1ambitum.
Maior enim eſt circum ſerentia circuli continentis,
quàm contenti. Si autem circa idem centrum plures circuli
ducantur, ſemper ille qui coeteros continet, à remotiori pun
cto ſemidiametri deſcribetur, proindeque quò remotiora erunt
ipſa puncta ſemidiametri à centro, eò velocius mouebuntur.
quàm contenti. Si autem circa idem centrum plures circuli
ducantur, ſemper ille qui coeteros continet, à remotiori pun
cto ſemidiametri deſcribetur, proindeque quò remotiora erunt
ipſa puncta ſemidiametri à centro, eò velocius mouebuntur.
Horum autem cauſam eſſe inquit Ariſtoteles, quoniam ſe
midiameter circulum deſcribens mouetur motu quodam
mixto ex duabus lationibus, nempe naturali, ac præternatu
rali, vt infra ſequenti textu probabitur; quam duplicem la
tionem partes ſemidiametri non æquè participant, hoc eſt
non participant ſecundum eandem proportionem. Quando
quidem, vt infra pariter ipſe Philoſophus oſtendit, partes quæ
remotiores ſunt à centro, magis participant de latione natu
rali: contra verò quæ centro ſunt viciniores, magis partici
pant de motione præternaturali. Si enim ſecundum eandem
aliquam proportionem, duplicem illam lationem omnes ip
sæ participarent, non vtique mouerentur motu circulari, ſed
recto, vt ſtatim ipſe demonſtrat. Quare ſuppoſito quòd mo
bile tanto velocius monetur, quanto magis participat de mo
tu naturali, vt ex dicendis etiam tex. 8. conſtabit, a primo ad
vltimum conuincitur, puncta vel partes ſemidiametri quò
plus à centro diſtauerint in deſcriptione circuli, eò cœlerius
moueri, quò vero minus, eo tardius.
midiameter circulum deſcribens mouetur motu quodam
mixto ex duabus lationibus, nempe naturali, ac præternatu
rali, vt infra ſequenti textu probabitur; quam duplicem la
tionem partes ſemidiametri non æquè participant, hoc eſt
non participant ſecundum eandem proportionem. Quando
quidem, vt infra pariter ipſe Philoſophus oſtendit, partes quæ
remotiores ſunt à centro, magis participant de latione natu
rali: contra verò quæ centro ſunt viciniores, magis partici
pant de motione præternaturali. Si enim ſecundum eandem
aliquam proportionem, duplicem illam lationem omnes ip
sæ participarent, non vtique mouerentur motu circulari, ſed
recto, vt ſtatim ipſe demonſtrat. Quare ſuppoſito quòd mo
bile tanto velocius monetur, quanto magis participat de mo
tu naturali, vt ex dicendis etiam tex. 8. conſtabit, a primo ad
vltimum conuincitur, puncta vel partes ſemidiametri quò
plus à centro diſtauerint in deſcriptione circuli, eò cœlerius
moueri, quò vero minus, eo tardius.
Et confirmari poteſt argumento quod idem Philoſophus,
alijs interpoſitis, ſequenti textu adiecit; nimirum, quia ſi
duobus (inquit) ab eadem potentia latis, hoc quidem plus
repellatur vel impediatur ab aliquo, illud verò minus; ratio
ni conſentaneum eſt, tardius moueri id quod plus præpedi
tur, aut repellitur: Sed lineæ circumductæ in circulo, vel pun
cta quæ ſunt in eius diametro, quò magis appropinquantur
centro, eò magis repelluntur in motu circulari ac impediun
tur ab ipſo centro; ergo tardius mouentur. Minor propoſitio
huius argumenti probatur; quia cum centrum ſit fixum &
immotum, eique colligatæ ſint omnes partes diametri per lon
gitudinem extenſæ, illæ quæ magis ei appropinquantur, ma
gis vinciuntur ac detinentur nè moueantur: quæ verò magis
alijs interpoſitis, ſequenti textu adiecit; nimirum, quia ſi
duobus (inquit) ab eadem potentia latis, hoc quidem plus
repellatur vel impediatur ab aliquo, illud verò minus; ratio
ni conſentaneum eſt, tardius moueri id quod plus præpedi
tur, aut repellitur: Sed lineæ circumductæ in circulo, vel pun
cta quæ ſunt in eius diametro, quò magis appropinquantur
centro, eò magis repelluntur in motu circulari ac impediun
tur ab ipſo centro; ergo tardius mouentur. Minor propoſitio
huius argumenti probatur; quia cum centrum ſit fixum &
immotum, eique colligatæ ſint omnes partes diametri per lon
gitudinem extenſæ, illæ quæ magis ei appropinquantur, ma
gis vinciuntur ac detinentur nè moueantur: quæ verò magis