1quia in nulla proportione fertur, propterea per circularem lineam B E C,
progreditur ad C, ita vt ipſa diameter B D, in poſitione A C, fiat perpendi
cularis priori diametro B D. ex quibus ſequitur eam moueri duobus moti
bus nullam rationem habentibus; quod erat intentum.
progreditur ad C, ita vt ipſa diameter B D, in poſitione A C, fiat perpendi
cularis priori diametro B D. ex quibus ſequitur eam moueri duobus moti
bus nullam rationem habentibus; quod erat intentum.
Hoc modo Ariſt. probare conatur, lineam circulum deſcribentem, dua
bus ferri lationibus, quæ nullam habeant analogiam: Verùm, vt liberè fa
tear nullo modo mihi videtur intentum aſſequi, nam neque ex dictis pater,
ipſam duobus motibus ferri, quibus opus eſſet: neque patet eos (quamuis
concedantur) nullam inuicem habere analogiam: qui enim fieri poteſt, vt
duo motus reperiantur, quì nulla ſe mutuò habitudine reſpiciant? Præte
rea ſi B, ferretur illis motibus, non ſequitur debere moueri per lineam cir
cularem, cum præter lineam rectam ſint plures curuæ, quæ tamen non ſunt
circulares, vt ſunt ſectiones parabolicæ, & lineæ ſpirales. Deinde pergit.
bus ferri lationibus, quæ nullam habeant analogiam: Verùm, vt liberè fa
tear nullo modo mihi videtur intentum aſſequi, nam neque ex dictis pater,
ipſam duobus motibus ferri, quibus opus eſſet: neque patet eos (quamuis
concedantur) nullam inuicem habere analogiam: qui enim fieri poteſt, vt
duo motus reperiantur, quì nulla ſe mutuò habitudine reſpiciant? Præte
rea ſi B, ferretur illis motibus, non ſequitur debere moueri per lineam cir
cularem, cum præter lineam rectam ſint plures curuæ, quæ tamen non ſunt
circulares, vt ſunt ſectiones parabolicæ, & lineæ ſpirales. Deinde pergit.
241
Vt autem cauſa appareat, cur ea, quæ à centro longior eſt linea velocius
moueatur, ſiue quod in eadem ſemidiametro remotiora puncta à centro ve
locius moueantur, vt ſupra dictum eſt, ſciendum eſt, Quod ſi duo mouean
tur ab eadem potentia, quorum vnum à quopiam alio mouente plus repel
latur à motu priori, alterum verò minus, rationi conſentaneum eſſe, tardius
moueri id, quod plus, eo quod minus impeditur; quod videtur accidere
maiori, & minori illarum, quæ à centro egreſſæ circulos delineant. quoniam
enim propius eſt manenti eius, quæ minor eſt extremum, quàm extremum
maioris, propterea plus à centro, cui propius eſt, retrahitur à priori mo
tu, hincque; motus eius tardior redditur, ideſt, quia centro propius eſt; hinc
fit, vt extremum illud deſcribat lineam circularem quidem, ſed tamen
curuiorem quam deſcribat extremum longioris lineæ, quæ circulum minus
curuum, ſeu magis ad rectam lineam accedentem delineat. omni quidem
igitur lineæ circulum deſcribenti iſtud accidit, vt duobus feratur motioni
bus; vna quidem, quæ illi naturalis, ac ſecundum circunferentiam, qua re
ctà tenderet niſi impediretur: altera verò, quæ illi innaturalis, qua in tranſ
uerſum agitur, ſeu ſecus centrum, ob quam cogitur in gyrum duci, minor
autem linea ſecundum hanc motionem innaturalem plus fertur, quàm ma
ior, ideſt plus ipſius progreſſio inflectitur in orbem; quia enim eſt centro
81[Figure 81]
vicinior, quod quodammodo retra
hit à motu naturali, propterea ma
gis vincitur, quàm remotior. Quod
ex his erit manifeſtum. ſit circulus vbi
B C E D, & alter in eo minor, vbi
N M O P, circa idem centrum A. &
proijciantur diametri in magno qui
dem C D, B E, in minori verò M O,
N P. & altera parte longius quadri
laterum compleatur D K R C. ſi igi
tur ſemidiameter A B, circumacta
deſcribit circulum maiorem, reuer
titur tandem ad locum B A, vnde di
greſſa eſt. ſimiliter M A, circumuoluta
moueatur, ſiue quod in eadem ſemidiametro remotiora puncta à centro ve
locius moueantur, vt ſupra dictum eſt, ſciendum eſt, Quod ſi duo mouean
tur ab eadem potentia, quorum vnum à quopiam alio mouente plus repel
latur à motu priori, alterum verò minus, rationi conſentaneum eſſe, tardius
moueri id, quod plus, eo quod minus impeditur; quod videtur accidere
maiori, & minori illarum, quæ à centro egreſſæ circulos delineant. quoniam
enim propius eſt manenti eius, quæ minor eſt extremum, quàm extremum
maioris, propterea plus à centro, cui propius eſt, retrahitur à priori mo
tu, hincque; motus eius tardior redditur, ideſt, quia centro propius eſt; hinc
fit, vt extremum illud deſcribat lineam circularem quidem, ſed tamen
curuiorem quam deſcribat extremum longioris lineæ, quæ circulum minus
curuum, ſeu magis ad rectam lineam accedentem delineat. omni quidem
igitur lineæ circulum deſcribenti iſtud accidit, vt duobus feratur motioni
bus; vna quidem, quæ illi naturalis, ac ſecundum circunferentiam, qua re
ctà tenderet niſi impediretur: altera verò, quæ illi innaturalis, qua in tranſ
uerſum agitur, ſeu ſecus centrum, ob quam cogitur in gyrum duci, minor
autem linea ſecundum hanc motionem innaturalem plus fertur, quàm ma
ior, ideſt plus ipſius progreſſio inflectitur in orbem; quia enim eſt centro
81[Figure 81]vicinior, quod quodammodo retra
hit à motu naturali, propterea ma
gis vincitur, quàm remotior. Quod
ex his erit manifeſtum. ſit circulus vbi
B C E D, & alter in eo minor, vbi
N M O P, circa idem centrum A. &
proijciantur diametri in magno qui
dem C D, B E, in minori verò M O,
N P. & altera parte longius quadri
laterum compleatur D K R C. ſi igi
tur ſemidiameter A B, circumacta
deſcribit circulum maiorem, reuer
titur tandem ad locum B A, vnde di
greſſa eſt. ſimiliter M A, circumuoluta