1nec minus etiam, quia in fundæ vſu manus quidem fit cen
trum: funda verò, quod à centro exit? Quanto autem pro
ductius fuerit id, quod à centro eſt, tantò citiùs mouetur.
Tactus autem, qui manu fit, fundæ reſpectu breuis eſt.
trum: funda verò, quod à centro exit? Quanto autem pro
ductius fuerit id, quod à centro eſt, tantò citiùs mouetur.
Tactus autem, qui manu fit, fundæ reſpectu breuis eſt.
COMMENTARIVS.
Dvas hic Aristoreles rationes dubitandi proponit,
vt explicet cauſam cur longius ferantur miſsilia
funda, quàm manu miſſa. Prima eſt, quia proie
ctor melius miſſilia ipſa manu comprehendit, quàm cum
funda ſuſpendit: Quod autem melius comprehenditur, va
lidius iacitur ac propterea longius mittitur: Potius itaque
manu miſſa, quàm funda proiecta miſsilia longius ferri de
berent. Secunda verò ratio eſt, nam cum funda quis proijcit;
duo ſimul mouet pondera; fundá nempe ipsam, & miſsile, quod
proijcit; abſque autem funda non mouet niſi proiectum: At am
plius quilibet mouere valet quando totam eius vim applicat
in vnum, quàm cum diſtribuit in plura: Ergo magis ac remo
tius proiector manu mittet, ac proijciet, quàm funda.
vt explicet cauſam cur longius ferantur miſsilia
funda, quàm manu miſſa. Prima eſt, quia proie
ctor melius miſſilia ipſa manu comprehendit, quàm cum
funda ſuſpendit: Quod autem melius comprehenditur, va
lidius iacitur ac propterea longius mittitur: Potius itaque
manu miſſa, quàm funda proiecta miſsilia longius ferri de
berent. Secunda verò ratio eſt, nam cum funda quis proijcit;
duo ſimul mouet pondera; fundá nempe ipsam, & miſsile, quod
proijcit; abſque autem funda non mouet niſi proiectum: At am
plius quilibet mouere valet quando totam eius vim applicat
in vnum, quàm cum diſtribuit in plura: Ergo magis ac remo
tius proiector manu mittet, ac proijciet, quàm funda.
Duplicem deinde cauſam propoſiti experimenti aſsignat,
vna eſt, quia per fundam agitatum atque commotum miſ
ſile mittitur. Siquidem priuſquam emittatur, ac è funda
elabatur, eadem funda circumagitur, ac rotatur; manu au
tem non niſi quieſcens proijcitur: ita vt ſtatim proiectio
poſt quietem ſequatur, ſumatque initium à loco vbi mane
bat, nempe ab ipſa manu. Omnia autem cum in motu ſunt,
facilius vlterius per nouum impulſum feruntur, quàm cum
quieſcunt, ac tunc primò moueri coguntur.
vna eſt, quia per fundam agitatum atque commotum miſ
ſile mittitur. Siquidem priuſquam emittatur, ac è funda
elabatur, eadem funda circumagitur, ac rotatur; manu au
tem non niſi quieſcens proijcitur: ita vt ſtatim proiectio
poſt quietem ſequatur, ſumatque initium à loco vbi mane
bat, nempe ab ipſa manu. Omnia autem cum in motu ſunt,
facilius vlterius per nouum impulſum feruntur, quàm cum
quieſcunt, ac tunc primò moueri coguntur.
Quocirca vt hæc doctrina iuxta rei veritatem clarius elu
ceſcat, obſeruandum eſt, proiecta in rigore loquendo non
ſtatim poſt quietem è manu iaculantis elabi; ſed aliquan
tulum ſaltem prius manu ipſa comitante moueri antequam
emittantur. Motus enim brachij iaculantis arcum quen
dam ſemper deſcribit, in cuius fine, non autem in principio
miſsilia proijciuntur; & quò longius proijcienda ſunt eò
ceſcat, obſeruandum eſt, proiecta in rigore loquendo non
ſtatim poſt quietem è manu iaculantis elabi; ſed aliquan
tulum ſaltem prius manu ipſa comitante moueri antequam
emittantur. Motus enim brachij iaculantis arcum quen
dam ſemper deſcribit, in cuius fine, non autem in principio
miſsilia proijciuntur; & quò longius proijcienda ſunt eò