Biancani, Giuseppe, Aristotelis loca mathematica, 1615

Table of figures

< >
[Figure 41]
[Figure 42]
[Figure 43]
[Figure 44]
[Figure 45]
[Figure 46]
[Figure 47]
[Figure 48]
[Figure 49]
[Figure 50]
[Figure 51]
[Figure 52]
[Figure 53]
[Figure 54]
[Figure 55]
[Figure 56]
[Figure 57]
[Figure 58]
[Figure 59]
[Figure 60]
[Figure 61]
[Figure 62]
[Figure 63]
[Figure 64]
[Figure 65]
[Figure 66]
[Figure 67]
[Figure 68]
[Figure 69]
[Figure 70]
< >
page |< < of 355 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.000840">
                <pb pagenum="44" xlink:href="009/01/044.jpg"/>
              autem terminum mathematicum colligitur manifeſtè ex Proelo, qui lib. 3.
                <lb/>
              in comm. Elem. Euclidis ad primam propoſitionem primi Elementi, pag.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.000841">121. ſic ait, Abductio verò eſt tranſitus à propoſito problemate, vel theo­
                <lb/>
              remate ad aliud, quo cognito, aut comparato Propoſitum quoque perſpi­
                <lb/>
              cuum eſt. </s>
              <s id="s.000842">Exempli cauſa, cum cubi duplicatio propoſita eſſet ad inueſti­
                <lb/>
              gandam quæſtionem in aliud tranſtulere, quod illud propoſitum conſequi­
                <lb/>
              tur, ad duarum nempe mediarum linearum inuentionem tranſlata eſt quæ­
                <lb/>
              ſtio, & ſic quærebant deinceps, quonam modo datis duabus rectis lineis,
                <lb/>
              duæ mediæ proportionales reperirentur. </s>
              <s id="s.000843">Primum autem dicunt Hippocra­
                <lb/>
              tem Chium prędictorum titulorum, Abductionem feciſſe, qui & lunulæ qua­
                <lb/>
              dratum fecit æquale, & alia multa in Geometria inuenit. </s>
              <s id="s.000844">hæc Proclus. </s>
              <s id="s.000845">vbi
                <lb/>
              non diſſimulandum nos reſtituiſſe verbum, Abductionem, cuius loco inter­
                <lb/>
              pres Procli vtitur inductionis voce, ſequuti & rationem, & græcum textum,
                <lb/>
              qui noſtram hanc expoſitionem euidenter poſtulat,
                <foreign lang="grc">απαγωγὴ</foreign>
              enim valet &
                <lb/>
              inductionem, & abductionem, ſed abductio omnino rei propoſitæ quadrat.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000846">Notandum præterea Hippocratem Chium fuiſſe auctorem huius Abdu­
                <lb/>
              ctionis,
                <expan abbr="eumq́">eumque</expan>
              ; feciſſe Abductionem à propoſito Problemate quadrandi cir­
                <lb/>
              culi, vnde manifeſtè apparet, Ariſtotelem ex Mathematicis hunc terminum
                <lb/>
              mutuò accepiſſe, quandoquidem ex ijſdem accepit etiam exemplum Abdu­
                <lb/>
              ctionis Mathematicæ, imò etiam exemplum ipſius authoris Abductionis
                <lb/>
              Mathematicæ. </s>
              <s id="s.000847">ſyllogiſmus autem Hippocratis, quo oſtendebat circuli qua­
                <lb/>
              draturam reducebatur ad has propoſitiones, omnis rectilinea figura qua­
                <lb/>
              dratur, ſed circulus reducitur ad figuram rectilineam, ergo circulus qua­
                <lb/>
              dratur. </s>
              <s id="s.000848">in probatione minoris facta eſt Abductio, cum enim ipſe vellet re­
                <lb/>
              ctificare circumferentiam circuli per lunulas, nec valeret, alij per lineam,
                <lb/>
              quandam quadratricem, vt eſt apud Pappum
                <expan abbr="Alexandrinũ">Alexandrinum</expan>
              , & apud P. Cla­
                <lb/>
              uium in fine ſexti Elem. & alij aliter fruſtra conarentur, facta eſt Abductio
                <lb/>
              circa probationem minoris, in qua adhuc Mathematici verſantur; quæ pro­
                <lb/>
              batio, ſi tandem inueniri poſſet, mox ſequeretur principale
                <expan abbr="propoſitũ">propoſitum</expan>
              pro­
                <lb/>
              blema, nimirum circulus quadraretur; vide quæ ſcripſimus in cap. 3. Præ­
                <lb/>
              dicam. de hac re, quia plurimum hunc conferunt. </s>
              <s id="s.000849">ſed iam ad textus expli­
                <lb/>
              cationem veniamus.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000850">
                <arrow.to.target n="marg17"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.000851">
                <margin.target id="marg17"/>
              17</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000852">Ex eodem cap.
                <emph type="italics"/>
              (Veluti ſi K, eſſet quadrari, in quo autem E, rectilineum, in
                <lb/>
              quo verò F, circulus, ſi ipſius E F, vnum ſolum eſſet medium, hoc, quod eſt, cum
                <lb/>
              lunulis æqualem fieri circulum rectilineo, eſſe poſſet propè ipſum cognoſcere, cum
                <lb/>
              vero B C, neque credibilius ſit, quam A C,
                <expan abbr="neq;">neque</expan>
              pauca media, non dico Abductio­
                <lb/>
              nem:
                <expan abbr="neq;">neque</expan>
              quando B C, ſit immediatum, tale enim ſcientia est)
                <emph.end type="italics"/>
              Aduerte figuram
                <lb/>
              vulgatæ editionis eſſe mendoſam, & propterea reſtituendam eſſe, qualis pri­
                <lb/>
              ma ſequens ex Simplicio ad tex. 11. primi Phyſic. hoc modo Hippocrates
                <lb/>
              Chius conabatur circulum ad quadrum redigere; fit circulus A B G C, qua­
                <lb/>
              drandus; conſtituatur
                <expan abbr="itaq;">itaque</expan>
              ſuper diametro eius B C, quadratum B C D F,
                <lb/>
              cuius diameter B D, ſecatur bifariam in G, à circumferentia circuli dati,
                <lb/>
              quod patet ducta ſemidiametro H G, perpendiculari ex B C, quæ ſuo extre­
                <lb/>
              mo puncto G, ſecat bifariam, &
                <expan abbr="diametrũ">diametrum</expan>
              B D, & circumferentiam B G C.
                <lb/>
              facto ergo centro G, deſcribatur alter circulus per puncta B C D F,
                <expan abbr="conne-ctaturq́">conne­
                  <lb/>
                ctaturque</expan>
              ; recta G C. in triangulo orthogonio B C D, latus B D, ſubtenditur </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>