Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
95
"/>
<
arrow.to.target
n
="
marg815
"/>
<
lb
/>
fuiſſe cùm à philoſophis, tùm etiam medicis de re quæ, tametſi per ſeipſa obſcura eſt, nihilomi
<
lb
/>
nus propter alia multa quæ præter inſtitutum inculcata fuerunt, in infinitum propè deducta eſt,
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
quanquã
">quanquam</
expan
>
vbi tantiſper à veritatis via defleximus, ſæpe euenit, vt longiſsimis circuitionibus opus
<
lb
/>
ſit, antequàm redeamus in viam, & eò perueniamus quò primùm conſtituimus. </
s
>
<
s
>Hoc ne nobis eue
<
lb
/>
niat, placet in primis diſtinguere de ſignificatis huiſcemodi vocum, quòd videamus item Gręcos
<
lb
/>
qui varietates earum non obſeruarint, inductos aliquando fuiſſe vt errarent. </
s
>
<
s
>Tùm deinde de ipſa
<
lb
/>
rum rerum vſu, & fine verba faciemus. </
s
>
<
s
>Cęterùm quòd methodus hæc omnia complectitur, à de
<
lb
/>
finitione nominis principiò vim huius vocis methodus explorabimus. </
s
>
<
s
>Primùm igitur via pro ra
<
lb
/>
tione tractandi ſcientias ab Hippocrate ſumpta eſt, quàm
<
foreign
lang
="
grc
">ὑδὸν</
foreign
>
ipſe communi voce nominauit.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>pro eo quod poſteà
<
foreign
lang
="
grc
">μέθοδον</
foreign
>
,
<
emph
type
="
sup
"/>
a
<
emph.end
type
="
sup
"/>
qui Hippocratem ſecuti ſunt, appellarunt, non viam ſimpliciter;
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg816
"/>
<
lb
/>
ſed
<
foreign
lang
="
grc
">μεθ̓ ὁδοῦ</
foreign
>
, ideſt, cum via; quaſi via quædam pars eſſet, ſiue inſtrumentum rationis illius qua
<
lb
/>
ſcientiæ tractantur. </
s
>
<
s
>& re uera multa prætereà deſiderantur ad complendam methodum; ex quo
<
lb
/>
non temere quiſpiam cenſuerit methodum ab iſtis Ariſtotelis interprętibus modò viam docendi,
<
lb
/>
aliàs viam diſcendi, & denique nomine viæ ſatis præcisè vocatam fuiſſe, cùm quiddam amplius
<
lb
/>
ſonet; licet ex eo ducat originem quod vim obtinet
<
expan
abbr
="
inſtrumẽti
">inſtrumenti</
expan
>
, cuius non magna ratio plerunque
<
lb
/>
habeatur ad id cuius eſt inſtrumentum; ne dum vniuerſam eſſentiam rei, cuius inſtrumentum eſt,
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg817
"/>
<
lb
/>
obiiciat: vt ſatius fuerit nomen Gręcum atque hodie tritiſsimum retinere quàm de vi vocis illius
<
lb
/>
tot, & tanta detriuiſſe. </
s
>
<
s
>Quocirca nos etiam methodum perpetuò ponemus, nequid minus ea vo
<
lb
/>
ce ſignificetur quàm ipſi ſubiicitur: ac ſi Latinè vocem exprimere velimus, ſic à nobis circunſcribi
<
lb
/>
poterit, vt à M. Tullio inſtitutio quæ à ratione ſuſcipitur, ſeu ratio docendi: nec patiemur exponi
<
lb
/>
rationem diſcendi,
<
expan
abbr
="
multoq́
">multoque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>minus compendium, aut viam compendiariam; atque illud quidem,
<
lb
/>
eo quia, licet diſciplina à doctrina, non niſi ratione ſeparetur & habitu dine, ſicut aſcenſus, à de
<
lb
/>
ſcenſu in eadem ſcala; natura tamen eſt doctrina prior & methodus ex ſcientia conſtat, &
<
expan
abbr
="
notitiã
">notitiam</
expan
>
<
lb
/>
flagitat in actu
<
emph
type
="
sup
"/>
b
<
emph.end
type
="
sup
"/>
quæ in ſolo ſciente poſita eſt: ſcientis verò ſignum, & munus eſt poſſe docere.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>
<
arrow.to.target
n
="
marg818
"/>
<
lb
/>
<
emph
type
="
sup
"/>
c
<
emph.end
type
="
sup
"/>
alterum verò; quia non omnis methodus compendio contenta eſt, neque ad compendium inſti
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg819
"/>
<
lb
/>
tuitur; ſed ea ſola quam definitiuam
<
emph
type
="
sup
"/>
d
<
emph.end
type
="
sup
"/>
nuncupauit Galenus. </
s
>
<
s
>Quòd ſi compendium in ea pona
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg820
"/>
<
lb
/>
tur, quia niſi ſeruaremus ordinem, & viam certam ingrederemur, à propoſito longè deuiaremus,
<
lb
/>
& multis ambagibus ſæpiſsimè vti cogeremur in eo quod paucis verbis atque rationibus expli
<
lb
/>
cari poſſet; ab eo methodus eſſet appellata & definita quòd eius eſſet declinatio, quod ex igno
<
lb
/>
rantia
<
expan
abbr
="
vitioq́
">vitioque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>naſceretur, non ex virtute quam ipſa ſingularem præſefert, contra illa præcepta quę
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg821
"/>
<
lb
/>
in habitus definitione tradita ſunt ab Ariſtotele. </
s
>
<
s
>
<
emph
type
="
sup
"/>
e
<
emph.end
type
="
sup
"/>
nanque ex optimo ſemper eſt definiendus ha
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg822
