes mag alſo zůghen/ oder auff ein an
<
lb
/>
dere weyß/ dieweil auch die flüß in des meers vngeſtümme von vnnd zůgãg
<
lb
/>
wider hinderſich lauffẽd. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1726
"
xml:space
="
preserve
">Es ſeind aber vylerley art der waſſeren/ warme/
<
lb
/>
kalte/ ſüeße/ verſaltzene/ geſchweblechte/ leichte/ ſchwere/ lautere/ trüebe/
<
lb
/>
wolſchmeckende/ ſtinckende/ vngeſchmackte/ fiſchreiche/ vnd vnfruchtba-
<
lb
/>
re. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1727
"
xml:space
="
preserve
">von wölchem wir an ſeinem orth ſagen wöllend. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1728
"
xml:space
="
preserve
">nun wöllend wir die wun
<
lb
/>
derbare vrſprung anzeichen.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1729
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1730
"
xml:space
="
preserve
">Auff einem hohen felſſen der inſlen Maia/ entſpringet ein brunn mitt
<
lb
/>
ſüeſſem waſſer/ wie wol der felß zů nidereſt küm̃erlichen zwey tauſſet ſchritt
<
lb
/>
weitt vm̃ ſich begrifft. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1731
"
xml:space
="
preserve
">die inſel ligt auch nitt vyl mehr von Schottland. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1732
"
xml:space
="
preserve
">Ia
<
lb
/>
es entſpringt auch bey Edenburg gegen Orient ein gůtes brünnelin/ von
<
lb
/>
wölchem ich gewon war zů trincken/ ob wol das orth nitt zwey tauſſer ſchritt
<
lb
/>
weytt von dem meer ligt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1733
"
xml:space
="
preserve
">Es wirt aber nitt an dem ſelbigen orth/ dañ es iſt
<
lb
/>
kein hüle do/ ſonder es kom̃et von einem anderen orth dohar/ o{der} es entſthet
<
lb
/>
auß einem geſechteten meerwaſſer.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1734
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1735
"
xml:space
="
preserve
">An ettlichen orthẽ wirt das ſaltz alſo zůſam̃en getriben/ das ſtein darauß
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0099-02
"
xlink:href
="
note-0099-02a
"
xml:space
="
preserve
">Stein ſaltz</
note
>
werden/ als an dem geſtad des meers bey Tumbetz/ wölches land gegen
<
lb
/>
Mittag in der hitzigen Zona ligt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1736
"
xml:space
="
preserve
">dann wann es vyl jrdiſch in im hatt vnnd
<
lb
/>
feiſt iſt/ lauffet das waſſer allgemach ab/ vnnd wirt auß werme des luffts/
<
lb
/>
als wann es ſtein weren/ zůſammen getriben. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1737
"
xml:space
="
preserve
">vnnd ob wol das waſſer wi-
<
lb
/>
der dar zů lauffet/ bleibet es doch alſo/ dann es iſt gar auß getrocknet. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1738
"
xml:space
="
preserve
">es trö
<
lb
/>
cknet auch daſſelbig warm waſſer von wegen des ſaltzes. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1739
"
xml:space
="
preserve
">diſes beſchicht aber
<
lb
/>
nit nur an einẽ orth/ ſonder allenthalben wo die örther gantz außgetrocknet
<
lb
/>
von waſſer werden/ als vorgeſagt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1740
"
xml:space
="
preserve
">Solliches beſchicht dẽ geſaltzenẽ waſſerẽ.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1741
"
xml:space
="
preserve
">vñ ob wol diſes ein kleines/ iſt es doch vrſach groſſer zollẽ vñ einkommens. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1742
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
</
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>