Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
21
"/>
<
arrow.to.target
n
="
marg209
"/>
<
lb
/>
hominis, ſemen eſt prius, quàm homo ille: ſimpliciter tamen homo eſt ſemine prior, ſicut actus
<
lb
/>
& perfectum priora ſunt poteſtate & imperfecto. </
s
>
<
s
>Itaque generatio hominis vt homo eſt, non
<
lb
/>
eget ſemine, cùm ſit homo ſimpliciter ſemine prior. </
s
>
<
s
>Igitur alium modum productionis habe
<
lb
/>
bit nimirum per creationem. </
s
>
<
s
>Memini etiam me legiſſe apud quoſdam ſcriptores hac via con
<
lb
/>
firmari poſſe creationem: ſiquidem hæc quæ natura ſunt, alicuius rei gratia fiant à natura: ergo
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg210
"/>
<
lb
/>
prius aliquam notionem extitiſſe in effectore neceſſe eſt: in hoc igitur rei facienda ratio ex qua
<
lb
/>
res extitêre: quapropter creatio. </
s
>
<
s
>Hæc quidem ingeniosè excogitata: veruntamen eiuſmodi, quę
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg211
"/>
<
lb
/>
Ariſtotelis principijs aduerſentur huic tu rei nunc cauſſas accipe. </
s
>
<
s
>Nam quantum eſt de prima
<
lb
/>
ratione, videtur in ea committi peccatum à ſecundum quid ad ſimpliciter. </
s
>
<
s
>Etenim ex actioni
<
lb
/>
bus quæ Deo manifeſtè tribuuntur (ex ijs enim quę à quoque ſani iudicij facilè dabuntur,
<
expan
abbr
="
noſtrã
">noſtram</
expan
>
<
lb
/>
diſceptationem, quoad licebit, peragemus) aliquæ ſunt ipſius propriæ, vt contemplari ſeipſum,
<
lb
/>
nobis enim liquet hoc in nobis ipſis experientibus contemplationem externæ rei nullius egêre:
<
lb
/>
aliæ cum corpore communicantes, vt mouere & ambulare: ac verum quidem eſt actiones pro
<
lb
/>
prias imitari eſſentiam; de communibus aliter ſentiendum eſt. </
s
>
<
s
>Ex illo igitur quòd aliquæ fun
<
lb
/>
ctiones ſine corpore exercentur, quæ ſanè propriæ ſunt; infertur, omnes ſine corpore exerceri
<
lb
/>
poſſe, quanuis ſint communes. </
s
>
<
s
>& ex eo, quòd agit contemplando ſine corpore, concluditur ip
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg212
"/>
<
lb
/>
ſum prorſus ſine corpore agere quodcunque & ſimpliciter. </
s
>
<
s
>conuenientiam igitur, & ſimilitudi
<
lb
/>
nem actionum omnium, quas Deo tribuunt, vel ſenſu, vel inductione iudicare oportebat. </
s
>
<
s
>At
<
lb
/>
qui non licet. </
s
>
<
s
>Nec quiſquam Peripateticus aliam Dei propriam actionem cognouit quàm ſui
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg213
"/>
<
lb
/>
contemplationem. </
s
>
<
s
>Eodem propemodum vitio ſecunda ratio laborat. </
s
>
<
s
>Damus enim planè
<
lb
/>
Deum eſſe ens primum, omnium abſolutiſsimum, nullius indigum, & non egêre ſubiecto ad
<
lb
/>
agendum: ſed addimus ad præſtandum propriam actionem quam dicimus eſſe contemplatio
<
lb
/>
nem: quòd ſi fuerit actio communis, adhuc exquiret phyſicus confirmationem talis aſſumpti
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg214
"/>
<
lb
/>
quam à ſenſu peti poſſe negamus. </
s
>
<
s
>In tertia verò ratione duo ſeſe offerunt ſpectanda, quorum
<
lb
/>
primum eſt. </
s
>
<
s
>Impetrare, vt aliquid ſit à Deo Peripateticè, non modo eſt per motum, velut ea,
<
lb
/>
quę generantur aſsiduè, quę ex iugi cęli conuerſione producuntur, illam verò Deus ſolus præ
<
lb
/>
ſtat: verùm quoque eſt eſſe perfectum, quod ſcilicet ſine ipſo non exiſtat in actu ſecundo, nec
<
lb
/>
proprio munere fungatur ſine præſentia Dei; veluti Legatus eſt homo quidem per ſe; ſed per
<
lb
/>
eius virtutem, qui legauit, in dignitate conſtitutus eſt, & fungitur legatione. </
s
>
<
s
>Alterum eſt, quod
<
lb
/>
ratio phyſica conuincit, aliquid eſſe æternum per ſe præter Deum O. M. Quibus poſitis in ar
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg215
"/>
<
lb
/>
gumento duplex vitium latet. </
s
>
<
s
>ſiquidem in argumento vitium illud quod eſt ex ignotis proce
<
lb
/>
dere committatur
