1ribus, ſeu amplioribus, ac ſimplicioribus ſubiectis pertractant,
vt per ſe patet; tum etiam quia vel parem, vel maiorem cer-
titudinem, & euidentiam habent, præſertim illæ, quibus ipſa
Mechanica ſubalternatur, & à quibus accipit ſua principia,
vt Geometria ac Stereometria. Quandoquidem immedia
tius attingunt primam rationem aſſentiendi, in qua fundatur
tota euidentia. Vnde vniuerſaliter colligit Ariſtoteles primo
Metaphyſices cap. 2. Omnem ſcientiam ſubalternantem, per
fectiorem eſſe ſcientia ſubalternata.
vt per ſe patet; tum etiam quia vel parem, vel maiorem cer-
titudinem, & euidentiam habent, præſertim illæ, quibus ipſa
Mechanica ſubalternatur, & à quibus accipit ſua principia,
vt Geometria ac Stereometria. Quandoquidem immedia
tius attingunt primam rationem aſſentiendi, in qua fundatur
tota euidentia. Vnde vniuerſaliter colligit Ariſtoteles primo
Metaphyſices cap. 2. Omnem ſcientiam ſubalternantem, per
fectiorem eſſe ſcientia ſubalternata.
Quod verò attinet ad Phyſicam, ac Metaphyſicam, idem
ſimiliter conſtat ex longe maiori nobilitate obiecti, modoque
indagandi ſpeculatiuo, quo ipſæ circa illud verſantur, etiamſi
non ſemper parem obtineant certitudinem, & euidentiam.
Quod nihil vtique obſtat, cum in ſententia Ariſtotelis lib. 1.
de par. animal. cap. 5. hoc quod eſt, res illas ſuperiores leui
ter tantum nos poſſe attingere, non tollat eius cognoſcendi
generis excellentiam, qua certè amplius oblectamur, quàm
cum hæc nobis iuncta omnia tenemus. Et ratio eſt, quia ex
cellentia cognitionis, quæ attenditur ex parte obiecti, ſumitur
ex propria differentia, proindeque eſſentialiter illam ſibi vendicat
ipſa ſcientia, vt talis cognitio eſt ex proprio ſuo genere. Perfe
ctio verò cognitionis, quæ attenditur ex maiori certitudine,
aut euidentia; licet maxima ſit, non eſt tamen eſſentialis, cum
ſupponat ſcientiam ipſam conſtitutam in eſſe talis ſcientiæ cum
ſufficienti certitudine, aut euidentia.
ſimiliter conſtat ex longe maiori nobilitate obiecti, modoque
indagandi ſpeculatiuo, quo ipſæ circa illud verſantur, etiamſi
non ſemper parem obtineant certitudinem, & euidentiam.
Quod nihil vtique obſtat, cum in ſententia Ariſtotelis lib. 1.
de par. animal. cap. 5. hoc quod eſt, res illas ſuperiores leui
ter tantum nos poſſe attingere, non tollat eius cognoſcendi
generis excellentiam, qua certè amplius oblectamur, quàm
cum hæc nobis iuncta omnia tenemus. Et ratio eſt, quia ex
cellentia cognitionis, quæ attenditur ex parte obiecti, ſumitur
ex propria differentia, proindeque eſſentialiter illam ſibi vendicat
ipſa ſcientia, vt talis cognitio eſt ex proprio ſuo genere. Perfe
ctio verò cognitionis, quæ attenditur ex maiori certitudine,
aut euidentia; licet maxima ſit, non eſt tamen eſſentialis, cum
ſupponat ſcientiam ipſam conſtitutam in eſſe talis ſcientiæ cum
ſufficienti certitudine, aut euidentia.
Quod ſi comparemus Mechanicam facultatem cum parti
bus quibuſdam, ac ſubalternatis ſcientijs Phyſicæ, præſertim
practicis, vt Medicina, & Agricultura, alijsque annexis, mixtis,
vel ſubalternatis etiam Mathematicis, vt Architectura, &
Nautica; diuerſa omnino ratio eſt. Nam vel ſubiectum illa
rum fecundum ſuam rationem ſpecificam ignobilius eſt gra
ui, & leui, virtuteque eorum motrici in vniuerſum, vt multa
de quibus tanquam de ſubiectis partialibus agitur in Medici
na, & Agricultura: Vel tanta eſt incertitudo, & imperfectio
inferendi concluſiones in talibus ſcientijs, vt ex genere ſuo
vix ſcientiæ nuncupari poſſint, potiuſque ex probabilibus, quam
bus quibuſdam, ac ſubalternatis ſcientijs Phyſicæ, præſertim
practicis, vt Medicina, & Agricultura, alijsque annexis, mixtis,
vel ſubalternatis etiam Mathematicis, vt Architectura, &
Nautica; diuerſa omnino ratio eſt. Nam vel ſubiectum illa
rum fecundum ſuam rationem ſpecificam ignobilius eſt gra
ui, & leui, virtuteque eorum motrici in vniuerſum, vt multa
de quibus tanquam de ſubiectis partialibus agitur in Medici
na, & Agricultura: Vel tanta eſt incertitudo, & imperfectio
inferendi concluſiones in talibus ſcientijs, vt ex genere ſuo
vix ſcientiæ nuncupari poſſint, potiuſque ex probabilibus, quam
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib