Agricola, Georg, De re metallica Libri XII, Quibus Officia, Instrumenta, Machinae, ac omnia ..., 1556

List of thumbnails

< >
271
271
272
272
273
273
274
274
275
275
276
276
277
277
278
278
279
279
280
280
< >
page |< < of 599 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N10018">
            <p id="N1B3AA" type="main">
              <s id="N1B46B">
                <pb pagenum="355" xlink:href="001/01/365.jpg"/>
              uerò halinitri libras tres, lapidis, qui in fornaces ardentes coniectus facile i­
                <lb/>
              gni liqueſcit tertij generis duas, æruginis, ſtibij, ſcobis ferri elimatæ, amian­
                <lb/>
              ti ſingulorum ſelibram, aquæ fontanæ libram & ſextantem. </s>
              <s id="N1B477">Atramentum
                <lb/>
              autem
                <expan abbr="ſutoriũ">ſutorium</expan>
              , ex quo hæ aquæ confici ſolent, omne prius reſoluatur in pul
                <lb/>
              uerem hoc modo. </s>
              <s id="N1B482">Ipſum inijciatur in
                <expan abbr="catinũ">catinum</expan>
              fictilem interius ſpuma argenti
                <lb/>
              obductum, & coquatur donec liqueſcat: tum filo æreo agitetur: poſtea refri
                <lb/>
              geratum teratur in puluerem: eodem modo halinitrum ui ignis liquatum et
                <lb/>
              refrigeratum conteratur in puluerem: quin alumen: quod tamen
                <expan abbr="quidã">quidam</expan>
              bræ
                <lb/>
              cteæ ferreæ impoſitum urunt, ac in puluerem reſoluunt. </s>
              <s id="N1B495">Quan quam autem
                <lb/>
              omnes illæ aquæ auri etiam ramentum uel puluerem ſeparant à ſpurcicía, ta
                <lb/>
              men ſunt quædam
                <expan abbr="cõpoſitiones">compoſitiones</expan>
              , quæ ſingularem uim
                <expan abbr="habẽt">habent</expan>
              : earum prima
                <lb/>
              conſtat ex æruginis libra,
                <expan abbr="atramẽti">atramenti</expan>
              ſutorij
                <expan abbr="dodrãte">dodrante</expan>
              . </s>
              <s id="N1B4AE">Ad ſingulas uerò libras
                <lb/>
              affunditur aquæ fontanæ uel fluuialis ſextans: de qua re, ad
                <expan abbr="oẽs">omnes</expan>
                <expan abbr="cõpoſitio­nes">compoſitio­
                  <lb/>
                nes</expan>
              pertinente, ſemel dixiſſe ſatis eſt. </s>
              <s id="N1B4BD">Altera
                <expan abbr="cõpoſitio">compoſitio</expan>
              conficitur ex auripig­
                <lb/>
              menti facticij, atramenti ſutorij, calcis, aluminis, cineris qua lanarum infecto
                <lb/>
              res utuntur ſingulorum libra, æruginis quadrante, ſtibij ſeſcuntia. </s>
              <s id="N1B4C8">Tertia ex
                <lb/>
                <expan abbr="atramẽti">atramenti</expan>
              ſutorij libris tribus, halinitri una, amianti ſelibra, lateris cocti item
                <lb/>
              ſelibra. </s>
              <s id="N1B4D2">Quarta ex halinitri libra, aluminis
                <expan abbr="itẽ">item</expan>
              libra, ſalis ammoniaci ſelibra. </s>
              <s id="N1B4D9">
                <lb/>
              Fornax autem, in qua ualens aqua conficitur, latericia ſit & quadrangula,
                <lb/>
              longa quidem & lata pedes duos, alta totidem pedes & ſemiſſem præterea. </s>
              <s id="N1B4DF">
                <lb/>
              Laminis uerò ferreis, quas ſuſtineant bacilla ferrea, tegatur. </s>
              <s id="N1B4E3">Hæ laminæ ſu­
                <lb/>
              perius luto obductæ in medio eorum loco habeant tantum foramen rotun
                <lb/>
              dum, quantum capere poſſit catinum fictilem, in quo ampulla uitrea collo­
                <lb/>
              catur: & ab utroque eius foraminis latere bina foramina ſpiritalia, quæ par­
                <lb/>
              ua ſint & ſimiliter rotunda: infima fornacis pars, ubi ad altitudinem palmi
                <lb/>
              aſſurrexit, rurſus laminas habeat ferreas, quas item bacilla ferrea ſuſtineant,
                <lb/>
              ut ipſæ laminæ carbones
                <expan abbr="ardẽtes">ardentes</expan>
              : poſt à fronte media habeat os, ignis in for
                <lb/>
              nacem inijciendi cauſa factum,
                <expan abbr="altũ">altum</expan>
              atque latum ſemipedem, atque ſuperius ro­
                <lb/>
              tundum: ſub quo ſit os ſpiritale. </s>
              <s id="N1B4FE">In catinum autem fictilem, in
                <expan abbr="foramẽ">foramen</expan>
              collo­
                <lb/>
              catum, inijciatur arena pura: cuius altitudo ſit ad
                <expan abbr="digitũ">digitum</expan>
              tranſuerſum: in
                <expan abbr="quã">quam</expan>
                <lb/>
              ampulla uitrea imponatur tam altè quàm eſt obducta luto. </s>
              <s id="N1B511">Etenim eius par
                <lb/>
              ti paulo plus quàm quartæ, & quidem infimæ lutum ferè liquidum octies
                <lb/>
              aut decies uix cultelli craſſitudine illinitur, & toties rurſus exiccatur, ut eius
                <lb/>
              luti craſſitudo ſit ad pollicem
                <expan abbr="trãſuerſum">tranſuerſum</expan>
              : eiuſmodi lutum cum pilis & lino
                <lb/>
              xylino, uel floccis à panno abraſis, & ſale, ne rimis fatiſcat, permiſtum ſit, &
                <lb/>
              bacillo ferreo ſæpius uerberatum. </s>
              <s id="N1B522">Tam autem multæ res, ex quibus
                <expan abbr="cõpoſitio">compoſi
                  <lb/>
                tio</expan>
              conſtat, in ampullam non concludantur ut prorſus plena fiat, ne
                <expan abbr="">non</expan>
              ex­
                <lb/>
              coctæ ferantur ad operculum: id item uitreum cum ampulla linteolis, farina
                <lb/>
              triticea, oui albumine & aqua madefacta, illitis arctiſſime coniungatur: & ea
                <lb/>
              parte eis lutum, quod careat ſale, illinatur. </s>
              <s id="N1B535">Simili modo naris operculi
                <expan abbr="">cum</expan>
              al­
                <lb/>
              tera ampulla uitrea, quæ aquam, qua ipſa ſtillat, recipit, linteolis coniunga­
                <lb/>
              tur, & ea parte luto obducatur. </s>
              <s id="N1B540">Attamen
                <expan abbr="admodũ">admodum</expan>
              tenuis clauus ferreus, uel
                <lb/>
              cuneolus ligneus, paulo craſſior acu, inter
                <expan abbr="utrãque">utranque</expan>
              figatur, ut quoties ad hanc
                <lb/>
                <expan abbr="deſtillãdi">deſtillandi</expan>
              rationem artifici opus fuerit aura, extrahi poſſit. </s>
              <s id="N1B552">Ea uerò opus eſt
                <lb/>
              cùm halitus ualentiſſimi nimis feruntur ad ſuperiora. </s>
              <s id="N1B557">Quatuor etiam fora­</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>