Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
16
"/>
nihil eſt
<
expan
abbr
="
cõmune
">commune</
expan
>
vniuocum, ente .ſ. </
s
>
<
s
>& non ente ſecundum
<
expan
abbr
="
rẽ
">rem</
expan
>
verò oppoſita poſitiuè: nanque tali
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg156
"/>
<
lb
/>
quodam oppoſito ſemper priuatio nititur, ea verò ſemper ſunt aut in eodem genere, aut diuer
<
lb
/>
ſorum generum, aut ipſa diuerſa genera, ſemper tamen in eodem prædicamento. </
s
>
<
s
>illa nos hic
<
lb
/>
accipimus, quæ ſunt prima ſecundum rationem, quæ duo in vnoquoque genere prima defendi
<
lb
/>
mus: & cùm genus, vel vt prædicatum in quid, vel vt ſubiectum conſiderari poſsit, cùm ex illis
<
lb
/>
item duplex contrariorum genus exiſtat;
<
emph
type
="
sup
"/>
a
<
emph.end
type
="
sup
"/>
ex primo quod appellatur ſecundum formam, expo
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg157
"/>
<
lb
/>
ſteriore quod ſecundum materiam; hoc quidem quod præſefert aliquam viciſsitudinem, illud
<
lb
/>
verò immutabile: & ſecundum rationem quoque in vtroque prima contraria formam, & pri
<
lb
/>
uationem eſſe dicimus, cùm ſecundum rem multa ipſorum paria poſsint exiſtere. </
s
>
<
s
>hinc eiuſdem
<
lb
/>
generis multæ oppoſitæ differentiæ quarum nullus eſt ordo;
<
emph
type
="
sup
"/>
b
<
emph.end
type
="
sup
"/>
veruntamen omnes reſoluuntur
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg158
"/>
<
lb
/>
in contradictionem, vel oppoſitionem habitus & priuationis, vt rationis particeps, & brutum,
<
lb
/>
in brutum, & non brutum, rationis particeps, & non. </
s
>
<
s
>Ob eamque rem acceptum eſt ſine pro
<
lb
/>
batione ab Ariſtotele. </
s
>
<
s
>In vno genere vnum eſſe par contrariorum primum. </
s
>
<
s
>Hæc, tametſi pri
<
lb
/>
mum reſpiciunt genus, quod prędicatur, ſiue pertinent ad genus, quod eſt vt ſubiectum & ma
<
lb
/>
teria; reſpiciunt quoque facultates, vt ſcientiam & medicinam; quòd ea ſit obiecti cuiuſpiam,
<
lb
/>
in quo contraria exiſtunt: nimirum corporis humani, quod capax eſt bonæ
<
expan
abbr
="
malęq́
">malęque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>valetudinis.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>
<
arrow.to.target
n
="
marg159
"/>
<
lb
/>
Vnum verò contraria non eſſe docemur ex vi terminorum: ſiquidem contraria contineant ha
<
lb
/>
bitudinem quæ non conſiſtit in vno: non eſſe verò plura quàm duo ratio conuincit & ſi obijci
<
lb
/>
tur virtus & medium quæ duobus vitijs & extremis aduerſantur: nam contrarietas, vt ſic dixe
<
lb
/>
rim, eſt maxima differentia; ſi maxima perfecta, ſi perfecta finita: quapropter extra illam nihil
<
lb
/>
accipi poteſt. </
s
>
<
s
>Ergo duo ſunt ſolum ipſa contraria; aliter vltra extremum aliquid eſſet. </
s
>
<
s
>Etenim
<
lb
/>
cogitare oportet contraria continere ſpatium quoddam: veluti terminos, quod indicat ſenſus.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Omnis autem vnius ſpatij terminati duo ſunt termini non plures: aut enim termini non eſſent
<
lb
/>
intra illos; & ſic contraria non maximè diſtarent: aut illi termini non eſſet; proinde neque con
<
lb
/>
traria, ſi qua maior eſſet diſtantia. </
s
>
<
s
>Duo ſunt igitur extrema. </
s
>
<
s
>Ergo & omnis contrarietatis, hęc
<
lb
/>
verò contraria ſunt. </
s
>
<
s
>Nec obſtant medium & virtus. </
s
>
<
s
>nam medium non opponitur extremis vt
<
lb
/>
contrarium, ſed vt ad aliquid: & virtus opponitur vitijs, vt moderatum immoderato, vel vt bo
<
lb
/>
num malo: nunc mali & immoderati duę ſunt ſpecies plus & minus ex quo exiſtunt vitia. </
s
>
<
s
>Sed
<
lb
/>
redeo ad illa. </
s
>
<
s
>Quicquid eſt, eſſe ſubſtantiam vel accidens. </
s
>
<
s
>eodem quoque gradu procedunt
<
lb
/>
ſubſtantiæ partes & accidentis: ſiquidem partes accidentia accidentia ſint, & qualitatis qualita
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg160
"/>
<
lb
/>
tes, quanti quanta, & cęterorum omnium partes pro ratione. </
s
>
<
s
>Quamquam nonnulli ſubſtantię
<
lb
/>
partes in dubium reuocarunt; & rationibus quibuſdam colligere voluerunt partes
<
expan
abbr
="
ſubſtantiarũ
">ſubſtantiarum</
expan
>
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg161
"/>
