Cardano, Girolamo
,
De subtilitate
,
1663
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
page
|<
<
of 403
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.006790
">
<
pb
pagenum
="
502
"
xlink:href
="
016/01/151.jpg
"/>
vbique contingit. </
s
>
<
s
id
="
s.006791
">Sed eſt modus in his præ
<
lb
/>
ſtantior: Triennis aut paulò antiquioris ce
<
lb
/>
raſi truncum terebra transfodito: per id
<
lb
/>
foramen bimæ vitis, quæ iuxta nata ſit, ra
<
lb
/>
mum traducito, locum diligenter com
<
lb
/>
plens fimo, vnde cera & ſtupa claudens,
<
lb
/>
ſic vt qui prominet ſurculus ab vtraque
<
lb
/>
planta trahat alimentum: inde poſt bien
<
lb
/>
nium in calidæ regione, in frigida poſt
<
lb
/>
triennium: præcinde ramum à vite iuxta ce
<
lb
/>
raſum, vt vitis à ſola ceraſo trahat alimen
<
lb
/>
tum: vtque vitis hæc præcoces feret vuas,
<
lb
/>
ſic eodem modo inſita, mala, roſa, flores, ſub
<
lb
/>
bruma. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.006792
">Eiuſdem rationis eſt, quum ſemen li
<
lb
/>
ni cepis inditum profert herbam lini fo
<
lb
/>
lio, ſapore verò acri. </
s
>
<
s
id
="
s.006793
">Oportet autem &
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg987
"/>
<
lb
/>
alimentum conuenire. </
s
>
<
s
id
="
s.006794
">Atque ea ratione
<
lb
/>
excogitatam puto ſcalongiam, quæ tuni
<
lb
/>
cis ac forma allium refert, odore autem &
<
lb
/>
ſapore tum ſubſtantia cepam: vt inter hæc
<
lb
/>
duo media, ad vnguem videatur: medium
<
lb
/>
enim prorſus eſt inter omnia, ſeu natura,
<
lb
/>
ſeu arte.
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg988
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.006795
">
<
margin.target
id
="
marg987
"/>
Scalongia,
<
lb
/>
ſeu macro
<
lb
/>
cronion.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.006796
">
<
margin.target
id
="
marg988
"/>
Conuerſio fo
<
lb
/>
liorum in
<
lb
/>
plantis an
<
lb
/>
nua diurna
<
lb
/>
que.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.006797
">Vertunt & arbores quædam folia ſolſti
<
lb
/>
tio, vt olea, tilia, vlmus, ſalix, populus
<
lb
/>
alba: alia verò ad curſum Solis toto ſemi
<
lb
/>
circulo ſingulo die, vt lupinus, heliotro
<
lb
/>
piúmque, vnde nomen illi impoſitum. </
s
>
<
s
id
="
s.006798
">Cau
<
lb
/>
ſa huius conuerſionis poſtremæ, eſt hu
<
lb
/>
midum tenue ad Solis calorem ſe habens,
<
lb
/>
vt corij ad ignem: quoniam & ipſum iux
<
lb
/>
ta ignem poſitum, inflectitur ad illum.
<
arrow.to.target
n
="
marg989
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.006799
">
<
margin.target
id
="
marg989
"/>
Flores cur
<
lb
/>
matutinò
<
lb
/>
aperiantur.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.006800
">Eadem ferme ratione, flores quum te
<
lb
/>
nues ſint, ac ſpongioſi, calore Solis ſicca
<
lb
/>
ti, ſuperueniente frigore conſtringuntur
<
lb
/>
Solis occaſu. </
s
>
<
s
id
="
s.006801
">At poſtquàm humorem noctis
<
lb
/>
combiberint, impleti ſucco, ac tumidi ne
<
lb
/>
ceſſariò à Solis calore matutino aperiuntur.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.006802
">Verùm plantæ, quarum folia ſolſtitio in
<
lb
/>
uertuntur, aliam rationem habent ſui mi
<
lb
/>
raculi. </
s
>
<
s
id
="
s.006803
">Quum enim folia prope caſum
<
lb
/>
ſunt, quod humidum ſit, tenacius con
<
lb
/>
uertuntur: conſpicuáque fit foliorum ob id
<
lb
/>
mutatio. </
s
>
<
s
id
="
s.006804
">Itaque omnibus arboribus id con
<
lb
/>
tingit. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.006805
">Verùm animaduertimus ſolùm in ea
<
lb
/>
rum foliis, quarum domeſtica à ſylueſtri,
<
lb
/>
pars colore multùm differt. </
s
>
<
s
id
="
s.006806
">Sed neque cre
<
lb
/>
dideris, hanc conuerſionem totam ſolſti
<
lb
/>
tij die fieri ( propè enim ad miraculum res
<
lb
/>
accederet ) ſed quod paulatim factum eſt,
<
lb
/>
dum perficit, id totum ad tempus in quo per
<
lb
/>
fectum eſt, referunt mortales.
<
arrow.to.target
n
="
marg990
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.006807
">
<
margin.target
id
="
marg990
"/>
De nucibus
<
lb
/>
florentibus
<
lb
/>
ia feſto B. Io.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.006808
">Baptiſtæ.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.006809
">Velut & de genere quodam pumilio
<
lb
/>
num iuglandum, quòd folia, flores, aut
<
lb
/>
fructus ſimul emittere creditur nocte illa,
<
lb
/>
quæ feſtum Beati Ioannis Baptiſtæ præcedit.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.006810
">Quòd ſi ita eſſet, quod aliud ( quæſo ) argu
<
lb
/>
mentum illuſtrius noſtræ religionis aduerſus
<
lb
/>
pertinaces Iudæos, aut ſuperbos Mahumeti
<
lb
/>
cultores, aut garrulos Philoſophos deſidera
<
lb
/>
remus? </
s
>
<
s
id
="
s.006811
">Verùm (vt dixi) quod natura arboris
<
lb
/>
iuxta illud tempus contingit, id totum in
<
lb
/>
religionem diui illius clariſſimi verſum
<
lb
/>
eſt.
<
arrow.to.target
n
="
marg991
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.006812
">
<
margin.target
id
="
marg991
"/>
Arbores quæ
<
lb
/>
ex herbarum
<
lb
/>
genere ſunt.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.006813
">Sunt & quædam ex genere arborum, at
<
lb
/>
que herbarum, vt ruta, de qua iam di
<
lb
/>
ximus, ſaluia, caulis: arboreſcit & pha
<
lb
/>
ſellus in Senegæ regno, de quo iam di
<
lb
/>
ctum eſt: ex arbore copioſiſſimus proue
<
lb
/>
nit: ſunt autem parui, rubri, oculóque ni
<
lb
/>
gro. </
s
>
<
s
id
="
s.006814
">Alius verò Indicus eſt, magnitudi
<
lb
/>
ne amygdali, quem apud me ſeruo, & cu
<
lb
/>
ius feci periculum. </
s
>
<
s
id
="
s.006815
">Is nulla in parte à ve
<
arrow.to.target
n
="
marg992
"/>
<
lb
/>
ri phaſelli forma deficit: magnitudine ve
<
lb
/>
rò atque ſubſtantia tam corticis, quàm nu
<
lb
/>
clei amygdalis perſimilis eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.006816
">Cortex qua
<
lb
/>
cunque tæda melius ardet: olei enim plu
<
lb
/>
rimùm continet, atque id adeò acre, vt li
<
lb
/>
guam feriat magis quàm piper: & ob id
<
lb
/>
creditum: mirum in modum prodeſſe vul
<
lb
/>
neribus. </
s
>
<
s
id
="
s.006817
">Nucleus, piſtacij ſaporem refert. </
s
>
<
s
id
="
s.006818
">Ob
<
lb
/>
id ſi ex herba naſceretur, non leuis lucri pro
<
lb
/>
uincia eſſet illum transferre: nam impenſam,
<
lb
/>
oleum corticibus exceptum ad lampadum
<
lb
/>
vſum, ſuperaret: toto medulla vſuræ loco
<
lb
/>
eſſet. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.006819
">
<
margin.target
id
="
marg992
"/>
Phaſellus
<
lb
/>
Indicus.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.006820
">Herbæ enim quum ſingulis annis proue
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg993
"/>
<
lb
/>
niant ex cœli varietate, non ideò mutantur,
<
lb
/>
vt vel ſemine careant, vel ſemen edunt in fœ
<
lb
/>
cundum: multorum tamen annorum curſu,
<
lb
/>
viribus deficientibus, ſemina proculdubio
<
lb
/>
degenerant. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.006821
">
<
