Biancani, Giuseppe, Aristotelis loca mathematica, 1615

Page concordance

< >
Scan Original
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
< >
page |< < of 355 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <pb pagenum="42" xlink:href="009/01/042.jpg"/>
          <chap>
            <p type="head">
              <s id="s.000803">
                <emph type="italics"/>
              Ex Libro ſecundo Priorum.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000804">
                <arrow.to.target n="marg12"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.000805">
                <margin.target id="marg12"/>
              12</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000806">Ex cap. 21.
                <emph type="italics"/>
              (Quod faciunt, qui coalternas putant ſcribere, latent enim ipſe
                <lb/>
              ſe ipſos talia accipientes, quæ non est poſſibile monstrare uon exiſtentibus
                <lb/>
              coalternis)
                <emph.end type="italics"/>
              Vult Ariſt. exemplo mathematico explicare, quid ſit pe­
                <lb/>
              titio principij. </s>
              <s id="s.000807">vbi per coalternas intelligit parallelas lineas, vox
                <lb/>
              enim græca
                <foreign lang="grc">παραλληλος,</foreign>
              idem ſignificat, ac mutuus, & coalternus. </s>
              <s id="s.000808">quoad
                <lb/>
              exempli explicationem vtor figura textibus apponi ſolita, quæ eſt præſens.
                <lb/>
                <figure id="id.009.01.042.1.jpg" place="text" xlink:href="009/01/042/1.jpg" number="11"/>
                <lb/>
              probat Euclides in 28. primi Elem. quod ſi
                <lb/>
              linea recta quædam, vti E F, cadens ſuper
                <lb/>
              duas rectas, vti ſunt A B, C D, fecerit angu­
                <lb/>
              los alternos ęquales, angulos
                <expan abbr="nimirũ">nimirum</expan>
              A G H,
                <lb/>
              G H D, ij enim dicuntur alterni; ſiue alios
                <lb/>
              duos, nimirum B G H, G H C, hi enim ſunt
                <lb/>
                <expan abbr="quoq;">quoque</expan>
              alterni; probat inquam has duas li­
                <lb/>
              neas A B, C D, eſſe inuicem parallelas. </s>
              <s id="s.000809">Iam ſi quis vellet probare, ſe duas
                <lb/>
              parallelas duxiſſe, hac ratione, quia ſcilicet faciunt prædictos angulos al­
                <lb/>
              ternos æquales; & probaret facere angulos alternos æquales, quia ſunt pa­
                <lb/>
              rallelæ, hic peteret principium, ideſt, illud, quod principio
                <expan abbr="probandũ">probandum</expan>
              erat,
                <lb/>
              afferret pro ratione, & cauſa, quod dicitur peti principium, quia tunc pe­
                <lb/>
              timus, vt concedatur nobis, id, quod principio, & primo omnium demon­
                <lb/>
              ſtrare propoſueramus. </s>
              <s id="s.000810">aduerte, quod characteres, qui ſunt in ſequentibus
                <lb/>
              verbis huius loci, non appellant characteres figuræ appoſitæ; in quo quidam
                <lb/>
              decepti, nullo pacto poterant locum hunc intelligere.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000811">
                <arrow.to.target n="marg13"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.000812">
                <margin.target id="marg13"/>
              13</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000813">Ex cap. 22. lib. 2. Priorum
                <emph type="italics"/>
              (Vt ſi volens monſtrare, quod diameter eſt incom­
                <lb/>
              menſ. argueret Zenonis rationem, quod non eſt moueri)
                <emph.end type="italics"/>
              ſuperius ſecto 3. lib. 1.
                <lb/>
              fusè explicauimus hanc aſymmetriam, quam ſi quis vellet demonſtrare ea­
                <lb/>
              dem illa ratione, qua Zeno motum impugnabat, quia ſcilicet
                <expan abbr="mẽſura">menſura</expan>
              com­
                <lb/>
              munis, quæ debet vtramque, quantitatem menſurare, debet in menſurando
                <lb/>
              infinitas partes pertranſire, nimirum medietates medietatum in infinitum,
                <lb/>
              eſt autem impoſſibile pertranſire infinitas huiuſmodi partes, & propterea
                <lb/>
              non poterit metiri,
                <expan abbr="neq;">neque</expan>
              vnam,
                <expan abbr="neq;">neque</expan>
              alteram ex
                <expan abbr="quãtitatibus">quantitatibus</expan>
              , quæ putaban­
                <lb/>
              tur commenſurabiles, afferret hic, inquit Ariſt. non cauſam pro cauſa.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000814">
                <arrow.to.target n="marg14"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.000815">
                <margin.target id="marg14"/>
              14</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000816">Ex eodem cap.
                <emph type="italics"/>
              (Quoniam idem
                <expan abbr="vtiq;">vtique</expan>
              falſum per plures petitiones accidere
                <lb/>
              nihil fortaſſe inconueniens, veluti coalternas coincidere; & ſi maior eſt extrinſecus
                <lb/>
              angulus intrinſeco; & ſi triangulus habet plures rectos duobus)
                <emph.end type="italics"/>
              per plures poſi­
                <lb/>
              tiones ſubaudi falſas. </s>
              <s id="s.000817">per coalternas intellige lineas æquidiſtantes, ſeu pa­
                <lb/>
              rallelas, vt in ſuperiori cap. monuimus. </s>
              <s id="s.000818">Cæterum Euclides propoſ. </s>
              <s id="s.000819">28. pri­
                <lb/>
              mi Elem. oſtendit, quod ſi fuerint duæ parallelæ veluti in præcedenti figura,
                <lb/>
              A B, C D, ſuper quas alia recta E F, incidat, neceſſario faciet angulum ex­
                <lb/>
              trinſecum E G B, v. g. æqualem interno, & oppoſito, & ad eaſdem partes,
                <lb/>
              angulo videlicet G H D. ſi ergo inquit Ariſt ſupponamus iſtud falſum, an­
                <lb/>
              gulum ſcilicet E G B, externum eſſe maiorem angulo interno G H D, ſequi­
                <lb/>
              tur etiam falſum, videlicet lineas
                <expan abbr="æquidiſtãtes">æquidiſtantes</expan>
              A B, C D, concurrere. </s>
              <s id="s.000820">& pro­
                <lb/>
              batur conſequentia hoc modo, quia ſi angulus E G B, maior eſt angulo </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>