1culentiſſimus, excogitatum fuit. Eodem enim prorſus modo
in terræ concuſſione flamma ex aliqua ſubterranea fornace, vel
interno calore, per venulam aliquam nitri aut ſulphuris ſerpit,
donec perveniat ad locum, in quo maiorem huiuſce materiæ
copiam inveniat; quâ ſubitò accenſa & rarefactâ, dum maio
rem quærit locum, ſibi impoſitas concutit, & diſjicit non rarò,
moles. Sæpe etiam iam antea accenſus in terræ viſceribus ignis,
dum nova augetur aliunde attracta materia, montes ſibi impoſi
tos concutit, finditque, vt non ſemel audivi, vidique in Ætna Si
ciliæ, duorum annorum accola olim, & nunc hoc ipſo anno 1654.
quo hæc ſcribo, hîc Romæ, quam (raro exemplo) concuſſit mo
tus ille ingens, qui tantam Soræ ſtragem intulit, & Romam hinc
inde Neapolim, omnes que interiacentes regiones tremefecit.
in terræ concuſſione flamma ex aliqua ſubterranea fornace, vel
interno calore, per venulam aliquam nitri aut ſulphuris ſerpit,
donec perveniat ad locum, in quo maiorem huiuſce materiæ
copiam inveniat; quâ ſubitò accenſa & rarefactâ, dum maio
rem quærit locum, ſibi impoſitas concutit, & diſjicit non rarò,
moles. Sæpe etiam iam antea accenſus in terræ viſceribus ignis,
dum nova augetur aliunde attracta materia, montes ſibi impoſi
tos concutit, finditque, vt non ſemel audivi, vidique in Ætna Si
ciliæ, duorum annorum accola olim, & nunc hoc ipſo anno 1654.
quo hæc ſcribo, hîc Romæ, quam (raro exemplo) concuſſit mo
tus ille ingens, qui tantam Soræ ſtragem intulit, & Romam hinc
inde Neapolim, omnes que interiacentes regiones tremefecit.
Rarefactio
nis vis in
bombardis.
nis vis in
bombardis.
Rarefactio
nis vis in
cuniculis
ſubterra
neis.
nis vis in
cuniculis
ſubterra
neis.
Rarefactio
nis vis in
terræ mo
tibus.
nis vis in
terræ mo
tibus.
Terræmo
tus Romæ
anno 1654.
tus Romæ
anno 1654.
§. II.
Alia Rarefactionis Exempla.
Rarefactio
nis exempla
duo.
nis exempla
duo.
NArrat P. Nicolaus Cabæus lib. 4. Meteor. Ariſt. text. 12. que 1.
vidiſſe ſe marmoreum vas maximum atque duriſſimum ab
aqua conglaciata diſciſſum, eò quòd congelatione rarefactæ fue
rint aliquæ internæ partes aquæ: factà enim illâ ſubitâ congela
tione, obſtiterunt attenuationi & rarefactioni partium latera va
ſis, ceſſitque durities vehementiæ rarefactionis, & fractum eſt
vas, quod non diſrupiſſent centum juga boum, ſi in diverſas par
tes traxiſſent. Idem Cabæus ibidem aſſerit, ſe vidiſſe columnam
marmoream, quam tres homines dilatatis brachijs ſimul non
poterant complecti, quamque mille juga boum, ſi in diverſas
partes, toto juncto impetu traxiſſent, frangere non potuiſſent,
fractam tamen prorſus mediam atque truncatam, eò quòd ligna
quædam columnæ illi proxima fuerint combuſta, ideoque ex vi
cino calore ſpiritulus aliquis in marmore incluſus intus in meati
bus fuerit rarefactus, & ex rarefactione maiorem ſibi locum quæ
ſiverit.
vidiſſe ſe marmoreum vas maximum atque duriſſimum ab
aqua conglaciata diſciſſum, eò quòd congelatione rarefactæ fue
rint aliquæ internæ partes aquæ: factà enim illâ ſubitâ congela
tione, obſtiterunt attenuationi & rarefactioni partium latera va
ſis, ceſſitque durities vehementiæ rarefactionis, & fractum eſt
vas, quod non diſrupiſſent centum juga boum, ſi in diverſas par
tes traxiſſent. Idem Cabæus ibidem aſſerit, ſe vidiſſe columnam
marmoream, quam tres homines dilatatis brachijs ſimul non
poterant complecti, quamque mille juga boum, ſi in diverſas
partes, toto juncto impetu traxiſſent, frangere non potuiſſent,
fractam tamen prorſus mediam atque truncatam, eò quòd ligna
quædam columnæ illi proxima fuerint combuſta, ideoque ex vi
cino calore ſpiritulus aliquis in marmore incluſus intus in meati
bus fuerit rarefactus, & ex rarefactione maiorem ſibi locum quæ
ſiverit.
Notum jam pœnè eſt omnibus, quod refert Petrus Caſtel
lus in Libello de Incendio Veſuvij Italicè conſcripto, & exipſo
Kircherus lib. 3. Artis Magnet, part. 2. cap. 3. circa finem, de
lus in Libello de Incendio Veſuvij Italicè conſcripto, & exipſo
Kircherus lib. 3. Artis Magnet, part. 2. cap. 3. circa finem, de
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib