1cunque pondera, ad aerem vel aquam artificiosè pellendam,
attrahendam, aut continendam, ad miſſilia proijcienda, aliaque
ſecundum varias poſitiones locanda, vel de loco ad locum,
diuerſimodè transferenda, & ſimilia, quæ per ſe nota erunt
mechanicamenta omnia ad id præſtandum accomodata, ac
ſpeculationes mechanicas recenſenti.
attrahendam, aut continendam, ad miſſilia proijcienda, aliaque
ſecundum varias poſitiones locanda, vel de loco ad locum,
diuerſimodè transferenda, & ſimilia, quæ per ſe nota erunt
mechanicamenta omnia ad id præſtandum accomodata, ac
ſpeculationes mechanicas recenſenti.
Deinde obſeruandum eſt, ad prædictam motionem, aut
quietem arte conſequendam, duo potiſſimum conſiderari à
Mechanico; nimirum & quantitatem ponderis ex parte cor
poris mouendi, & quantitatem virtutis ex parte mouentis, ſi
ue immediatè ipſe moueat per virtutem intrinſecam, fiue per
impreſſionem impetus, aut per inſtrumenta. In hoc enim ars
ipſa mechanica ſita eſt, vt habita ratione ponderis, aut leui
tatis corporis mouendi aut detinendi, proportionalis vis ad id
præſtandum adhibeatur, congruaque applicentur machina
menta, ad ſupplendum quod deeſt naturali virtuti. Quod
nequaquam fieri poſſet ſine conſideratione quantitatis vtriuſ
que, nempe ponderis mouendi, & virtutis motiuæ vbi tota
fundari debet proportio vnius ad alteram.
quietem arte conſequendam, duo potiſſimum conſiderari à
Mechanico; nimirum & quantitatem ponderis ex parte cor
poris mouendi, & quantitatem virtutis ex parte mouentis, ſi
ue immediatè ipſe moueat per virtutem intrinſecam, fiue per
impreſſionem impetus, aut per inſtrumenta. In hoc enim ars
ipſa mechanica ſita eſt, vt habita ratione ponderis, aut leui
tatis corporis mouendi aut detinendi, proportionalis vis ad id
præſtandum adhibeatur, congruaque applicentur machina
menta, ad ſupplendum quod deeſt naturali virtuti. Quod
nequaquam fieri poſſet ſine conſideratione quantitatis vtriuſ
que, nempe ponderis mouendi, & virtutis motiuæ vbi tota
fundari debet proportio vnius ad alteram.
Denique obſeruandum etiam erit, prædictam quantitatem
ponderis, tum grauitatem, tum leuitatem reſpectu diuerſorum
à Mechanicis appellari. Maior enim quantitas ponderis re
ſpectu minoris, ab ipſis dicitur grauitas; minor vero compa
ratione maioris, dicitur leuitas. Sicut illud corpus ab ipſis
dicitur leue, quod minus habet pondus reſpectu alterius; il
lud vero graue, quod maius; etiam ſi per ſe ſimpliciter lo
quendo vtrumque graue ſit. Non enim Mechanicus accipit
graue aut leue ſimpliciter & ſecundum ſe, quemadmodum vt
plurimum accipit Phyſicus (nempe per graue intelligendo,
quod nullam habet in ſe leuitatem, per leue autem quod nul
lam habet in ſe grauirtatem;) ſed ſemper vtrumque accipit
reſpectiue; ita vt idem dicatur graue & leue reſpectu diuerſo
rum, vt habetur etiam apud Ariſtotelem lib. 4. de cœlo tex.
27. vbi aer & aqua reſpectu terræ dicuntur leuia, reſpectu ve
ro ignis, grauia.
ponderis, tum grauitatem, tum leuitatem reſpectu diuerſorum
à Mechanicis appellari. Maior enim quantitas ponderis re
ſpectu minoris, ab ipſis dicitur grauitas; minor vero compa
ratione maioris, dicitur leuitas. Sicut illud corpus ab ipſis
dicitur leue, quod minus habet pondus reſpectu alterius; il
lud vero graue, quod maius; etiam ſi per ſe ſimpliciter lo
quendo vtrumque graue ſit. Non enim Mechanicus accipit
graue aut leue ſimpliciter & ſecundum ſe, quemadmodum vt
plurimum accipit Phyſicus (nempe per graue intelligendo,
quod nullam habet in ſe leuitatem, per leue autem quod nul
lam habet in ſe grauirtatem;) ſed ſemper vtrumque accipit
reſpectiue; ita vt idem dicatur graue & leue reſpectu diuerſo
rum, vt habetur etiam apud Ariſtotelem lib. 4. de cœlo tex.
27. vbi aer & aqua reſpectu terræ dicuntur leuia, reſpectu ve
ro ignis, grauia.
His ergo præmiſſis facile primo intelligetur, ſubiectum ma-
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib