Cardano, Girolamo
,
De subtilitate
,
1663
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
page
|<
<
of 403
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.008638
">
<
pb
pagenum
="
541
"
xlink:href
="
016/01/190.jpg
"/>
ctibus veſcitur, hócque nobiliſſimum eſt:
<
lb
/>
atque in eo genere eſt homo, elephas, ſus, &
<
lb
/>
vrſus, tum etiam mures, auéſque omnes fer
<
lb
/>
mè præter carniuoras: ſeminibus enim ac
<
lb
/>
fructibus omnes veſcuntur. </
s
>
<
s
id
="
s.008639
">Ex ex his omnia
<
lb
/>
etiam præter elephantem carnes deuorant,
<
lb
/>
exceptis auibus, quarum etiam quædam, vt
<
lb
/>
gallinæ, & picæ, & cornices, carnibus alun
<
lb
/>
tur. </
s
>
<
s
id
="
s.008640
">Quæ verò animalia carnibus veſcuntur,
<
lb
/>
edunt etiam & oua, lac, & ſanguinem Igitur
<
lb
/>
quæcunque talia ſunt, mortuis ſolùm dele
<
lb
/>
ctantur, non tamen occîdunt quicquam
<
lb
/>
præter aues: aues enim quæ carnibus vtun
<
lb
/>
tur, eædem deuorant animalia, ſi liceat etiam
<
lb
/>
uiuentia, vt gallinæ vermes. </
s
>
<
s
id
="
s.008641
">Cùm verò ex
<
lb
/>
his ſint in frigidis quidem regionibus mi
<
lb
/>
nores, & agreſtibus ſimiles, in temperatis
<
lb
/>
maximi, vt etiam Erymanthij apri, qui re
<
lb
/>
giones deuaſtare auſus eſt, memoria maneat,
<
lb
/>
mirum cur in calidis regionibus minimi
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1210
"/>
<
lb
/>
ſint: habemus enim Indicos forma, voce,
<
lb
/>
moribus aliis ſimiles, tum etiam vteri ge
<
lb
/>
ſtatione: nam duobus menſibus, non vt cuni
<
lb
/>
culi tribus abſoluuntur ſeptimanis, cunicu
<
lb
/>
lis tamen non parum minores: quorum caro
<
lb
/>
ſuauis eſt: ipſi verò nec mordent, nec man
<
lb
/>
ſueſcunt, ſed velociſſimè, vt pleraque parua
<
lb
/>
animalia, currunt. </
s
>
<
s
id
="
s.008642
">Non tam facilè moriun
<
lb
/>
tur, vt cuniculi, raróque & parum bibunt:
<
lb
/>
non eſt illis
<
expan
abbr
="
lõga
">longa</
expan
>
vita: frigore etiam pereunt.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.008643
">Itaque eos Indicos non auſim dicere, ſed po
<
lb
/>
tiùs ob ſiccitatem paruos, quia forſan origo
<
lb
/>
ex Africa ſit. </
s
>
<
s
id
="
s.008644
">Calor enim non poteſt ma
<
lb
/>
gnitudini obſtare, nec humidum, ſed frigus
<
lb
/>
aut ſiccitas, ob id frigore moriuntur, nec bi
<
lb
/>
bunt. </
s
>
<
s
id
="
s.008645
">Veſcuntur autem maximè caulibus,
<
lb
/>
furfure & auena. </
s
>
<
s
id
="
s.008646
">Erigunt etiam ſeſe contra
<
lb
/>
aliorum morem, & vt cuniculi fœtus ſuos
<
lb
/>
deuorant ob ſalacitatem: digitos quinos, ſe
<
lb
/>
noſve habent in pedibus, aut etiam plures:
<
lb
/>
pilum molliorem, color omnis generis qua
<
lb
/>
drupedium: os habent non roſtrum, atque
<
lb
/>
nitus recondita genitalia: dentes etiam cu
<
lb
/>
niculorum more, & tamen abſolutos fœtus
<
lb
/>
pariunt, quíque vt ſues: matrem ſtatim co
<
lb
/>
mitant (pariunt autem plerunque ternos
<
emph
type
="
italics
"/>
)
<
emph.end
type
="
italics
"/>
<
lb
/>
oculos murium oculis ſimiles, vnde qui
<
lb
/>
dam mures Indicos eſſe exiſtimant, ſed cau
<
lb
/>
da fermè cùm careant, miſtum quaſi genus
<
lb
/>
dicas. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.008647
">
<
margin.target
id
="
marg1209
"/>
Animalium
<
lb
/>
differentiæ
<
lb
/>
ex ciborum
<
lb
/>
diſcrimine.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.008648
">
<
margin.target
id
="
marg1210
"/>
Sus Indicus.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.008649
">Sed cùm de muribus tractaſſe deſtinaſſem,
<
lb
/>
ad ſues tranſieram. </
s
>
<
s
id
="
s.008650
">Illud non omittens, ani
<
lb
/>
malia quæque magnitudinem ciborum co
<
lb
/>
pia, aut paucitate, dum ablactantur commu
<
lb
/>
tare, vt etiam canes ac ſues, tum alia omnia:
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1211
"/>
<
lb
/>
itaque ad mures redeundum. </
s
>
<
s
id
="
s.008651
">Neque vulga
<
lb
/>
ris hiſtoria tam vile animal, etiam in mini
<
lb
/>
mis tam egregiè ludente natura: ſiquidem
<
lb
/>
adeò primùm fœcundum eſt, vt Theophra
<
lb
/>
ſtus referat: in Perſide mures fœminas etiam
<
lb
/>
in vtero matris concipere. </
s
>
<
s
id
="
s.008652
">Res prorſus in
<
lb
/>
credibilis, niſi facilitas procreandi ad vtilita
<
lb
/>
tem potiùs, quàm ad præſtantiam referre
<
lb
/>
tur: viliſſima enim quæque facillimè gene
<
lb
/>
rantur, & abſoluuntur, & celerrimè, & om
<
lb
/>
nibus modis: non ita elephas, aut delphin,
<
lb
/>
aut homo. </
s
>
<
s
id
="
s.008653
">Itaque & pluuis adeò multipli
<
lb
/>
cantur, vt neſcias quid magis mirum ſit, an
<
lb
/>
tam facilè genus illorum propagari, an inte
<
lb
/>
rire: non enim minùs celeriter intereunt,
<
lb
/>
quàm augeantur. </
s
>
<
s
id
="
s.008654
">Cauſa (vt dictum eſt)ma
<
lb
/>
nifeſta: viliſſima enim quæque vt colluuie
<
lb
/>
propria ac ſorde generantur, ita minimis
<
lb
/>
quibuſcunque cauſis intereunt: eadem enim
<
lb
/>
facilitas interitus, generationíſque. </
s
>
<
s
id
="
s.008655
">Nam
<
lb
/>
quòd facilè generentur, ratio vna eſt, quia
<
lb
/>
facilè abſoluuntur. </
s
>
<
s
id
="
s.008656
">Facilè autem abſoluun
<
lb
/>
tur parua vnoquoque genere, & imbecilla.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.008657
">talia ergo facilè etiam interire neceſſarium
<
lb
/>
eſt: quod non ſolùm in ſpeciebus, ſed homi
<
lb
/>
nibus ſingulis intelligendum eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.008658
">Videtur
<
lb
/>
enim homo quaſi ſpecies vna, non æternita
<
lb
/>
te, aut nobilitate, ſed potentia atque perfe
<
lb
/>
ctione. </
s
>
<
s
id
="
s.008659
">In Giaro quoque inſula Archipelagi
<
lb
/>
referunt metalla erodere, & arbores denti
<
lb
/>
bus tactas occidere. </
s
>
<
s
id
="
s.008660
">Hoc autem rabiei cuiuſ
<
lb
/>
dam, & immodicæ ſiccitatis argumentum
<
lb
/>
eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.008661
">Cur igitur ad tantam ſiccitatem facilli
<
lb
/>
mè ferantur, cauſa eſt, quòd facillimè mu
<
lb
/>
tantur. </
s
>
<
s
id
="
s.008662
">Mutantur autem facillimè, quod ſint
<
lb
/>
imbecilliſſima natura: recipiunt autem ac
<
lb
/>