"/>
<
lb
/>
bitus, quòd hoc per ſe reſpiciat, oppoſitum verò
<
expan
abbr
="
eiusq́
">eiusque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>depulſionem per accidens. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
idemq́
">idemque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>contin
<
lb
/>
geret àc ſi medicinam non ex vna ſanitate, ſed ex morbi propulſione conſtitueremus. </
s
>
<
s
>mitto etiam
<
lb
/>
quòd nos docuerit Ariſtoteles
<
emph
type
="
sup
"/>
f
<
emph.end
type
="
sup
"/>
orationis
<
expan
abbr
="
breuitatẽ
">breuitatem</
expan
>
non eſſe ponendam in laude, ſed vt quiſque
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg823
"/>
<
lb
/>
tantum dicat, quantum neceſſe ſit. </
s
>
<
s
>Omnium peſsimè, ſi via compendiaria dicatur; quippe quòd
<
lb
/>
duplici vitio laboret ea deſcriptio: quia nimirum compendij vim quæ non eſt neceſſaria, necnon
<
lb
/>
viam, quæ methodi pars eſt, non vniuerſam eius naturam proponat. </
s
>
<
s
>Sed hæc ſatis.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg815
"/>
A</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg816
"/>
a Gal. Epi.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg817
"/>
B</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg818
"/>
b 1. de par.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>an.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg819
"/>
c 1. Met.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg820
"/>
d Gal. art.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>med.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg821
"/>
C</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg822
"/>
e 6. Top.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg823
"/>
f Rhet.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>Erit igitur methodus non via, ſed ex via conſtans. </
s
>
<
s
>quare ab explicatione viæ ſermonem
<
expan
abbr
="
noſtrũ
">noſtrum</
expan
>
<
lb
/>
auſpicabimur. </
s
>
<
s
>Hanc ego quatuor modis accipi comperio apud ſapientiſsimos auctores, etenim
<
lb
/>
vt anteà dictum eſt, via vocatur quæ alio nomine methodus appellata eſt. </
s
>
<
s
>itaque vbi de methodo
<
lb
/>
diſſeremus, eius vis vnà explicabitur. </
s
>
<
s
>Secundò via dicitur aditus, facultas, & copia aliquid agen
<
lb
/>
di, & videtur amplecti generatim inſtrumenta media, vias doctrinæ, & omnia quæ nobis
<
expan
abbr
="
aperiũt
">aperiunt</
expan
>
<
lb
/>
intelligentiam ad aliquid agendum, vel contemplandum. </
s
>
<
s
>vt cùm cogitamus quæ via nobis tenen
<
lb
/>
da ſit, ſi amicum, aut principem virum nobis conciliare velimus; & ad hunc à me conciliandum
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg824
"/>
<
lb
/>
valet hoc, ad illum aliud. </
s
>
<
s
>ſic alius alia via, modo hunc, mox illum ſibi conciliabit. </
s
>
<
s
>& illud rectè
<
lb
/>
dictum. </
s
>
<
s
>Hac non ſucceſsit, alia aggrediamur via. </
s
>
<
s
>Eodem ſignificato accepta eſt via ab Ariſtotele,
<
lb
/>
vbi explicans vſum dialecticę methodi teſtabatur eam ſuppeditare viam ad inuenienda principia
<
lb
/>
cęterarum ſcientiarum;
<
emph
type
="
sup
"/>
g
<
emph.end
type
="
sup
"/>
nec de via loquebatur quæ ſignificet progreſſum quendam ordinatum
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg825
"/>
<
lb
/>
quo illa ſumuntur ex quibus ſcientia fieri ſolet, vt cęteræ viæ faciunt; ſed quia ſubminiſtraret co
<
lb
/>
piam argumentorum & notionum quarundam communium quæ ad illam facultatem ſpectant
<
lb
/>
quibus in notitiam principiorum facultatum reliquarum quaſi manu duceremur. </
s
>
<
s
>Tertiò via di
<
lb
/>
citur vniuerſa ratio parandi illas orationes quibus ſcientia comparatur, quæ duo capita comple
<
lb
/>
ctitur: notitiam ipſius quid eſt, quæ habetur per definitionem: ac notitiam cur eſt aliquid, quæ
<
lb
/>
habetur per demonſtrationem. </
s
>
<
s
>Quapropter duæ ſunt viæ potiſsimæ quæ perducunt nos ad co
<
lb
/>
gnoſcendum quid eſt, aut cognoſcendum propter quid, definitiua .ſ. </
s
>
<
s
>& demonſtratiua. </
s
>
<
s
>Sunt &
<
lb
/>
aliæ viæ, ſed omnes ad has referuntur, veluti miniſtræ, vt puta diuidens quæ inſtituitur in defini
<
lb
/>
tionem & ratiocinatrix, quæ ordinatur ad demonſtrationem. </
s
>
<
s
>ſimili ratione via inductiua, quia
<
lb
/>
per illam progredimur ad notitiam principiorum demonſtrationis. </
s
>
<
s
>Quamobrem omnes hæ viæ
<
lb
/>
vel proximè vel remotè deſinunt in definitionem aut
<
expan
abbr
="
demonſtrationẽ
">demonſtrationem</
expan
>
, quibus habitis iam adepti </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>