<
lb
/>
non eſſe ſubſtantias, eorum ergo rationes diluere placet, ne fortè nos poſtea perturbet. </
s
>
<
s
>In primis
<
lb
/>
illi accipiunt. </
s
>
<
s
>In quibuſcunque finis aliquis eſt, huius gratia agitur quod prius eſt,
<
expan
abbr
="
quodq́
">quodque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>con
<
lb
/>
ſequitur. </
s
>
<
s
>Sed animata corpora fiunt è ſimplicibus & prorſus inanimis. </
s
>
<
s
>Ergo ſimplicia & inani
<
lb
/>
ma animatorum gratia ſunt. </
s
>
<
s
>Itaque illorum forma; ſiquidem finis & forma idem ſint potiſsi
<
lb
/>
mè in habentibus animam. </
s
>
<
s
>Signo etiam eſſe poteſt: nanque vbi ſeparentur à toto animato, non
<
lb
/>
amplius eandem ſeruant rationem, ſed ambiguè talia ſunt, nec digitus amputatus amplius digi
<
lb
/>
tus appellatur. </
s
>
<
s
>Deinde mixta inanima carent fine: non ergo ſunt ſubſtantiæ. </
s
>
<
s
>Probatur verò
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg162
"/>
<
lb
/>
antecedens. </
s
>
<
s
>quòd de illis diſſerens Ariſtoteles efficiens expoſuit & materiam: de illorum fine
<
lb
/>
meminit nuſquam. </
s
>
<
s
>quod verò conſequitur, ita colligitur. </
s
>
<
s
>Nam quicquid eſt vel eſt ſubſtantia
<
lb
/>
vel accidens. </
s
>
<
s
>At accidentia fiunt ex conſequente; neque finem omnino habent: ergo quicquid
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg163
"/>
<
lb
/>
habet finem eſt neceſſariò ſubſtantia. </
s
>
<
s
>Poſtremò lapides & metalla putreſcunt ſolùm & ita cor
<
lb
/>
rumpuntur; atque aliter ac animalia, ipſa enim prius corrumpuntur, poſtea putreſcunt. </
s
>
<
s
>quòd ſi
<
lb
/>
non corrumpuntur; nec generantur igitur. </
s
>
<
s
>ſi non generantur: ergo neque ſubſtantiæ ſunt, ſiqui
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg164
"/>
<
lb
/>
dem generatio ſit propria ſubſtantiarum. </
s
>
<
s
>Sed enim mihi videtur Ariſtoteles etiam cum ſubſtan
<
lb
/>
tijs partes ſubſtantiæ numerare, & tradere notas, quibus eas dignoſcamus eſſe ſubſtantias, quo
<
lb
/>
modocunque ſint ſubſtantiæ partes. </
s
>
<
s
>quando noſti partes ſubſtantiæ dupliciter eſſe, vel quæ cor
<
lb
/>
poris totius molem compleant, quas integrantes cum cęteris vocare liceat, vel eas quibus eſſen
<
lb
/>
tia continetur. </
s
>
<
s
>Nam ſi integrantes accipias, obſeruabis eas collocari in natura conſtantibus, quæ
<
lb
/>
ſubſtantiæ ſunt, at differunt ab accidentibus quæ ſunt ex natura. </
s
>
<
s
>
<
emph
type
="
sup
"/>
c
<
emph.end
type
="
sup
"/>
hæc verò ex materia & forma
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg165
"/>
<
lb
/>
componuntur quæ per ſe ſunt; & idcirco illa etiam quæ conſtantur ex his, ſubſtantię ſunt, perſpi
<
lb
/>
cuè verò numerantur in ſubſtantiis
<
emph
type
="
sup
"/>
d
<
emph.end
type
="
sup
"/>
cęli
<
expan
abbr
="
elementorũ
">elementorum</
expan
>
<
expan
abbr
="
animantiumq́
">animantiumque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>partes ab Ariſtotele. </
s
>
<
s
>
<
emph
type
="
sup
"/>
e
<
emph.end
type
="
sup
"/>
ſi rur
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg166
"/>
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg167
"/>
<
lb
/>
ſus inſpicias eſſentię partes. </
s
>
<
s
>hæ quoque tanquam membra ſubſtantiæ recenſentur: cùm ſubſtan
<
lb
/>
tia triplex ſit, compoſitum, forma, & materia, quæ ſunt partes compoſiti. </
s
>
<
s
>Idem quoque Ariſto
<
lb
/>
teles illa monet eſſe ſubſtantias,
<
emph
type
="
sup
"/>
f
<
emph.end
type
="
sup
"/>
quę non ſunt in ſubiecto; ſed elementorum, metallorum, viuen
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg168
"/>
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
tiumq́
">tiumque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>partes non ſunt in ſubiecto,
<
expan
abbr
="
eædemq́
">eædemque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>ſunt hoc aliquid. </
s
>
<
s
>cur ergo ſubſtantiæ non erunt?
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Docuit item partes ſubſtantiæ ſubſtantias eſſe quandoquidem id quod ſe habet vt accidens, &
<
lb
/>
eſt in ſubiecto, non eſt pars: vſque adeo vt neque credam partem quanti in quanto eſſe vt </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>