Biancani, Giuseppe, Aristotelis loca mathematica, 1615

Page concordance

< >
Scan Original
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
< >
page |< < of 355 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.000729">
                <pb pagenum="37" xlink:href="009/01/037.jpg"/>
              bus vltimis, non prætereundum. </s>
              <s id="s.000730">reliquas duas logicæ partes, Topicam ſci­
                <lb/>
              licet, & Elenchos, quæ ſyllogiſmos probabilem, & apparentem docent, no­
                <lb/>
              luit appellare reſolutorios, quamuis inuentionem mediorum doceant, quia
                <lb/>
              iam mos iſte inoleuerat apud Philoſophos, & Mathematicos, vt illa ſola
                <lb/>
              pars, quæ ex materia neceſſaria doceret ſyllogiſmum demonſtratiuum con­
                <lb/>
              ſtruere, diceretur reſolutio: cum Mathematici, qui primi de reſolutione
                <lb/>
              ſcripſerunt, talem materiam ſolum conſiderent.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000731">
                <arrow.to.target n="marg5"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.000732">
                <margin.target id="marg5"/>
              5</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000733">Ex cap. 23. ſecti primi lib. 1.
                <emph type="italics"/>
              (Vt quod diameter incommenſurabilis eo, quod
                <lb/>
              imparia æqualia paribus fiant, ſi fuerit poſita commenſurabilis. </s>
              <s id="s.000734">æqualia igitur fieri
                <lb/>
              imparia paribus ratiocinantur, diametrum vtrò incommenſurabilem eſſe ex ſuppo­
                <lb/>
              ſitione
                <expan abbr="monſtrãt">monſtrant</expan>
              , quoniam falſum accidit propter contradictionem)
                <emph.end type="italics"/>
              Euclides pri­
                <lb/>
              mis duabus definitionibus 10. elem. </s>
              <s id="s.000735">definit, quæ nam ſint magnitudines
                <lb/>
              commenſ. </s>
              <s id="s.000736">& quæ incommenſ. </s>
              <s id="s.000737">ſic; commenſ. </s>
              <s id="s.000738">magnitudines dicuntur, quas
                <lb/>
                <figure id="id.009.01.037.1.jpg" place="text" xlink:href="009/01/037/1.jpg" number="3"/>
                <lb/>
              eadem menſura metitur, vt ſi fuerint duæ magnitu­
                <lb/>
              dines, A, & B, quas eadem menſura C, ideſt quan­
                <lb/>
              titas C, metiatur, ideſt
                <expan abbr="quãtitas">quantitas</expan>
              C, applicata quan­
                <lb/>
              titati A, & per ipſam aliquoties replicata ipſam ad­
                <lb/>
              æquatè abſumat, vt ſi linea C, quinquies ſuper li­
                <lb/>
              neam A, replicata eam præcisè, & perfectè omninò
                <lb/>
              adæquaret: & eadem linea C, applicata lineæ B, & ſuper illam ter, v.g. re­
                <lb/>
              petita ipſam conſumeret, diceretur
                <expan abbr="vtranq;">vtranque</expan>
              metiri, & proinde duas lineas
                <lb/>
              A, & B, eſſe comm. definit poſtea
                <expan abbr="incommẽſ">incommenſ.</expan>
              hoc modo, incomm. autem, qua­
                <lb/>
              rum nullam contingit communem menſuram reperiri; vt ſi duarum linea­
                <lb/>
                <figure id="id.009.01.037.2.jpg" place="text" xlink:href="009/01/037/2.jpg" number="4"/>
                <lb/>
              rum, A, B, nunquam poſſet reperiri aliqua menſu­
                <lb/>
              ra, quæ
                <expan abbr="vtranq;">vtranque</expan>
              adæquatè metiretur, v. g. ſi linea
                <lb/>
              C, menſuraret A, quater ſumpta, ter autem ſumpta
                <lb/>
              non adæquaret omnino
                <expan abbr="lineã">lineam</expan>
              B, ſed deficeret, vel ex­
                <lb/>
              cederet aliquantulum,
                <expan abbr="atq;">atque</expan>
              hoc fieret in quauis alia
                <lb/>
              menſura, loco ipſius C, aſſumpta, ſiue maior, ſiue
                <lb/>
              minor ipſa C, vt
                <expan abbr="vtranq;">vtranque</expan>
              nunquam perfectè metiretur, eſſent duæ illæ lineæ
                <lb/>
              incommenſ. </s>
              <s id="s.000739">Extare porrò tales lineas, & ſuperficies, & corpora,
                <expan abbr="eaq́">eaque</expan>
              ; quam­
                <lb/>
              plurima, ac penè infinita ex 10. Elem. manifeſtum eſt. </s>
              <s id="s.000740">inuentum autem hu­
                <lb/>
              ius aſymmetriæ, quod Pythagoricis veteres attribuunt, mihi ſemper viſum
                <lb/>
              eſt omni maius admiratione, cum nulla experientia,
                <expan abbr="nullusq́">nullusque</expan>
              ; effectus in ip­
                <lb/>
              ſius cognitionem potuerit priſcos illos Geometras inducere. </s>
              <s id="s.000741">Quapropter
                <lb/>
              non immeritò diuinus ille Plato lib. 7. de legib. </s>
              <s id="s.000742">huius aſymmetriæ ignora­
                <lb/>
              tionem, adeo deteſtatus eſt, vt eam non hominum, ſed ſuum, pecorumque
                <lb/>
              ignorantiam cenſuerit. </s>
              <s id="s.000743">inter lineas incommenſ. ſunt diameter, & latus eiuſ­
                <lb/>
              dem quadrati, quia nulla poteſt reperiri menſura quantumuis exigua, vti
                <lb/>
                <figure id="id.009.01.037.3.jpg" place="text" xlink:href="009/01/037/3.jpg" number="5"/>
                <lb/>
              eſt lineola E, in præſenti quadrato, etiamſi illam in
                <lb/>
              infinitum ſubdiuidas, quæ
                <expan abbr="vtranq;">vtranque</expan>
              lineam, diame­
                <lb/>
              trum ſcilicet A C, & latus quoduis ex quatuor, v.g.
                <lb/>
              latus B C, præcisè omnino metiatur. </s>
              <s id="s.000744">theorema
                <lb/>
              iſtud demonſtratur in vltima 10. Elem. eodem me­
                <lb/>
              dio, quod ab Ariſtotele hic innuitur; Euclides ex
                <lb/>
              ſuppoſitione alterius partis contradictionis ipſius </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>