Biancani, Giuseppe, Aristotelis loca mathematica, 1615
page |< < of 355 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.000974">
                <pb pagenum="53" xlink:href="009/01/053.jpg"/>
              & altitudo, eſt 2. Similiter cubus numerus eſt 27. quia ſit ex tribus terna­
                <lb/>
              rijs inuicem modo prædicto multiplicatis, 3. 3. 3. nam 3. in 3. ductis ſit 9.
                <lb/>
                <figure id="id.009.01.053.1.jpg" place="text" xlink:href="009/01/053/1.jpg" number="23"/>
                <lb/>
              qui eſt quadratus. </s>
              <s id="s.000975">quo deinde ducto in tertium ter­
                <lb/>
              narium, producitur 27. qui eſt cubus, & refert figu­
                <lb/>
              ram cubicam hanc. </s>
              <s id="s.000976">Iam verò ſi cubus 8. multipli­
                <lb/>
              cet cubum 27. procreabitur 216. qui pariter cubus
                <lb/>
              eſt. </s>
              <s id="s.000977">
                <expan abbr="atq;">atque</expan>
              hoc ſibi volunt verba illa, ſi duo cubi cubus,
                <lb/>
              ideſt, ſi duo numeri cubi multiplicentur mutuò, cu­
                <lb/>
              bus alter producetur; ex quibus videas, quam in­
                <lb/>
              eptè illi
                <expan abbr="interpretẽtur">interpretentur</expan>
              hunc locum, qui dicunt, Ari­
                <lb/>
              ſtotilem velle dicere non pertinere ad Geometram
                <lb/>
              probare duos cubos geometricos ſibi additos face­
                <lb/>
              re alium cubum, quod erat problema Delphicum de
                <lb/>
              duplatione cubi, nondum inuentum; bis enim iſti peccant, primo in Logi­
                <lb/>
              cam, quia ſic non tranſiret Geometra de genere in genus, ipſius enim eſt
                <lb/>
              agere de duplatione cubi; ſecundò in Mathematicas, cum nondum noue­
                <lb/>
              rint arithmeticos cubos; & præterea ignorent duos cubos ſibi additos, non
                <lb/>
              facere alium cubum. </s>
              <s id="s.000978">Quod præterea hoc loco intelligendi ſint cubi arith­
                <lb/>
              metici certò certius conſtat, ex ſequenti 24. textu, vbi ſic dicitur
                <emph type="italics"/>
              (Veluti
                <lb/>
              Arithmetica quidem, quid impar, aut par, aut quadrangulum, aut cubus.)
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000979">
                <arrow.to.target n="marg34"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.000980">
                <margin.target id="marg34"/>
              34</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000981">Ibidem
                <emph type="italics"/>
              (
                <expan abbr="Neq;">Neque</expan>
              alij ſcientiæ quod alterius, niſi
                <expan abbr="quæcunq;">quæcunque</expan>
              ita ſe habent inter ſe,
                <lb/>
              vt ſit alterum ſub altero, vt perſpectiua ad Geometriam, & harmonica ad Arith­
                <lb/>
              meticam)
                <emph.end type="italics"/>
              excipit ab illa regula (qua prohibetur, quamuis ſcientiam in alie­
                <lb/>
              nam falcem immittere) ſcientias ſubalternatas, quæ propriè in Mathemati­
                <lb/>
              cis reperiuntur, Perſpectiua enim propriè ſubalternatur Geometriæ, quia
                <lb/>
              vtitur Demonſtrationibus linearibus, quas applicat lineis viſualibus, & Mu­
                <lb/>
              ſica ſubalternatur Arithmeticæ, quia ab ipſa mutuatur
                <expan abbr="demõſtrationes">demonſtrationes</expan>
              nu­
                <lb/>
              merorum, quas applicat numeris ſonoris. </s>
              <s id="s.000982">v.g. Perſpectiua dicit, ea, quæ vi­
                <lb/>
              dentur eminus videri minora, quam quæ videntur cominus, quia illa viden­
                <lb/>
              tur ſub angulo minori, hæc verò ſub angulo maiori, quod verò remotiora
                <lb/>
              videantur ſub angulo minori, quam propinquiora cæteris paribus probat
                <lb/>
                <figure id="id.009.01.053.2.jpg" place="text" xlink:href="009/01/053/2.jpg" number="24"/>
                <lb/>
              per 21. primi Elem. ſit enim ma­
                <lb/>
              gnitudo viſa A B, remotior ab o­
                <lb/>
              culo in C, poſito, & viſa propin­
                <lb/>
              quior ab oculo in D. ductis lineis
                <lb/>
              viſualibus C A, C B: D A, D B; ab
                <lb/>
              oculis C, & D, ad extremitates
                <lb/>
              ſpectatæ magnitudinis, erit remo­
                <lb/>
              tioris viſionis angulus C, minor
                <lb/>
              angulo D, propinquioris, vt ex præallegata Demonſtratione pater. </s>
              <s id="s.000983">Hine
                <lb/>
              perſpicuè vides, qua ratione Perſpectiua Geometriæ ſubalternetur, ſiue
                <lb/>
              quid ſit ipſa ſubalternatio, vbi medium eſt Geometricum, concluſio autem
                <lb/>
              optica. </s>
              <s id="s.000984">Exemplum ſubalternationis Muſicæ ſit,
                <expan abbr="conſonãtia">conſonantia</expan>
              Diapaſon, quam
                <lb/>
              vulgò octauam appellant in data chorda collocare, hoc eſt, vocem grauio­
                <lb/>
              rem facere duplam vocis acutioris ſumatur chorda A B, & diuidatur bifa­
                <lb/>
              riam, ſine in æqualia in C; tota igitur chorda A B, ad dimidium A C, habet </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>