margin.target
id
="
marg993
"/>
Herbarum
<
lb
/>
tranſlatio
<
lb
/>
tutior ad lu
<
lb
/>
crum, quam
<
lb
/>
arborum.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.006822
">Igitur re ex voto ſuccedente, licet ſequenti
<
lb
/>
anno vberem induſtriæ tuæ tibi fructum col
<
lb
/>
ligere: fruſtratus annua iactura parum po
<
lb
/>
teſt afferre detrimenti. </
s
>
<
s
id
="
s.006823
">At in arboribus
<
lb
/>
haud tanti eſt experimentum multarum
<
lb
/>
plantarum, pereunte agri vſu, & labore
<
lb
/>
irrito. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.006824
">Quicquid enim detrimenti multis herba
<
lb
/>
rum ſationibus irritis ſuccedere poſſet, hoc
<
lb
/>
totum vna in arborum iactura eſſet, ſi vel ſa
<
lb
/>
tæ non orirentur, aut ortæ non adoleſcerent,
<
lb
/>
vel adultæ fructum non ederent, vel ſi fru
<
lb
/>
ctus edantur inutiles. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.006825
">Ergo experiri in arborum multitudine,
<
lb
/>
periculoſum: in paucis, ob temporis lon
<
lb
/>
gitudinem inutile: & ſi etiam benè ceſſe
<
lb
/>
rit, ingratum. </
s
>
<
s
id
="
s.006826
">Longa enim expectatio
<
lb
/>
ne dum iterare nobis rem, neceſſarium eſſe
<
lb
/>
intelligimus, ſpes homines torquet, non
<
lb
/>
allectat. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.006827
">Qui tamen primus in agro Mediolanen
<
lb
/>
ſi moros plantauit, lucrum tulit non tam
<
lb
/>
ſapientis inuenti, quàm audacis: ſed præ
<
lb
/>
mium potius tulerunt ſucceſſores, quàm
<
lb
/>
auctor. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.006828
">Sed vt ad phaſellum Indicum redeam, in
<
lb
/>
regione naſcitur, cui nomen eſt Benin.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.006829
">Cortex eius ſolùm apud incolas in vſu pro
<
lb
/>
gingibere, vocatúrque ab eis Vnias. </
s
>
<
s
id
="
s.006830
">Be
<
lb
/>
nin regio in Oriente poſita, in itinere re
<
lb
/>
ctà ad Calecutum è Luſitania ducente. </
s
>
<
s
id
="
s.006831
">No
<
lb
/>
ſter verò phaſellus herbæ ſemen eſt, vt reli
<
lb
/>
qua legumina. </
s
>
<
s
id
="
s.006832
">Cauſa igitur eſt, quòd quæ
<
lb
/>
herba eſt, ob humidum copioſius in calidio
<
lb
/>
re, ac ſicciore tum cœlo, tum ſolo, in arbo
<
lb
/>
rem vertitur. </
s
>
<
s
id
="
s.006833
">Oſtendimus enim iam herba
<
lb
/>
rum genus generaliter eſſe humidius arbo
<
lb
/>
rum genere. </
s
>
<
s
id
="
s.006834
">Nihil autem prohibet, vt in ca
<
lb
/>
nibus, puſillas herbas ac morticinas cum
<
lb
/>
viuacibus, ac magnis arboribus ſpecie con
<
lb
/>
uenire. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.006835
">Memoria horum me admonet, vt de
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg994
"/>
<
lb
/>
olei in Senegæ regno naſcentis natura re
<
lb
/>
feram. </
s
>
<
s
id
="
s.006836
">Colore crocum imitatur, magiſque
<
lb
/>
illo dapes tingit, odore violæ, ſapore noſtri
<
lb
/>
olei quod ex oliuis conficitur. </
s
>
<
s
id
="
s.006837
">Optimum
<
expan
abbr
="
autẽ
">autem</
expan
>
</
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>