<
emph
type
="
sup
"/>
a
<
emph.end
type
="
sup
"/>
, dum ſumitur nihil præter Deum eſſe per ſe æternum; ſed omnia vel per
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg216
"/>
<
lb
/>
motum extitiſſe, vel creationem; idque inter phyſicos ſenſum perſequentes & Theologos à lu
<
lb
/>
mine Diuino illuſtratos eſt maximè controuerſum, accipiunt Theologi nullum eſſe huiuſmodi.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>concluditur à phyſico tale rerum genus reperiri. </
s
>
<
s
>Cùm igitur id aſſumant Theologi quod à phy
<
lb
/>
ſico dubitatur, immò cui concluditur oppoſitum: patet hîc eſſe progreſſum ex ignotis qui mo
<
lb
/>
dus eſt non probandi propoſitum. </
s
>
<
s
>Deinde cùm phyſici probent eſſe tertium genus eorum ſci
<
lb
/>
licet, quæ cùm ſint æterna; pendent tamen à Deo; ineſt in argumento fallacia conſequentis.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Etenim negabit phyſicus ille quem nos in hac methodo imitamur. </
s
>
<
s
>Quicquid eſt à Deo, aut eſſe
<
lb
/>
per motum, aut per creationem. </
s
>
<
s
>ſed tertium modum adijciet vt puta eſſe formaliter eo, ſ. </
s
>
<
s
>poſito
<
lb
/>
vt hoc ſit, non effectiuè. </
s
>
<
s
>ita cùm diuiſionis membra non omnia fuerint accepta: conſtat nullam
<
lb
/>
eſſe vim argumenti illius hypothetici ex diuiſione conſtructi. </
s
>
<
s
>Iam verò ſi datur id, quod acce
<
lb
/>
pimus, eſſe aliquod æternum per ſe pręter Deum O. M. patet profectò parum poſſe apud reni
<
lb
/>
tentem id quod adſcribitur de æterna illa creatione, & quòd eiuſdem
<
emph
type
="
italics
"/>
immò maioris virtutis eſt ex
<
emph.end
type
="
italics
"/>
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg217
"/>
<
lb
/>
<
emph
type
="
italics
"/>
ęterno creare
<
emph.end
type
="
italics
"/>
, quàm ex initio cuiuſpiam temporis. </
s
>
<
s
>ſiquidem ibi ſemper exiſtat materia, quę ſup
<
lb
/>
ponatur; nec requiratur vlla mutatio vt ſint; cùm per ſe exiſtant ab æterno quæ vtraque in noua
<
lb
/>
creatione conſtitui neceſſe fuit. </
s
>
<
s
>Neque aliud certè arguet quod oratio ponatur ab æterno, niſi
<
lb
/>
quòd ex Deo ſint aliqua formaliter, quod non negamus,
<
emph
type
="
italics
"/>
ſed planè volumus eſſe creationem
<
emph.end
type
="
italics
"/>
. </
s
>
<
s
>In
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg218
"/>
<
lb
/>
quarta ratione notemus, in omni generatione duo principia requiri, actum ſcilicet &
<
expan
abbr
="
poteſtatẽ
">poteſtatem</
expan
>
,
<
lb
/>
& poteſtas quidem eſt ſingularis, & æqualiter reſpiciens eſſe & non eſſe. </
s
>
<
s
>Actus eſt determina
<
lb
/>
tus & poſitus eſt ineſſe: quapropter æternus eſt per ſe. </
s
>
<
s
>nec, quatenus actus, vnquam generationi
<
lb
/>
redditur obnoxius
<
emph
type
="
sup
"/>
b
<
emph.end
type
="
sup
"/>
. </
s
>
<
s
>Itaque generatur hic homo qui quidem ex ſemine procreatur. </
s
>
<
s
>homo vt
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg219
"/>
<
lb
/>
actus æternus eſt. </
s
>
<
s
>Inde igitur creatio non inferetur: at illud, quod ad extremum propoſuimus;
<
lb
/>
ſatis foret iis qui Peripateticè profitentur; ſi rationis illius autor ſe illa Peripatetica non habere
<
lb
/>
teſtatus eſſet. </
s
>
<
s
>Verùm quia nihil eſt non Peripateticum, quod ratione, quæ iudicium ſenſus non
<
lb
/>
euertat, approbari poteſt;
<
expan
abbr
="
officiū
">officium</
expan
>
quoque Peripatetici videtur eſſe vim explorare rationis illius.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Igitur, cùm ſumitur ea quæ ſunt natura, eſſe alicuius rei gratia; fatemur in iis, quæ fiunt: cum
<
lb
/>
etiam in natura ſit id, cuius gratia ſint nonnulla. </
s
>
<
s
>Cùm etiam ponitur eorum quæ ſunt alicuius
<
lb
/>
gratia notionem, ſeu rationem quandam in effectore antecedere; notionem ſanè damus in iis </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>