retinent vim quia alioquin ſunt perfecta
<
lb
/>
atque ſanguinea. </
s
>
<
s
id
="
s.008663
">Species verò eorum innu
<
lb
/>
meræ, domeſtici, agreſtes, ſciuri, à caudæ ma
<
lb
/>
gnitudine vocati glires, auellanei reliquis
<
lb
/>
minores, qui totam hyemem dormiunt: al pi
<
lb
/>
ni quoque, quos vocant Mediolanenſes mar
<
lb
/>
motas, ad hoc genus referuntur. </
s
>
<
s
id
="
s.008664
">Commune
<
lb
/>
eſt alpinis ac ſciuris, tum gliribus, auella
<
lb
/>
neíſque manſueſcere. </
s
>
<
s
id
="
s.008665
">Omnes etiam hi præ
<
lb
/>
ter ſciuros gyeme dormiunt: ſed auellanei,
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1212
"/>
<
lb
/>
qui inter corylos degunt, rubri ſunt. </
s
>
<
s
id
="
s.008666
">Sciuri
<
lb
/>
hyeme latent potius, quàm dormiant. </
s
>
<
s
id
="
s.008667
">Om
<
lb
/>
nibus his etiam commune eſt, vt erecti co
<
lb
/>
medant, pedibus anterioribus pro manibus
<
lb
/>
vtentes. </
s
>
<
s
id
="
s.008668
">Pingueſcunt glires maximè hyeme,
<
lb
/>
vt ſomno potiùs, quàm cibo pingueſcere vi
<
lb
/>
deantur: quamuis tamen recondant in arbo
<
lb
/>
ribus caſtanearum, nucúmque immenſam
<
lb
/>
plerunque copiam. </
s
>
<
s
id
="
s.008669
">Sciuri auxilio caudæ, &
<
lb
/>
leuitate agiles adeò ſunt, vt ex arbore in ar
<
lb
/>
borem ſaliant. </
s
>
<
s
id
="
s.008670
">Flumina tranant, cauda pro
<
lb
/>
velo vtentes ramuſculis innixi: caro eorum,
<
lb
/>
qui iuxta polum capiuntur: quoniam ibi pin
<
lb
/>
gueſcere ſolent, ſuauis eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.008671
">Creditum eſt,
<
lb
/>
dentes illorum appenſos, pro amuleto eſſe ad
<
lb
/>
diuinationem omnium maximi alpini, ſaga
<
lb
/>
ces admodum, & nihil præter nomen com
<
lb
/>
mune cum muribus habentes. </
s
>
<
s
id
="
s.008672
">Speculatorem
<
lb
/>
enim in montibus vnum è ſuis habent, qui
<
lb
/>
gregem moneat, alioqui ſarmentis colligen
<
lb
/>
dis intentum: ex his enim mollia colligen
<
lb
/>
tes, ac pedibus ſupini amplexantes, onuſtus
<
lb
/>
ab altero cauda trahi, plauſtri inſtar ſe pati
<
lb
/>
tur, vt lectulum ſuum ſecum auehat, quem
<
lb
/>
aliter deferre non poſſet. </
s
>
<
s
id
="
s.008673
">Creditum eſt eui
<
lb
/>
dendi ratione, cùm plurimùm pingueſcant,
<
lb
/>
& in cibo minimè ſint ingrati illorum car
<
lb
/>
nes ad ſomnum conciliandum plurimùm
<
lb
/>
conferre. </
s
>
<
s
id
="
s.008674
">Manſueſcunt hi maximè & ſciuri:
<
lb
/>
ſed glires, & auellanei parum, ob paruita
<
lb
/>
tem. </
s
>
<
s
id
="
s.008675
">Videntur alpinis è directo cuſetæ (ſic
<
lb
/>
enim ſciuros vocant ciues noſtri) contrarij:
<
lb
/>
alpini enim tardi motu, & quietis amatores,
<
lb
/>
ſciuri autem nunquam quieſcunt: vnde im
<
lb
/>
modicè carnem illorum calidam, & ſiccam
<
lb
/>
eſſe neceſſe eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.008676
">Nuper ex Aſia murem, quem
<
lb
/>
Indicum eſſe affirmabant, aduexerunt,
<
lb
/>
ore, & cauda muribus noſtris exquiſitè ſi
<
lb
/>
milem, ſed colore, & magnitudine taxi. </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>